Trường hợp khác, bé N.N.D (4 tháng tuổi, Nghệ An) phải nhập viện vì sốt cao liên tục, nước tiểu đục. Xét nghiệm cho thấy bé có chỉ số viêm rất cao, siêu âm phát hiện dị dạng hệ thống thận tiết niệu.
Chỉ một tháng gần đây, khoa Tim mạch Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An tiếp nhận hơn 10 bệnh nhi nhập viện vì nhiễm khuẩn tiết niệu.
Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP HCM) từng tiếp nhận bé trai mới 3 tháng tuổi, bị nhiễm trùng tiểu nhiều lần, hẹp đường dẫn nước tiểu bẩm sinh và đã được phẫu thuật sữa chữa.
Sau ca mổ, chức năng thận cải thiện rõ nhưng hơn 1 năm sau bệnh nhi xuất hiện nhiều đợt nhiễm trùng đường tiểu tái phát. Hình ảnh Xquang bàng quang niệu đạo lúc tiểu của trẻ cho thấy có dị tật trào ngược bàng quang niệu quản đi kèm. Nếu không điều trị, chức năng thận của bé trai sẽ bị ảnh hưởng, cuối cùng là suy thận.
TS.BS Nguyễn Thu Hương, Trưởng khoa Thận – Tiết niệu, Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết nhiễm trùng đường tiết niệu là bệnh lý nhiễm trùng thường gặp ở trẻ em, đứng thứ 3 sau các bệnh nhiễm trùng hô hấp và tiêu hóa.
Bệnh có xu hướng gia tăng trong mùa hè. Trẻ mắc bệnh ở mọi lứa tuổi, không loại trừ trẻ sơ sinh cũng có thể mắc phải.
Nguyên nhân chính gây nhiễm khuẩn tiết niệu ở trẻ là do vi khuẩn, đứng đầu là các vi khuẩn đường ruột như E.coli, Enterococcus… Bị nhiễm khuẩn tiết niệu, trẻ thường sốt cao liên tục trên 39 độ C, khó hạ được sốt ngay. Trẻ chỉ hạ sốt khi đã điều trị kháng sinh đúng chủng loại có khả năng tiêu diệt được vi khuẩn sau 3 - 5 ngày.
Dấu hiệu trẻ bị nhiễm trùng tiết niệu
Các thầy thuốc Khoa Tiết niệu - Bệnh viện Nhi Trung ương cho hay thấy con có các biểu hiện rối loạn tiểu tiện, cha mẹ cần lưu ý.
Đơn cử, trẻ tiểu khó, tiểu buốt, tiểu rắt, khi đi phải rặn, có những trẻ rặn è è đỏ cả mặt… là dấu hiệu gợi ý. Trẻ tiểu nhiều về đêm, nước tiểu có màu trắng đục (có khi trẻ đái toàn ra mủ trắng), nhiều cặn lắng đọng, mùi khai hoặc nặng mùi hơn bình thường… cũng là biểu hiện cần lưu tâm.
Vì khó chịu, thậm chí đau, nhiều trẻ la hét hoảng hốt khi đi tiểu. Cha mẹ có thể để ý thấy bàn tay của trẻ có mùi khai do trẻ luôn nắm hoặc kéo bộ phận sinh dục khi đi tiểu...
Nhiễm khuẩn tiết niệu có nhiều dạng biến chứng, có thể xuất hiện những biễn chứng toàn thân nguy hiểm như nhiễm trùng máu, nhiễm trùng gây hoại tử ống thận bể thận.
Bệnh nếu để lâu cũng có thể gây ra thận ứ mủ, viêm quanh thận, viêm kẽ thận, trào ngược bàng quang niệu quản âm thầm gây ra suy thận. Nhiễm khuẩn tiết niệu để lại sẹo thận, nếu không phát hiện điều trị dứt điểm, bệnh sẽ nặng hơn.
Trẻ nào dễ mắc bệnh?
- Trẻ dưới 2 tuổi: do cơ chế miễn dịch chưa đầy đủ.
- Trẻ có bất thường hệ tiết niệu (các bệnh lý đường tiết niệu làm cho nước tiểu của trẻ không được lưu thông tốt, gây ứ đọng nước tiểu chiếm 70% các trường hợp nhiễm bệnh).
- Chít hẹp bao quy đầu; Dị dạng đường tiết niệu bẩm sinh; Ứ nước bể thận do chít hẹp khúc nối bể thận niệu quản; Sỏi bàng quang niệu quản.
- Bàng quang thần kinh: Bàng quang giãn to mất trương lực co bóp hoặc rối loạn trương lực co bóp không đẩy hết được nước tiểu ra ngoài sau mỗi lần đi tiểu.
- Trẻ mắc các bệnh gây suy giảm sức đề kháng như: Nhiễm virus cúm, nhiễm trùng da, nhiễm trùng đường hô hấp, ỉa chảy có mất nước nặng.
- Sau các thủ thuật xâm lấn có đặt ống thống tiểu nhưng không đảm bảo vô khuẩn.
- Tình trạng suy dinh dưỡng kéo dài; Táo bón; Điều kiện vệ sinh kém; Thói quen nhịn tiểu và uống nước ít của lứa tuổi nhà trẻ cũng dễ khiến trẻ bị nhiễm khuẩn tiết niệu.
Để phòng tránh bệnh nhiễm khuẩn tiết niệu cho trẻ, phụ huynh cần quan tâm đến việc vệ sinh và sinh hoạt thường ngày của trẻ.
Trẻ nhỏ cần lau khô và thay tã cho trẻ ngay sau khi đi vệ sinh, cần xem có cặn trắng ở bỉm không mỗi khi thay bỉm.
Với trẻ gái, cha mẹ nên vệ sinh từ trước ra sau (vệ sinh từ lỗ tiểu ra sau hậu môn) để tránh vi khuẩn vào lỗ tiểu gây nhiễm trùng ngược dòng. Trong khi với trẻ trai, cha mẹ quan sát trẻ đi tiểu nếu thấy phồng bao quy đầu hoặc tia tiểu nhỏ cần cho trẻ khám ngay vì có thể do dài hoặc hẹp bao quy đầu.
Hướng dẫn và tập cho trẻ thói quen đi vệ sinh đúng cách hay cho trẻ uống đủ nước hàng ngày, ăn uống đảm bảo vệ sinh với các loại rau củ quả để tăng lượng nước làm cho hệ bài tiết nước tiểu của trẻ được tốt hơn là lời khuyên hữu ích.
Khi phát hiện trẻ có các bất thường về hệ tiết niệu cần đến khám để phẫu thuật sớm trả lại chức năng sinh lý, chống nhiễm khuẩn tiết niệu do ứ trệ dòng chảy của nước tiểu./.
