Tại Lễ Mit tinh hưởng ứng "Ngày Thế giới phòng, chống đái tháo đường" (14/11) và Ngày toàn dân mua và sử dụng muối Iốt (2/11) diễn ra ngày 13/11, PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương – Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh, đái tháo đường là một trong những bệnh không lây nhiễm phổ biến trên toàn cầu.
Số ca mắc đái tháo đường của Việt Nam và thế giới tiếp tục tăng nhanh
Theo Liên đoàn đái tháo đường Thế giới (IDF) công bố năm 2021, cả thế giới có tới 537 triệu người mắc đái tháo đường, tương ứng với tỷ lệ cứ 10 người lớn độ tuổi 20 - 79 tuổi có 1 người mắc đái tháo đường; cứ 6 trẻ sinh ra có 1 trẻ bị ảnh hưởng bởi đái tháo đường trong giai đoạn phát triển thai nhi. Đặc biệt, có tới 50% số người trưởng thành mắc đái tháo đường mà không được chẩn đoán.
Tại Việt Nam, Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Huơng cho biết, kết quả điều tra của Bộ Y tế năm 2021 cho thấy tỷ lệ mắc đái tháo đường ở người trưởng thành ước tính là 7,1%, tương đương với khoảng gần 5 triệu người đang mắc bệnh đái tháo đường.
Trong đó, số đã được chẩn đoán chỉ chiếm khoảng 35% và số đang được quản lý, điều trị tại các cơ sở y tế chiếm 23,3%. Theo dự báo, số mắc đái tháo đường của Việt Nam cũng như toàn thế giới sẽ tiếp tục tăng nhanh trong những năm tới.
Đái tháo đường là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tàn tật và tử vong sớm ở hầu hết các quốc gia và là nguyên nhân hàng đầu gây mù loà, bệnh tim mạch, suy thận và viêm loét chân phải cắt cụt.
"Kết quả điều tra tại Việt Nam có hơn 55% bệnh nhân hiện mắc đái tháo đường đã có biến chứng, trong đó 34% là biến chứng về tim mạch; 39,5 có biến chứng về mắt và biến chứng về thần kinh; 24% biến chứng về thận"- Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cho biết.
Đái tháo đường tăng nhanh do thừa cân, béo phì và thiếu hoạt động thể lực
TS.BS. Phan Hướng Dương, Phó Giám đốc Bệnh viện Nội tiết TW cũng cho biết, nguyên nhân gây ra đái tháo đường rất phức tạp, nhưng phần lớn là do thừa cân, béo phì và thiếu hoạt động thể lực. Việc thực hiện lối sống lành mạnh, sẽ giúp phòng ngừa mắc đái tháo đường tới 70% số trường hợp. Đồng thời, chẩn đoán và điều trị sớm chính là chìa khóa để phòng hoặc làm chậm các biến chứng nguy hiểm đó.
Đối với những người mắc bệnh đái tháo đường cần được chăm sóc và hỗ trợ liên tục để kiểm soát bệnh và tránh các biến chứng.
"Việc tiếp cận chăm sóc bệnh đái tháo đường" mang đến cơ hội để mang lại sự thay đổi có ý nghĩa cho những người đang sống chung với bệnh đái tháo đường và hàng triệu người khác có nguy cơ mắc bệnh"- TS. Phan Hướng Dương cho biết thêm.
Trước những nguy cơ của bệnh đái tháo đường với sức khoẻ người dân, thay mặt Lãnh đạo Bộ Y tế, Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương kêu gọi toàn thể mọi người dân hãy có trách nhiệm với sức khoẻ của mình, bằng cách thực hiện lối sống lành mạnh: ăn uống và duy trì cân nặng hợp lý, sử dụng Iốt trong bữa ăn hằng ngày, tăng cường vận động thể lực, chủ động tìm hiểu kiến thức về bệnh đái tháo đường để dự phòng, phát hiện sớm bệnh.
Về phía cán bộ, nhân viên y tế cũng cần nâng cao trình độ chuyên môn để tư vấn, khám phát hiện sớm, chẩn đoán, điều trị kịp thời, quản lý bệnh đái tháo đường hiệu quả đồng thời tích cực thông tin, truyền thông, phổ biến nâng cao nhận thức và kiến thức về bệnh cho mọi người dân;
Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cũng đề nghị Ủy ban nhân dân các cấp, Sở Y tế, các cơ sở y tế các tỉnh, thành phố, Hội Nội tiết Đái tháo đường Việt Nam xác định phòng, kiểm soát đái tháo đường là một nhiệm vụ ưu tiên; thực hiện các chiến lược và chính sách hiệu quả để phòng ngừa và quản lý bệnh, để bảo vệ sức khỏe của người dân không mắc bệnh đái tháo đường hoặc chung sống có chất lượng với bệnh đái tháo đường.
Năm 1991 Hiệp hội đái tháo đường Thế giới và Tổ chức Y tế Thế giới đã chọn ngày 14/11 hằng năm là "Ngày thế giới phòng, chống đái tháo đường"; và Ngày 14/11 cũng đã trở thành một ngày chính thức của Liên Hiệp Quốc vào năm 2006, để kêu gọi tất cả mọi người có trách nhiệm quan tâm đến bệnh đái tháo đường, nâng cao hiểu biết và đưa ra hành động cụ thể để kiểm soát căn bệnh thế kỷ này.
Chủ đề của Ngày đái tháo đường Thế giới giai đoạn năm 2021-2023 là "Tiếp cận chăm sóc bệnh đái tháo đường" với mục đích mang đến sự thay đổi cho hơn nửa tỷ người trên thế giới đang sống chung với bệnh đái tháo đường.
Bổ sung I ốt an toàn
Tại lễ mit tinh, Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cũng thông tin, từ cách đây 30 năm, Chính phủ Việt Nam đã quan tâm, tổ chức và vận động toàn dân ăn muối I ốt và lấy ngày 2/11 hằng năm là ngày phát động toàn thể nhân dân cùng hưởng ứng.
Trong đó muối I ốt được coi là một biện pháp dự phòng quan trọng nhằm phòng bệnh bướu cổ, bệnh đần độn và các bệnh khác do thiếu hụt I ốt gây nên. Hiện nay trên khắp các vùng miền trong cả nước, ngoài muối I ốt đã có rất nhiều loại gia vị được bổ sung I ốt an toàn như bột canh I ốt, hạt nêm I ốt, xì dầu I ốt để phục vụ nhu cầu đa dạng đối với bữa ăn của các gia đình. Để bảo vệ sức khỏe dâu dài, tất cả chúng hãy quan tâm, thực hiện thường xuyên việc bổ sung I ốt trong bữa ăn hàng ngày của mỗi người, mỗi gia đình.
"Chúng ta quyết tâm không để xảy ra tình trạng các bệnh tật do thiếu I ốt tái diễn trong cộng đồng như nhiều thập kỷ trước đây, vì sức khỏe và sự phát triển của giống nòi"- Thứ trưởng nhấn mạnh./.