"Người Nga đang chuẩn bị nền móng cho việc sáp nhập các lãnh thổ họ đang kiểm soát. Đó là sự vi phạm trực tiếp chủ quyền của Ukraine", ông John Kirby nêu vấn đề trong cuộc họp báo ngày 19-7 (giờ Mỹ).
Theo quan chức này, kịch bản với bán đảo Crimea hồi năm 2014 có thể sẽ lặp lại ở Kherson, Zaporizhzhia và hai tỉnh Lugansk, Donetsk tạo thành vùng Donbass phía đông Ukraine.
"Nga đang bố trí các quan chức của họ ở những nơi họ đang kiểm soát ở Ukraine", ông Kirby nói thêm và cảnh báo Matxcơva sẽ sáp nhập sau các cuộc trưng cầu ý dân được tổ chức vào tháng 9 tới.
Hồi năm 2014, sau khi kiểm soát bán đảo Crimea, Nga đã tổ chức một cuộc trưng cầu ý dân với kết quả hơn 95% cử tri ủng hộ việc trở thành một phần lãnh thổ của Liên bang Nga. Phương Tây bác bỏ kết quả trưng cầu ý dân, đồng thời áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế Nga.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ tuyên bố Washington và thế giới sẽ không làm ngơ trước hành động lần này của Nga.
Ông khẳng định Mỹ sẽ phản ứng một cách nhanh chóng và phối hợp với các đồng minh nếu Nga cố sáp nhập các vùng lãnh thổ đang kiểm soát ở Ukraine.
"Chúng tôi cũng sẽ trừng phạt những người do Nga chỉ định và giật dây", ông Kirby nói nhưng không tiết lộ thêm chi tiết.
Hiện Nga chưa lên tiếng bình luận về các thông tin trên. Trong cuộc họp báo tại Iran ngày 19-7, Tổng thống Nga Vladimir Putin cáo buộc Kiev đã cố tình phá vỡ thỏa thuận sơ bộ nhằm đạt được hòa bình hồi tháng 3 rồi.
Nhà lãnh đạo Nga cũng tiết lộ Saudi Arabia và Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất đang đề nghị làm trung gian hòa giải cho Nga, Ukraine.
Theo giới quan sát, giai đoạn 2 của "chiến dịch quân sự đặc biệt" sắp đến hồi kết với việc Nga sắp kiểm soát được toàn bộ vùng Donbass.
Mặc dù vậy Ukraine vẫn không từ bỏ các nỗ lực phòng thủ, làm chậm đà tiến quân của Nga ở một số nơi tại tỉnh Donetsk.
Phía Kiev tuyên bố các hệ thống vũ khí của Mỹ cung cấp như HIMARS và mới đây là M270 đang tạo ra sự khác biệt nhưng để thay đổi cục diện, Ukraine cần nhiều hơn nữa.
Theo Hãng thông tấn AFP, 6 lựu pháo đặt trên xe bánh lốp Caesar của Pháp đang trên đường tới Ukraine, nâng tổng số lựu pháo tự hành kiểu này lên con số 18. Đạn do lựu pháo tự hành Caesar bắn ra có thể đánh trúng mục tiêu ở khoảng cách gần 40km./.
