Hơn 70% nhà máy ngành thủy sản đóng cửa, VASEP "cầu cứu" Chính phủ

Hơn 70% nhà máy phải đóng cửa, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) gửi công văn "cầu cứu" Thủ tướng Chính phủ.

Chỉ 30% doanh nghiệp đủ điều kiện "3 tại chỗ"

Theo VASEP, thời gian qua, hầu hết các tỉnh thành đã yêu cầu các doanh nghiệp chỉ được duy trì hoạt động khi đảm bảo điều kiện “3 tại chỗ” hoặc “1 cung đường - 2 địa điểm” để phòng chống dịch bệnh lây lan vào các nhà máy, các khu công nghiệp.

Trong đó, VASEP có 270 doanh nghiệp thành viên, tập trung chủ yếu tại Đồng bằng sông Cửu Long và các tỉnh Nam Trung Bộ trở vào nên việc thực hiện cũng gặp rất nhiều khó khăn.

Hơn 70% nhà máy ngành thủy sản đóng cửa, VASEP "cầu cứu" Chính phủ

Chế biến tôm xuất khẩu tại nhà máy của Tập đoàn Minh Phu Seafood Corp tại Khu công nghiệp Nam Sông Hậu, Hậu Giang. Ảnh: Vũ Sinh (TTXVN).

Thực tế, thực hiện hơn 1 tuần qua đã phát sinh nhiều khó khăn, bất cập, tác động lớn tới việc bảo đảm an toàn phòng chống dịch cũng như nỗ lực duy trì sản xuất, xuất khẩu.

Hện nay, chỉ có khoảng 30% các doanh nghiệp thủy sản tại các tỉnh thành phía Nam đảm bảo được điều kiện “3 tại chỗ”.

Các doanh nghiệp không đủ điều kiện thực hiện “3 tại chỗ” đã phải ngừng sản xuất, dẫn đến một số hệ lụy như nợ ngân hàng, nợ nhà cung cấp, mất khách hàng, rủi ro không huy động được công nhân sau giãn cách.

Với những nhà máy còn hoạt động, số lượng công nhân có thể huy động cũng chỉ đạt 30-50%, số còn lại phải nghỉ việc hoặc nghỉ không lương.

Theo VASEP, việc thực hiện “3 tại chỗ” chỉ là biện pháp tình thế tạm thời trong thời gian ngắn hạn, và chỉ có thể kéo dài từ 2-3 tuần đối với các doanh nghiệp vừa.

Còn các doanh nghiệp lớn hơn cũng chỉ duy trì tối đa 4-5 tuần do phải gồng gánh quá nhiều khoản chi phí.

Đơn cử như chi phí xét nghiệm hằng tuần, chi phí trang bị các điều kiện cho công nhân ăn - ngủ - làm việc tại nhà máy tăng 50-100%. Chi phí trả thêm lương công nhân ở lại nhà máy cũng tăng 30-50%, chi phí bao bì - vật tư - bột - phụ liệu tăng cao, chi phí điện sản xuất và duy trì kho đông lạnh, phí cước tàu biển liên tục tăng từ 2-3 đến 10 lần...

Xuất khẩu sụt giảm mạnh

Báo cáo mới nhất từ VASEP cho thấy, trong điều kiện áp dụng Chỉ thị 16 tại Tp. Hồ Chí Minh và 19 tỉnh thành phía nam, sản xuất và xuất khẩu thủy sản sụt giảm đáng kể nhất là từ nửa cuối tháng 7.

Cụ thể, sau khi tăng 16% vào nửa đầu tháng, xuất khẩu thủy sản nửa cuối tháng tháng 7/2021 bị sụt giảm khoảng 15-20% so với nửa đầu tháng, khiến cho kim ngạch xuất khẩu thủy sản cả tháng 7 giảm khoảng 4% so với cùng kỳ năm 2020 chỉ đạt 763 triệu USD.

Xét theo từng mặt hàng, xuất khẩu tôm trong tháng 7 giảm 4% so với cùng kỳ đạt 374 triệu USD; Xuất khẩu cá tra và cá ngừ cũng giảm khoảng 5%, đạt tương ứng 117 triệu USD và 60,5 triệu USD; Xuất khẩu mực, bạch tuộc giảm 9%...

Trước thực tế trên, VASEP kiến nghị trước mắt ưu tiên tiêm vaccine Covid-19 cho ngành thủy sản, trong đó đặc biệt ưu tiên tiêm cho lực lượng lao động tại các nhà máy đang áp dụng phương thức "3 tại chỗ" ở các địa phương để đảm bảo mục tiêu xuất khẩu, cung ứng hàng hóa.

Tuy nhiên, VASEP cho rằng ngành thủy sản sẽ phải "sống chung với đại dịch", nên lâu dài, Bộ Y tế phải hoàn thiện bộ quy tắc và tổ chức huấn luyện cho các tỉnh và doanh nghiệp thực hiện "y tế tại chỗ".

Các doanh nghiệp cũng sẽ phải chủ động sử dụng tổ y tế, trạm y tế của nhà máy, tự tổ chức xét nghiệm cho người lao động mỗi tháng 2 lần.

"Mẫu xét nghiệm đó sẽ gửi cho cơ quan y tế và kết quả xét nghiệm của doanh nghiệp được áp dụng trong lưu thông và giao dịch. CDC (trung tâm kiểm soát bệnh tật) sẽ tổ chức xét nghiệm cho doanh nghiệp 1 lần/tháng", VASEP kiến nghị giải pháp giảm chi phí xét nghiệm cho doanh nghiệp để thực hiện "3 tại chỗ".