Thượng úy Nghĩa là một trong những trinh sát ma túy tinh nhuệ nhất của Công an huyện Quế Phong. Trong 5 năm qua, anh đã tham gia triệt phá hàng loạt chuyên án ma túy lớn, trong đó không ít lần đối mặt với những tội phạm luôn thủ sẵn súng bên người.
 
Khuya 22/3, căn nhà nhỏ ven Quốc lộ 48 của Thượng úy Sầm Quốc Nghĩa ở xã Châu Thắng (Quỳ Châu) chật kín người. Họ là những hàng xóm, bạn bè, người thân và những đồng đội của Nghĩa. Những ánh mắt đỏ hoe, lẳng lặng trước di ảnh người công an nhân dân vắn số. Chiếc quan tài đặt giữa nhà, cạnh đó người vợ trẻ liên tục ngất lịm. Những tiếng khóc nức nở như xé màn đêm ở bản nghèo vùng cao này.
 
Có mặt tại đây, Thiếu tướng Nguyễn Hữu Cầu - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Giám đốc Công an tỉnh cùng các Phó Giám đốc lần lượt động viên, chia sẻ với người thân Thượng úy Nghĩa. “Hôm nay là một ngày buồn. Đây là một mất mát quá lớn đối với lực lượng công an”, Thiếu tướng Cầu nói.


 
Lãnh đạo Công an Nghệ An có mặt tại nhà Thượng úy Nghĩa tối 22/3. Ảnh: Tiến Hùng
 
Cuộc trò chuyện với gia đình Thượng úy Nghĩa liên tục bị ngắt quãng bởi vị tướng dày dặn trận mạc, từng trải qua hàng trăm chuyên án ma túy này cũng không kìm được nước mắt. Đôi mắt đỏ hoe, ông nhiều lần nghẹn lời trước di ảnh chiến sỹ của mình.
 
“Tôi có mặt ở đây cũng là để nhận lỗi với gia đình, vì đã để cán bộ của mình hy sinh. Nhưng sự hy sinh đó đã tô thắm lên hình ảnh người công an nhân dân “Vì nước quên thân, vì dân phục vụ”. Đó là tấm gương cao cả những cán bộ, chiến sỹ”, Thiếu tướng Cầu nói và cho biết Công an Nghệ An đang cố gắng hết sức để truy bắt bằng được những kẻ đã tấn công khiến Thượng úy Nghĩa hy sinh.

 
Hình ảnh đời thường của Thượng úy Sầm Quốc Nghĩa.
 
Thượng úy Sầm Quốc Nghĩa (29 tuổi) là người dân tộc Thái. Anh là con trai duy nhất trong gia đình, bố mẹ năm nay cũng đã lớn tuổi. 5 năm trước, Nghĩa được chuyển tới công tác tại Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về hình sự - ma túy và kinh tế của Công an huyện Quế Phong. Theo Thiếu tướng Cầu, kể từ đó đến nay, anh liên tục lập được nhiều chiến công; là một trong những trinh sát ma túy tinh nhuệ nhất ở Quế Phong.
 
Mới về nhận công tác ở Công an huyện Quế Phong 5 năm thì anh có 3 năm liền đạt danh hiệu Chiến sỹ thi đua cơ sở.  Đặc biệt, tại Hội nghị biểu dương người tốt, việc tốt trong phong trào thi đua Vì an ninh Tổ quốc giai đoạn 2015 - 2020 của cụm thi đua số 8 các đơn vị trên tuyến Quốc lộ 48A, anh vinh dự được vinh danh là 1 trong 20 gương mặt tiêu biểu.


 
Thiếu tướng Nguyễn Hữu Cầu nhiều lần không kìm được nước mắt trong cuộc trò chuyện với gia đình Thượng úy Nghĩa. Ảnh: Tiến Hùng
 
Thượng úy Sầm Quốc Nghĩa là cái tên quen thuộc đối với anh em làm công tác thi đua, khen thưởng của Công an tỉnh, bởi mỗi thành tích, chiến công bắt tội phạm ma túy của Công an huyện Quế Phong đều có sự đóng góp không nhỏ của Nghĩa. Hồ sơ khen thưởng của anh dày lên theo năm tháng. Một người cậu của Nghĩa cũng là một cảnh sát chống ma túy, nhiều năm trước trong một lần truy bắt cũng bị những kẻ mua bán “cái chết trắng” tấn công làm bị thương.
 
Một trong những chuyên án nổi bật đầu tiên mà Thượng úy Nghĩa tham gia là Chuyên án 516P. Ngày đó, trong  quá trình ra quân trấn áp các loại tội phạm, bảo vệ Bầu cử Quốc hội khóa XIV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021, Công an huyện Quế Phong phát hiện tại địa bàn xã Thông thụ có một số đối tượng khả nghi thường xuyên qua lại biên giới Việt - Lào. Sau gần 1 tháng trinh sát, xác định được thời gian các đối tượng vận chuyển ma túy từ Lào về và sẽ trao đổi vào lúc rạng sáng tại khu vực biên giới, Thượng úy Nghĩa và đồng đội đã tiếp cận địa điểm và tổ chức mai phục lúc 1h sáng. Sau nhiều giờ vây ráp, 2 kẻ sừng sỏ trong giới mua bán ma túy đã lọt vào ổ phục kích của công an. Cũng như những lần đánh án sau này, trước khi khống chế được đối tượng, Thượng úy Nghĩa và đồng đội bị những kẻ này rút dao chống trả quyết liệt.


