"Nếu muốn hợp tác thì bàn bạc, còn đã vì chính trị thì nên dừng lại"
Ngày 17/6, hãng thông tấn Tass dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết phản ứng của Moscow trước yêu sách đòi bồi thường từ Ukraine vì đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 2 (hay còn gọi là Dòng Chảy Phương Bắc 2).
Bà Maria Zakharova khẳng định, những điều kiện để khai trương và vận hành dự án đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 2 mà Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmitry Kuleba đưa ra hoàn toàn đối nghịch với nguyên tắc của nền kinh tế thị trường.
“Dự án Nord Stream 2 hoàn toàn vì mục đích lợi nhuận, không phải chính trị. Tuy nhiên, Ukraine và một số đất nước khác đã đưa ra những điều kiện cho hoạt động khai trương và vận hành đường ống dẫn khí đốt hoàn toàn đối nghịch với những nguyên tắc thị trường đã được toàn thế giới công nhận và là cơ sở cho quan hệ kinh tế và thương mại quốc tế”.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nhấn mạnh, dự án đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 2 được thực hiện dựa trên lợi ích kinh tế chung và là tuyến đường hiệu quả về chi phí nhất để đảm bảo nguồn cung khí đốt giữa Nga và các công ty Châu Âu.
“Nếu phía Ukraine muốn gia nhập vào dự án này thì phải tổ chức đàm phán với các cổ đông của Nord Stream 2 cùng các công ty liên quan khác, còn nếu chỉ vì chính trị thì Ukraine nên dừng lại”, bà Maria Zakharova nói.
Ukraine lo tổn thất tới 6 tỉ USD
Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmitry Kuleba trước đó đã đưa ra yêu sách đòi bồi thường. Trong đó, ông Kubela chỉ ra, dự án đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 2 đã đe doạ tới không chỉ kinh tế mà còn cả an ninh quốc gia Ukraine.
Vì vậy, ông Kubela yêu cầu Nga phải ngừng chiếm đóng phần lãnh thổ thuộc Ukraine và đảm bảo an ninh năng lượng cho nước này.
Đây là điều kiện bồi thường công bằng, ông Kubela nói và khẳng định Kiev sẵn sàng cân nhắc khả năng đàm phán về bồi thường khi dự án Nord Stream 2 bắt đầu vận hành. Phần lãnh thổ mà ông Kubela muốn nói đến ở đây là bán đảo Crimea, nơi đã ly khai khỏi Ukraine và sáp nhập vào Nga từ năm 2014.
Ngay sau khi biết thông tin về đề nghị của ông Kubela, Phó Chủ tịch Uỷ ban Đối ngoại Duma Quốc gia Nga Dmitry Novikov cũng chỉ trích những phát ngôn này quá lạ lùng và cho rằng đây là cách để Kiev tìm cách kêu gọi ủng hộ tài chính từ phía Mỹ.
Kiev luôn phải đối kịch liệt phản đối dự án này vì đường ống dẫn khí đốt dài 1,2 nghìn km sẽ vận tải khối lượng lớn nhiên liệu từ Nga tới Đức mà bỏ qua Ukraine.
Giám đốc điều hành Hệ thống truyền dẫn khí đốt của Ukraine (GTSOU), ông Sergiy Makogon từng bày tỏ lo ngại, nền kinh tế Ukraine có thể thua lỗ 5-6 tỉ USD/năm nếu dự án Nord Stream 2 đi vào hoạt động.
Hiện chưa rõ sau khi hoàn thành Moscow có dừng hợp tác hoàn toàn với Ukraine trong các dự án năng lượng hiện tại từ Nga tới Châu Âu hay không.
Liên quan tới vấn đề này, Mỹ - một trong những quốc gia cũng phản đối kịch liệt dự án đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 2 - cũng tuyên bố sẽ đưa ra một số giải pháp nào đó để bù đắp những tổn thất có thể có cho Ukraine sau khi Nga - Châu Âu triển khai đường ống dẫn khí Nord Stream 2.
Trong phiên điều trần trước Uỷ ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết, Đức - đất nước trực tiếp nhận khí đốt từ Nga qua Nord Stream 2 - phải tham gia đàm phán để tìm cách giúp Ukraine vượt qua những tổn thất về kinh tế liên quan tới dự án này.
"Chúng tôi đã phối hợp tích cực với Berlin để vạch ra điều có thể và nên làm. Tôi tin, khi Nord Stream 2 đi vào hoạt động, Ukraine sẽ mất khá nhiều lợi nhuận từ phí trung chuyển mà họ đang hưởng trên các tuyến đường ống dẫn khí đốt hiện có ", ông Blinken nói.
Tuy nhiên, nhà ngoại giao Mỹ chưa nêu cụ thể chi tiết về hình thức bồi thường. Một số người cho rằng, Đức có thể đầu tư vào ngành công nghiệp năng lượng thay thế của Ukraine.