Mỹ có thể củng cố quan hệ "vững như bàn thạch" với Đài Loan, chỉ trích Trung Quốc nhưng không bao giờ vượt giới hạn đã thống nhất với Bắc Kinh.

Mỹ rất thận trọng trong vấn đề Đài Loan

Tờ Bưu điện Hoa Nam (SCMP) dẫn bình luận của nhiều nhà quan sát cho biết, Mỹ đã và đang hành động khá cân bằng và thận trọng về vấn đề Đài Loan.

Điều này thể hiện qua một số bình luận gần đây của điều phối viên Nhà Trắng tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương Kurt Campbell.

Tại sự kiện do Hiệp hội Châu Á tổ chức đầu tuần này, ông Campbell đã nói rằng, Mỹ ủng hộ một mối quan hệ mạnh mẽ không chính thức nhưng không ủng hộ Đài Loan độc lập.

Theo ông Campbell, Mỹ tin rằng, Đài Loan có quyền được sống trong hòa bình và Washington sẽ ủng hộ các hoạt động tham gia vào tổ chức quốc tế đặc biệt trong lĩnh vực y tế cộng đồng của đảo này.

Liệu Mỹ có vì Đài Loan mà vượt giới hạn của Trung Quốc?
Điều phối viên Nhà Trắng về vấn đề Ấn Độ-Thái Bình Dương Kurt Campbell

Một tín hiệu khác đó là động thái của Đội phản ứng Covid-19 Nhà Trắng khi xóa bài viết về hoạt động viện trợ vaccine có hình ảnh cho thấy cờ Đài Loan bên cạnh cờ của nhiều nước khác cũng nhận được viện trợ dù trước khi bị xóa, hình ảnh này đã được người đứng đầu Đài Loan Thái Anh Văn đăng tải lại qua tài khoản Twitter.

Đính kèm hình ảnh, bà Thái nói: “Cám ơn Mỹ vì sự sự hào phóng của các bạn. Chúng ta sẽ cùng nhau đánh bại đại dịch này”.

Tiếp đó là phản ứng của Mỹ sau tuyên bố của Phó Thủ tướng Nhật Taro Aso rằng Tokyo và Washington sẽ phối hợp bảo vệ Đài Loan nếu hòn đảo này bị Bắc Kinh tấn công.

Trong đó, thư ký báo chí Lầu Năm Góc John Kirby khẳng định, Washington sẽ không thay đổi chính sách Mỹ-Đài Loan từ năm 1979 đến nay và đang tiếp tục quan sát chính sách Một Trung Quốc.

Washington không muốn bị kéo vào cuộc chiến với Trung Quốc

Qua những diễn biến trên, tờ SCMP dẫn lời ông Lu Yeh-chung, Giáo sư về ngoại giao tại Đại học Quốc gia Chengchi ở Đài Bắc nhận định:

“Để đảm bảo ổn định và hòa bình xuyên biên giới, ngăn chặn Mỹ không bị kéo vào cuộc chiến với Trung Quốc vì Đài Loan, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden phải làm rõ quan điểm không ủng hộ Đài Loan độc lập”.

Mọi nỗ lực cản trở công cuộc tái thống nhất hoàn toàn Đài Loan và Trung Quốc đại lục sẽ bị nghiền nát, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố trong bài phát biểu mừng kỷ niệm 100 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc

“Dù bình luận của ông Campbell là trực tiếp nhắm tới Bắc Kinh nhưng nó cũng mang hàm ý gửi tới Đài Loan và các đồng minh của Mỹ tại Ấn Độ - Thái Bình Dương rằng, Washington không ủng hộ đảo Đài Loan đứng độc lập”, cũng theo ông Lu.

Ông Max Lo, nghiên cứu sinh chiến lược tại Trung tâm Công nghệ Tiên tiến thuộc Đại học Tamkang nhận định:

“Qua việc nhắc lại lập trường suốt 4 thập kỷ qua của Mỹ đó là không ủng hộ Đài Loan độc lập, ông Campbell cũng muốn truyền tải thông điệp tới các Nghị sĩ hiếu chiến của Mỹ rằng, việc Washington vượt qua lằn ranh đỏ vô cùng nhạy cảm với Trung Quốc là điều không thể vì Bắc Kinh đã tuyên bố rõ sẽ không bao giờ tha thứ cho bất cứ nỗ lực nào chia rẽ Đài Loan với Trung Quốc đại lục”, ông Lo nhấn mạnh.

Thực tế, trên chính trường Mỹ hiện nay, đang có nhiều thành viên Quốc hội kêu gọi Mỹ nối lại quan hệ chính thức với Đài Loan, chấm dứt chính sách Một Trung Quốc, theo SCMP.

Một nhà quan sát khác là ông Tung Li-wen, Giám đốc điều hành Tổ chức Nghiên cứu Hòa bình Châu Á - Thái Bình Dương, một tổ chức cố vấn của Đài Bắc cho rằng, bình luận của ông Campbell phản ánh chủ trương của chính quyền Mỹ Joe Biden đó là luôn nâng cấp quan hệ với Đài Loan nhưng sẽ không bao giờ vi phạm chính sách một Trung Quốc hoặc vượt qua lằn ranh đỏ”.

Kể từ khi thay đổi chính sách ngoại giao với Trung Quốc năm 1979, chính sách của Washington với Đài Loan luôn được thực hiện dựa trên nhiều hướng dẫn như: "Thông cáo Thượng Hải" bao hàm nội dung thành lập quan hệ chính thức với Bắc Kinh; "Sáu Đảm bảo" với cam kết không tham vấn Bắc Kinh về các vấn đề cốt lõi của Đài Loan và cuối cùng là Luật Quan hệ Đài Loan năm 1979 trong đó Mỹ cam kết sẽ cung cấp vũ khí giúp Đài Loan tự phòng vệ.