Theo Guardian, Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi hôm 3/3 cho biết, chính phủ Nga đã thông báo cho cơ quan này về việc lực lượng của họ đã bao vây và kiểm soát khu vực nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Đông Nam Ukraine, nhà máy điện hạt nhân lớn thứ hai châu Âu với 6 trong tổng số 15 lò phản ứng tại Ukraine.
Trong thư gửi IAEA, giới chức Nga khẳng định, các nhân viên Ukraine tại nhà máy vẫn tiếp tục làm việc để đảm bảo an toàn hạt nhân và giám sát phóng xạ. Tuy nhiên, doanh nghiệp nhà nước Ukraine vận hành ngành công nghiệp hạt nhân, Energoatom, cáo buộc lực lượng Nga "đe dọa các nhân viên của nhà máy và cư dân của thành phố vệ tinh Energodar".
Phía Ukraine cũng bác bỏ tuyên bố Nga đã giành quyền kiểm soát nhà máy Zaporizhzhia. Nguồn tin của hãng Al-Jazeera cho biết, hôm 3/3, các xe tăng, xe bộ binh của Nga đã đi vào thành phố Enerhodar, cách nhà máy Zaporizhzhia vài km.
Ông Grossi nhấn mạnh, điều quan trọng là không để xung đột vũ trang giữa Nga và Ukraine xảy ra làm gián đoạn hoặc gây nguy hiểm cho các cơ sở hạt nhân ở Ukraine. Phía Ukraine đã kêu gọi IAEA tuyên bố vùng an toàn 30 km xung quanh 4 nhà máy điện hạt nhân của Ukraine. Trước đó, Nga cũng tuyên bố kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Chernobyl đã ngừng hoạt động. Nơi này từng xảy ra vụ tai nạn lò phản ứng chết người và gây tổn hại đến môi trường vào năm 1986.
"Đây là lần đầu tiên một cuộc xung đột quân sự xảy ra trong bối cảnh các cơ sở của một chương trình điện hạt nhân lớn đã được thiết lập, trong trường hợp này bao gồm cả địa điểm xảy ra vụ tai nạn năm 1986 tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl… IAEA tiếp tục tham vấn với Ukraine và các bên khác nhằm hỗ trợ tối đa Ukraine đảm bảo an toàn hạt nhân và an ninh trong tình cảnh khó khăn hiện nay", ông Grossi cho biết.
Chiến sự ở Ukraine tiếp tục leo thang khi chiến dịch quân sự của Nga tại đây đã bước sang ngày thứ 9. Giới phân tích cho rằng, chiến lược của Nga ở khu vực phía Nam Ukraine là nhằm ngắt sự kết nối của Ukraine với Biển Đen và Biển Azov, cho phép Moscow xây dựng một hành lang trên bộ tới bán đảo Crimea.
Trong tuần này, quân đội Nga đã giành quyền kiểm soát Kherson, thành phố lớn thứ hai của Ukraine. Đây là thành phố lớn đầu tiên của Ukraine thất thủ kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự. Thành phố 290.000 dân này thất thủ sau 3 ngày bị bao vây khiến người dân rơi vào tình trạng cạn kiệt lương thực, thuốc men.
Trong khi đó, lực lượng ly khai do Nga hậu thuẫn cũng đang siết vòng vây quanh thành phố cảng Mariupol. Người dân nơi đây cũng rơi vào tình cảnh mất điện, thiếu hụt nhu yếu phẩm, nước sạch./.
