Trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Hoàng Quốc Huấn, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Hà Tĩnh, cho biết đã nắm được thông tin phản ánh về tình trạng khai thác "trắng" nhiều đồi keo ở xã Phú Gia, huyện Hương Khê.
Theo ông Huấn, để hạn chế những ảnh hưởng về vấn đề môi trường, lực lượng kiểm lâm đã tuyên truyền cho người dân, tránh tình trạng khai thác trắng nhưng thực tế "rất khó khăn". Bởi rừng đã được giao cho hộ dân, theo quy định hiện hành họ có quyền được trồng và khai thác.
"Lực lượng kiểm lâm thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền của pháp luật. Việc khai thác rừng cũng như vậy, nếu là rừng phòng hộ sẽ có quy định để đảm bảo tỷ lệ, chống sạt lở", ông Huấn nói.
Vị này phân tích, rừng có 3 loại, đó là rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và rừng sản xuất. Trong đó, rừng đặc dụng để bảo tồn, không được khai thác.
Với rừng sản xuất, đây là quy hoạch của tỉnh, đã giao đất cho người dân, như vậy sẽ lấy mục tiêu kinh tế là hàng đầu chứ không phải yếu tố môi trường. Ngược lại, quy hoạch rừng phòng hộ sẽ lấy mục tiêu môi trường là chính.
"Trường hợp này nếu là rừng sản xuất, người dân đã được giao đất, giao rừng, việc còn lại là quyền của họ. Họ bỏ vốn ra, họ được khai thác. Còn nếu là rừng phòng hộ, không được khai thác ồ ạt vì đã có quy định. Còn rừng sản xuất không cấm cản được, quy hoạch này để phát triển kinh tế", ông Huấn lý giải.
Báo Dân trí trước đó phản ánh về việc khai thác "trắng" các cánh rừng keo ở thượng nguồn, nguy cơ ảnh hưởng đến an toàn hồ đập. Song, theo Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Hà Tĩnh, vì quy hoạch đã có từ nhiều nhiệm kỳ trước và mang tính tổng thể nên đánh giá một vùng cụ thể cũng rất khó.
Trước câu hỏi trong tương lai có phương án nào để tránh mất đất rừng, sạt lở, ảnh hưởng an toàn hồ đập như điều chỉnh từ rừng sản xuất thành rừng phòng hộ hay không, ông Huấn nói rằng muốn có thay đổi cũng cần phải có thời gian, không thể vội.
Còn trước đây, tại Hà Tĩnh, từng có thay đổi quy hoạch rừng sản xuất thành rừng phòng hộ tại khu vực hồ Bộc Nguyên (hồ có trữ lượng nước 19,8 triệu m3, phục vụ cấp nước sinh hoạt cho thành phố Hà Tĩnh và một số vùng lân cận).
Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Hà Tĩnh cho biết thêm, tỉnh này cũng như nhiều tỉnh, thành trên toàn quốc đang thực hiện chủ trương điều tra quy hoạch rừng và khi có kết quả mới đánh giá được toàn diện.
Như Dân trí phản ánh, thời gian qua, những ngọn đồi với hàng chục hecta trồng keo tràm thuộc xã Phú Gia (Hương Khê) được người dân khai thác đồng loạt.
Việc khai thác tự do, thiếu tính toán khiến những cánh rừng đang phủ một màu xanh bỗng bị "cạo trọc" trơ trọi. Điều này làm dấy lên mối lo ngại về biến động độ che phủ rừng, biến dạng đồi núi, xói mòn đất đai, tụt mạch nước ngầm.
Đáng chú ý, những cánh rừng trồng keo đã khai thác nằm ở vị trí thượng nguồn hồ chứa nước Đập Họ, thuộc xã Hương Long, huyện Hương Khê.
Ông Phan Đình Long, Phó Chủ tịch UBND xã Phú Gia (Hương Khê), thừa nhận tại địa phương này đang diễn ra tình trạng khai thác "trắng" nhiều đồi keo.
Theo ông Long, địa phương có hơn 13.000ha rừng, trong đó hơn 1.600ha đất rừng sản xuất giao cho hộ gia đình, cá nhân quản lý, bảo vệ. Người dân lựa chọn trồng cây keo để phát triển kinh tế, chu kỳ khai thác khi cây 5-8 năm tuổi, tùy theo hoàn cảnh từng gia đình.
Phó Chủ tịch xã Phú Gia cũng nêu bất cập khi khai thác "trắng" có thể sẽ dẫn đến nguy cơ về môi trường như xói lở, rửa trôi nhưng cho rằng để thay đổi cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị.