Ngày 11-7, các bác sĩ Bệnh viện (BV) Chợ Rẫy (TP.HCM) đã báo cáo một loạt ca viêm xương sọ - hàm mặt nặng sau khi mắc COVID-19.

Theo TS-BS Trần Anh Bích, phó Khoa Tai mũi họng BV Chợ Rẫy, trong 2 tháng gần đây, Khoa đã tiếp nhận hàng loạt ca có triệu chứng gần giống nhau gồm đau đầu, nghẹt mũi, sưng mặt, từng có tiền căn mắc COVID-19.

Kết quả chụp CT và MRI cho thấy các bệnh nhân có tổn thương, viêm hoại tử lan rộng xoang sọ hàm mặt. Có 2 ca do tình trạng quá nặng đã tử vong. Các bác sĩ đã hội chẩn đa chuyên khoa gồm ngoại thần kinh, nhiệt đới, giải phẫu bệnh, vi sinh, dinh dưỡng... để tiến hành điều trị và can thiệp cho 3 bệnh nhân nữ. Đáng chú ý, các bệnh nhân đều không có tiền sử về bệnh tai mũi họng hay răng hàm mặt.

f-1657540282.jpg

TS-BS Trần Anh Bích, phó Khoa Tai mũi họng BV Chợ Rẫy chúc mừng 3 bệnh nhân trước lúc xuất viện. Ảnh: HOÀNG LAN

TS-BS Trần Anh Bích, phó Khoa Tai mũi họng BV Chợ Rẫy chúc mừng 3 bệnh nhân trước lúc xuất viện. Ảnh: HOÀNG LAN

Trường hợp thứ nhất là bệnh nhân Âu Tố L. (sinh năm 1979, sống ở TP.HCM), từng mắc COVID-19 vào tháng 11-2021. Vào tháng 3-2022, bệnh nhân thấy đau đầu, nghẹt mũi trái, sưng mặt trái. Bệnh nhân đi khám ở một BV được chẩn đoán viêm xoang và phẫu thuật xoang. Sau đó, thấy vẫn còn sưng mặt và đau đầu nên bệnh nhân đến BV Chợ Rẫy.

Hiện chưa có khuyến cáo chính thức của Bộ Y tế và phác đồ điều trị cho các ca bệnh này. Cách điều trị là phẫu thuật lấy hết xương viêm, hoại tử, thuốc kháng sinh, kháng nấm.

Trường hợp thứ 2 là bệnh nhân Phan Thị H. (sinh năm 1962, quê Tây Ninh), từng bị nhiễm COVID-19. Vào tháng 2-2022, bệnh nhân bị đau đầu, sưng mặt trái được phẫu thuật xoang ở một BV. Sau đó, bệnh nhân bị sưng mắt trái, sưng vùng trán, đau đầu nhiều nên vào BV Chợ Rẫy.

Trường hợp thứ 3 là bệnh nhân Nguyễn Thị T. (sinh năm 1959, quê Khánh Hòa), từng bị nhiễm COVID-19 vào tháng 12-2021. Bệnh nhân phát hiện bị đau đầu, sưng mắt phải, trán phải, và điều trị ở Nha Trang, chẩn đoán viêm đa xoang, theo dõi u não nên tiếp tục nhập BV Chợ Rẫy.

Các bệnh nhân được xử lý phối hợp đa chuyên khoa, phẫu thuật loại bỏ phần xương mặt và xương sọ hoại tử cùng mủ bám vào xương, màng não... Hiện ba 3 bệnh đã được điều trị ổn nhưng cần phải theo dõi, tái khám các biến chứng sau phẫu thuật.

Các bác sĩ cho rằng đây là bệnh khó, ít gặp, 3 ca bệnh tiên lượng nặng và gần như sẽ tử vong nếu không can thiệp gì. Điều đáng chú ý, cả 3 bệnh nhân đều không có tiền sử bệnh tai mũi họng hay răng hàm mặt.

PGS-TS Trần Minh Trường - nguyên Phó Giám đốc BV Chợ Rẫy, Chủ tịch Hội Phẫu thuật đầu cổ TP.HCM cho biết kết quả phân tích cho thấy vùng xương hàm mặt và xương sọ bị hủy hoại có sự hiện diện nấm Candida, Asperglilus và vi khuẩn.

Theo BS Trường, các bệnh nhân có biểu hiện chung là đau trong giai đoạn bị nhiễm COVID-19 ở vùng đầu, mặt, răng, khẩu cái và tiến triển kéo dài âm ỉ, không giảm giống với bệnh viêm xoang. Bên cạnh đó, bệnh nhân có thêm các dấu hiệu như sưng viêm mí mắt, viêm sưng vùng sọ trán (thường gặp trong viêm xoang), hoại tử xương hàm, răng, xương khẩu cái nên khó nhai, súc miệng có mùi rất hôi; hoại tử nặng các mô mềm, hốc mũi lan lên nền sọ.

Theo PGS Minh Trường, chưa thể khẳng định các ca bệnh do COVID-19 gây ra nhưng thế giới đã có nhiều bài báo cáo về các trường hợp tương tự. Có khả năng virus COVID-19 gây tắc mạch vùng xương sọ và xương hàm mặt dẫn đến vùng xương này bị hoại tử và bội nhiễm nấm hay vi khuẩn. Bên cạnh đó, hiện chưa có khuyến cáo chính thức của Bộ Y tế và phác đồ điều trị cho các ca bệnh này. Cách điều trị là phẫu thuật lấy hết xương viêm, hoại tử, thuốc kháng sinh, kháng nấm.

PGS Minh Trường cảnh báo: “Bệnh nhân sau khi mắc COVID-19 từ 6-8 tháng và có tình trạng nhức đầu, viêm xoang cần thăm khám, chụp CT scan sọ não để xác định nguyên nhân bệnh”