 
Thiếu tướng Cầu chia sẻ với gia đình Thượng úy Nghĩa. Ảnh: Tiến Hùng
 
Trong những năm qua, Nghĩa liên tiếp được Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An rồi Giám đốc Công an tỉnh tặng Bằng khen, Giấy khen vì những thành tích xuất sắc. Đặc biệt là năm 2018, anh được Bộ trưởng Bộ Công an tặng Bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc trong xác lập, phá thành công Chuyên án 318Đ. Đó là chuyên án mà Công an huyện Quế Phong đã bắt được “ông trùm” ma túy Xồng Xái Hờ. Đây là kẻ có nhiều thủ đoạn, ma mãnh, trong quá trình mua, bán ma túy luôn lựa chọn các vùng đồi núi hẻo lánh, hoang vu. Ngoài ra, trong các vụ mua, bán giao dịch, Hờ phải tận mắt nhìn thấy tiền đầy đủ lúc đó mới lấy hàng giao cho khách. Ông ta cũng luôn di chuyển, thay đổi địa điểm mua, bán để đối phó với cơ quan chức năng.


 
Lãnh đạo Công an tỉnh dâng hương trước di ảnh Thượng úy Nghĩa. Ảnh: Tiến Hùng
 
Nhận được thông tin đối tượng sẽ mang vũ khí nóng và tiến hành trao đổi ma túy, Nghĩa và đồng đội tổ chức kế hoạch vây bắt. Nhưng Hờ nhiều lần thay đổi địa điểm. Phải mất gần 1 ngày lần theo Hờ, các trinh sát mới bắt được quả tang. Mặc dù ông ta chống trả quyết liệt, nhưng Nghĩa và đồng đội đã nhanh chóng quật ngã, khống chế thành công. Sau khi bắt được tên cầm đầu, các chân rết còn lại cũng bị bắt, thu giữ được là 3 kg ma túy đá và 1.867 viên ma túy tổng hợp có trọng lượng 186,7gam.
 
Vài năm trước, Thượng úy Sầm Quốc Nghĩa lấy vợ. Chưa có điều kiện, 2 vợ chồng Nghĩa đến nay vẫn còn sống chung với bố mẹ. Kể từ khi có con nhỏ, mẹ già lại thường xuyên đau ốm, Nghĩa nhiều lần được cấp trên động viên, chia sẻ. Nhưng vì đặc thù công việc, chẳng mấy khi anh có mặt ở nhà, mặc dù nhà chỉ cách đơn vị chưa đầy 16 km. Thấy Nghĩa có hoàn cảnh khó khăn, lãnh đạo Công an huyện Quế Phong nhiều lần đề xuất để anh được chuyển tới đội khác để công tác, nhằm có thời gian cho gia đình hơn nhưng lần nào Nghĩa cũng từ chối. “Nghĩa rất đam mê với công việc này, không nỡ chuyển qua đội khác. Dù làm trinh sát ma túy rất vất vả, nguy hiểm, lại không có thời gian bên gia đình”, một lãnh đạo Công an huyện Quế Phong nói.


 
Lãnh đạo Công an Nghệ An họp nghe báo cáo vụ việc cũng như triển khai những kế hoạch tiếp theo trong đêm 22/3. Ảnh: Tiến Hùng
 
Vì đặc thù công việc, mấy ngày nay Nghĩa không về nhà. Gia đình cũng không biết nhiều về nhiệm vụ của anh. Rạng sáng 22/3, trước khi đi làm nhiệm vụ, Nghĩa còn điện thoại về cho vợ dặn nhớ mang khẩu trang khi ra ngoài. Bố Nghĩa kể rằng, sáng đó ông linh cảm “chuyện chẳng lành” nên nhiều lần điện thoại cho con. Sau vài cuộc mà anh không nghe máy, cuộc nói chuyện cuối cùng giữa Nghĩa và bố chỉ gói gọn trong một câu “con đang đi làm nhiệm vụ”. Biết công việc của con mình, ông cũng không hỏi nhiều, dù trong người rất sốt ruột. Để rồi chỉ ít tiếng sau, gia đình như chết lặng khi nhận thông tin Nghĩa đã anh dũng hy sinh.
 
Lúc này gia đình mới biết, sáng đó Nghĩa cùng đồng đội vào khu vực rừng núi ở xã Nậm Giải để phục kích đối tượng người Lào mang ma túy qua bán. Khi tổ công tác tiếp cận được địa bàn, Nghĩa đã xung phong đi tuyến đầu để di chuyển vào gần hơn khu vực nghi vấn, nhằm tiếp cận đối tượng. Nghĩa sau đó đã quật ngã, khống chế được 1 đối tượng, nhưng bất ngờ từ lùm cây phía sau 1 đối tượng khác lao ra đâm, chém liên tiếp vào người trinh sát ma túy này rồi giải cứu cho đồng phạm bỏ chạy. Sau đó, mặc dù bị trọng thương nhưng Thượng úy Nghĩa vẫn tiếp tục truy đuổi đồng thời ra hiệu cho đồng đội tới. Nhưng khi đồng đội kịp tới, 2 kẻ buôn ma túy đã bỏ chạy vào rừng sâu, vứt lại con dao vẫn còn vết máu ở dọc đường. Đồng đội sau đó đưa Nghĩa về cấp cứu tại Trung tâm y tế huyện, nhưng anh đã không qua khỏi do vết thương quá nặng, mất máu nhiều.
 
Trước sự hy sinh của Thượng úy Nghĩa, Thiếu tướng Nguyễn Hữu Cầu cho biết, đơn vị đang làm thủ tục đề xuất truy tặng Huân chương Chiến công hạng Nhì, phong liệt sỹ cũng như thăng cấp quân hàm cho anh.