Dịch Covid-19 đã khiến ngư dân ở Nghệ An liên tục thua lỗ khi hải sản khó tiêu thụ, rớt giá.
Giá thấp vẫn khó bán
Trở về sau 7 ngày ra khơi, con tàu 800 CV của anh Phan Văn Tám (xã Quỳnh Lập, TX.Hoàng Mai, Nghệ An) mang về 17 tấn hải sản. Đây là chuyến đánh bắt khá thành công của 10 ngư dân trên tàu.
Thế nhưng, sau khi bán hết số hải sản này tại cảng cá, chuyến đi này anh Tám vẫn bị lỗ hơn 20 triệu đồng. Giá cá thu mua tại cảng trước đây 160.000 đồng/kg nhưng nay xuống 130.000 đồng/kg, mực loại 1 giá 300.000 đồng/kg nay giảm xuống dưới 200.000 đồng/kg… vẫn khó bán.
“Giá dầu cao, nhân công phải thuê chứ họ không chịu ăn chia như trước nên chúng tôi phải gánh chi phí đi biển rất lớn, mỗi chuyến tốn 170 triệu đồng. Giá hải sản rẻ và ế ẩm kéo dài mấy tháng nay do dịch Covid-19 khiến chúng tôi rất khó khăn. Không đi, để tàu nằm bờ thì xót ruột vì lãi suất ngân hàng vay đóng tàu vẫn phải trả”, anh Tám buồn bã nói.
Hải sản đánh bắt về khó tiêu thụ vì dịch Covid-19 khiến các kho đông lạnh trữ hải sản cũng đã sắp quá tải. Ông Lê Hội Huấn, chủ kho đông lạnh tại cảng cá Quỳnh Lập (xã Quỳnh Lập), cho biết kho của ông hiện tồn hơn 200 tấn hải sản chưa tiêu thụ được. Thị trường truyền thống lâu nay vẫn là trong nước và Trung Quốc, nhưng việc phong tỏa nghiêm ngặt để chống dịch Covid-19 của các tỉnh đã khiến hải sản không đến được nơi tiêu thụ. Mặt khác, nhu cầu sử dụng hải sản cũng giảm mạnh, nhất là các loại hải sản có giá trị, khi các nhà hàng, quán ăn bị đóng cửa dài ngày.
“Tàu về, chúng tôi cũng phải thu mua cho ngư dân nếu không họ cũng chẳng biết bán đi đâu, nhưng tiêu thụ rất khó nên các kho chứa đều sắp quá tải”, ông Huấn nói. Hải sản giá thấp, giảm khoảng 30% so với trước, trong khi tiêu thụ chậm nên các chủ kho cũng phải gồng mình để trang trải các chi phí bảo quản, thuê nhân công.
Chủ kho đông lạnh này mong muốn: “Từ tháng 5 đến nay, chúng tôi bị thua lỗ vì chi phí để duy trì kho lạnh và trả cho công nhân là rất lớn, chúng tôi rất mong chính phủ có chính sách hỗ trợ, giảm lãi suất vay ngân hàng để chúng tôi còn duy trì được”.
Báo cáo của UBND xã Quỳnh Lập cho biết, xã có 12 kho đông lạnh, còn tồn hơn 1.000 tấn hải sản. Xã Quỳnh Lập cũng có hơn 200 tàu đánh bắt, là nguồn sống của gần 2.400 hộ gia đình trong xã. Dịch Covid-19 đã khiến người dân rất khó khăn dù tàu thuyền vẫn ra khơi.
TX.Hoàng Mai hiện có trên 1.000 tàu thuyền khai thác hải sản, hơn 5.000 tấn hải sản đang bị dồn ứ trong 76 kho đông lạnh. Trong khi đó, tại H.Quỳnh Lưu (Nghệ An), 40 kho cấp đông cũng đang tồn kho hơn 1.500 tấn. Trong thời gian phong tỏa để chống dịch Covid-19, H.Quỳnh Lưu đã tạo điều kiện cho các xe “luồng xanh” đi qua chốt để giải phóng hải sản cho ngư dân, tuy nhiên rất ít xe đến thu mua.
Tại TX.Cửa Lò, nhiều chủ kinh doanh hải sản từ cuối tháng 4 đã tích trữ hàng trăm tấn hàng để phục vụ cho mùa du lịch biển. Thế nhưng, dịch Covid-19 bủa vây đã khiến các dự định bị phá sản. Chị Nguyễn Thị Huyền (P.Nghi Hải, TX.Cửa Lò) cho biết, gia đình chị đã chuẩn bị 100 tấn hải sản gồm mực, tôm, cá thu… cấp đông để bán trong mùa du lịch, nhưng dịch kéo dài từ đầu tháng 5 đến nay khiến hải sản không thể tiêu thụ. Gia đình chị đã phải bỏ ra một khoản chi phí lớn để bảo quản số hải sản này.
Cần chính sách hỗ trợ cho ngư dân
Ông Nguyễn Văn Nho, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Lập, cho biết giá dầu và các chi phí cho đi biển tăng cao trong khi giá hải sản quá rẻ và khó tiêu thụ đã khiến cuộc sống của 80% số gia đình trong xã gặp khó khăn. Không chỉ ngư dân đánh bắt, các dịch vụ hậu cần nghề cá cũng bị ảnh hưởng rất nặng nề.
“Từ đầu tháng 5, khi xã có ca nhiễm Covid-19 đầu tiên tại cộng đồng, cả xã phải phong tỏa 14 ngày. Thời gian đó, lạch bị cấm cửa, các tàu không thể ra biển đánh bắt. Sau đó thì giá hải sản bắt đầu giảm nên người dân rất khó khăn”, ông Nho nói và đề nghị Chính phủ cần có chính sách hỗ trợ khó khăn cho ngư dân, vì dù vẫn ra khơi nhưng thị trường tiêu thụ khó khăn nên hầu hết các chủ tàu đều bị thua lỗ.
Nghệ An hiện có 3.438 tàu thuyền đánh cá với 17.190 lao động sống nhờ nghề đi biển, chưa kể hàng chục ngàn lao động làm dịch vụ hậu cần nghề cá. Sở NN-PTNT Nghệ An cho biết, tỉnh này hiện có gần 15.000 tấn hải sản đang tồn kho. 288 kho cấp đông trên địa bàn tỉnh hầu hết đều đã đầy hàng, vì vậy, việc mua hải sản tích trữ cho ngư dân khai thác càng khó khăn.
Ông Trần Xuân Học, Phó giám đốc Sở NN-PTNT Nghệ An, cho biết cơ quan này đang tích cực phối hợp với các ngành liên quan tăng cường xúc tiến thương mại, kết nối để đưa hải sản vào tiêu thụ tại các siêu thị lớn trên địa bàn tỉnh và kết nối với các doanh nghiệp ngoài tỉnh đến thu mua nhằm giảm bớt số hàng tồn đọng cho ngư dân.
