Từ người phản ánh hàng xóm lấn chiếm đất của mình, đại tá Nguyễn Viết Thà (TX Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An) bỗng dưng bị hai cấp tòa tuyên xử ông... lấn chiếm đất hàng xóm.
 
“Bỗng dưng” bị cáo buộc chiếm đất hàng xóm
 
Ông Nguyễn Viết Thà - đại tá bộ đội biên phòng, đã nghỉ hưu, trú khối Thịnh Mỹ, TX.Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An - có đơn gửi báo kêu cứu vì bị hàng xóm lấn chiếm đất, nhưng lại được cơ quan chức năng chống lưng.
 

 
Khu vực đất tranh chấp phía sau nhà ông Thà rộng 24,5m2.
 
Theo hồ sơ vụ việc, năm 1991, gia đình ông Nguyễn Viết Thà được xã Quỳnh Thiện, huyện Quỳnh Lưu (nay là phường Quỳnh Thiện, TX.Hoàng Mai) cấp bán cho mảnh đất trên địa bàn. Hồ sơ, giấy tờ gốc về việc mua bán đất ông còn lưu giữ.
 
Theo bản đồ địa chính năm 1997, mảnh đất nói trên của gia đình ông Thà thuộc thửa 842, tờ bản đồ địa chính số 129-74. Đến năm 2008, huyện Quỳnh Lưu cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cho gia đình ông Thà, diện tích 350m2.
 
Từ năm 1992, ông Thà đã làm nhà ở và các công trình liên quan trên mảnh đất nói trên. Còn phần đất hơn 20m2 phía sau gia đình ông chưa sử dụng.
 
Vào tháng 10.2018, hàng xóm của ông Thà là bà Nguyễn Thị Giang thuê xe chở đất, đắp và đổ sang phần đất của 4 gia đình liền kề, trong đó lấn sang đất ở của ông Thà 24,5m2. Ông Thà đã báo chính quyền địa phương ngay sau đó, yêu cầu giải quyết.
 
UBND phường Quỳnh Thiện tiến hành làm việc nhiều lần với các gia đình để hòa giải, nhưng không thành.
 
Tháng 2.2019, bà Giang bất ngờ làm đơn khởi kiện, cho rằng ông Thà lấn chiếm đất, yêu cầu tòa án buộc ông Thà trả lại diện tích 24,5m2. Bản án sơ thẩm của TAND TX.Hoàng Mai tuyên buộc gia đình ông Thà phải trả lại diện tích lấn chiếm cho bà Giang, dù bà Giang không có căn cứ pháp lý chứng minh diện tích đất 24,5m2 nói trên là của bà.
 
“Tôi là người bị lấn chiếm đất, nay lại trở thành người đi chiếm đất theo phán quyết của tòa án” - ông Thà bức xúc.
 
Bản án không thuyết phục
 
Ông Thà kháng cáo, vụ án được TAND tỉnh Nghệ An thụ lý theo thủ tục phúc thẩm.
 

 
Từ người phản ánh bị hàng xóm chiếm đất, bỗng dưng đại tá Nguyễn Viết Thà bị cáo buộc lấn chiếm đất hàng xóm.
 
Theo hồ sơ vụ án, qua đo đạc, hiện trạng diện tích đất của gia đình ông Thà là 359m2, tăng 9m2 so với diện tích trong sổ đỏ. Diện tích đất gia đình bà Giang 643,6m2, tăng 223,6m2 so với diện tích trong sổ đỏ.
 
Lý giải cho việc tăng diện tích, ông Thà cho biết: “Tại thời điểm mua đất, trước nhà tôi có mương nước rộng không tính vào diện tích đất mua bán. Sau, tôi và nhiều hộ khác lấp mương nên đã làm diện tích đất tăng thêm vài chục m2”.
 
Còn bà Nguyễn Thị Giang lại không đưa ra được tài liệu, hồ sơ gì giải thích nguyên nhân diện tích đất của bà tăng lên đến 223,6m2 so với diện tích trong sổ đỏ. Bà Giang cũng không chứng minh được phần đất 24,5m2 mà bà cho rằng bị ông Thà lấn chiếm thuộc quyền sử dụng hợp pháp của gia đình bà.
 
Tại biên bản xác minh ngày 2.7.2020 của TAND tỉnh Nghệ An, chuyên viên Văn phòng đăng kí quyền sử dụng đất TX.Hoàng Mai cho biết, chưa xác định được 24,5m2 đất tranh chấp thuộc thửa đất 840 (đất của bà Giang) hay thửa 842 (đất của ông Thà).
 
Cũng theo văn bản nói trên, trong sơ đồ có các đường nét đứt tại các tài liệu ở hồ sơ là do ông thẩm phán toà án cấp sơ thẩm TX.Hoàng Mai chỉ đạo và đề nghị tôn trọng bản đồ địa chính số 129-74 vẽ năm 1997. Ông Thà cũng đề nghị tòa án thẩm định tại chỗ để xác định ranh giới hai thửa đất theo bản đồ nói trên.
 
Đại diện Viện KSND tỉnh Nghệ An đề nghị hội đồng xét xử phúc thẩm tạm dừng phiên tòa để xác minh diện tích tranh chấp thuộc thửa đất nào.
 
Mặc dù vậy, TAND tỉnh Nghệ An không thẩm định tại chỗ, không căn cứ vào bản đồ địa chính số 129-74, vẫn tuyên y án sơ thẩm, cho rằng ông Thà lấn chiếm đất, buộc ông phải trả lại 24,5m2 đất cho bà Giang.
 
Tháng 8.2020, ông Thà đã viết đơn kiến nghị gửi TAND cấp cao tại Hà Nội và Viện KSND cấp cao tại Hà Nội đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm đối với bản án phúc thẩm số 48/2020 ngày 16.7.2020 của TAND tỉnh Nghệ An, do vi phạm Khoản 1-Điều 326 Bộ Luật Tố tụng Dân sự 2015. Đến nay đã 8 tháng trôi qua, vụ việc vẫn chưa được giải quyết.
 
Đại tá Nguyễn Viết Thà bức xúc và bất lực trước việc đất ở của mình bị hàng xóm lấn chiếm, lại còn mang tiếng oan là người đi chiếm đất./.