Theo Kết luận Thanh tra số 320/KL-UBND của UBND tỉnh Hà Tĩnh ngày 13/9/2022, các doanh nghiệp, liên danh nhà thầu trúng các gói thầu thiết bị giáo dục đã “thổi” giá cao khủng khiếp.
Để ra được Kết luận Thanh tra 320, Thanh tra tỉnh Hà Tĩnh tiến hành khảo sát con đường “thổi giá” từ nhập khẩu đến các doanh nghiệp trung gian, đơn vị trúng thầu và cuối cùng đến tay Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Tĩnh. Vấn đề ở chỗ, đơn vị nhập khẩu thiết bị lại chính là một hợp phần của liên danh.
Trong con đường này, liên danh của Công ty CP CNTT Lam Hồng có dấu hiệu “thổi” mạnh nhất.
Đơn cử như mặt hàng “Máy chiếu đa năng tích hợp bảng tương tác HPEC HC-388EXI” tại gói thầu TB 10.2019 có giá nhập khẩu chỉ hơn 7,2 triệu đồng nhưng qua trung gian, khi đến tay Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Tĩnh, bộ máy này có giá hơn 34,8 triệu đồng. Chênh lệch hơn 20,8 triệu đồng/bộ. Tổng 668 bộ chênh tới 13,9 tỷ đồng.
Gói thầu có hạng mục đắt đỏ này gồm liên danh Công ty CP CNTT Lam Hồng, Công ty CP HPEC Việt Nam và Công ty CP Bảo Toàn trúng thầu.
Thêm nữa, biểu giá giao dịch của Công ty CP CNTT Lam Hồng có mặt hàng chênh lệch gần 7,5 tỷ đồng. Tại gói thầu TB 03.2017, mặt hàng “Máy chiếu đa năng tích hợp tính năng tương tác HPEC HC-3356XL” có giá nhập của Công ty TNHH HPEC là 6,82 triệu đồng/bộ.
Đến tay Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Tĩnh, bộ máy chiếu này có giá 16,45 triệu đồng (chênh gần 10 triệu đồng/bộ). Tổng 451 bộ được “vống” lệch hơn 7,41 tỷ đồng. Liên danh trúng gói thầu này gồm Công ty CP CNTT Lam Hồng, Công ty CP HPEC Việt Nam và Công ty CP ứng dụng công nghệ và dịch vụ Viễn Thông.
Ngoài ra còn có những mặt hàng chênh lệch tổng số tiền hơn 4,5 tỷ đồng, 2,7 tỷ đồng, 2,5 tỷ đồng…
Liên danh Hồng Hà - P&T cũng “thổi giá” không kém. Cụ thể, tại gói thầu TB 09.2019, thiết bị “Bộ giải pháp giảng dạy với máy chiếu đa năng tích hợp tương tác NEC NP-MC372XG”, có giá nhập khẩu của Công ty CP P&T hơn 7,9 triệu đồng/bộ.
Sau khi qua đơn vị trung gian, bộ thiết bị này được liên danh Hồng Hà - P&T bán cho Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Tĩnh với giá 18,96 triệu đồng/bộ. Tức là cao hơn gần 11 triệu đồng/bộ.
Chỉ riêng 1 mặt hàng với 470 bộ thiết bị thuộc “Bộ giải pháp giảng dạy với máy chiếu đa năng tích hợp tương tác NEC NP-MC372XG”, liên danh Hồng Hà - P&T đã “vống” đến hơn 8,9 tỷ đồng.
Một mặt hàng khác nữa cũng được liên danh này “làm xiếc”. Đó là “Máy chiếu đa năng NEC NP - MC371 XG kèm thiết bị tương tác và phần mềm hỗ trợ giảng dạy NOVI Elearning”. Giá nhập khẩu chỉ hơn 9,1 triệu đồng nhưng đơn giá của liên danh Hồng Hà - P&T bán cho Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Tĩnh là 17,7 triệu đồng.
Nghĩa là mỗi bộ chênh 8,6 triệu đồng. Tổng số 464 bộ của mặt hàng này chênh lệch tới hơn 8,2 tỷ đồng.
Biểu giá của Công ty CP Vạn Xuân có phần ít mặt hàng hơn. Tuy nhiên, tại gói thầu TB 16.2019, hạng mục “Máy chiếu đa năng tích hợp tương tác thông minh NEC NP-MC382 WG (không có phần mềm), giá chênh lệch của 214 bộ lên tới hơn 3,1 tỷ đồng. Gói thầu này liên danh Công ty CP Vạn Xuân và ông ty CP đầu tư P&T trúng thầu.
Giám đốc các sở “lên tiếng”
Kết luận thanh tra 320, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Võ Trọng Hải phân định rõ trách nhiệm của các cá nhân, tập thể liên quan.
Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Tĩnh: Giám đốc, Phó Giám đốc phụ trách lĩnh vực, Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính và các chuyên viên có liên quan (giai đoạn 2017-2020) chịu trách nhiệm về công tác tham mưu, ký các văn bản đăng ký mua sắm.
Lập hồ sơ mời thầu không đầy đủ các khối lượng theo kết quả thẩm định giá tại gói thầu mua sắm 132 máy chiếu đa năng. Quản lý đầu tư xây dựng các hạng mục để xảy ra sai sót.
Sở này cũng chịu trách nhiệm liên đới trong việc thiếu kiểm tra, giám sát, hướng dẫn các trường THPT trong mua sắm thiết bị, tài sản. Cùng liên đới trách nhiệm với hiệu trưởng các trường mầm non trong việc nghiệm thu nhà banh cầu trượt các gói thầu TB 04.2017, TB 05.2018, cầu thang bộ liên hoàn cầu trường các gói thầu TB 04.2017, TB 09.2019.
Giai đoạn này, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Tĩnh là ông Trần Trung Dũng. PV Báo Đại Đoàn Kết liên hệ phỏng vấn, tuy nhiên ông Dũng không nghe máy.
Đối với Trung tâm Tư vấn và Dịch vụ tài chính Hà Tĩnh, Giám đốc, Phó Giám đốc và bộ phận liên quan giai đoạn 2017-2020 chịu trách nhiệm trong việc không kiểm soát được giá tài sản. Dẫn đến nghiệm thu kết quả thẩm định giá và tham mưu, ký văn bản đề xuất để cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt giá dự toán, giá gói thầu cao bất thường.
Đồng thời, Trung tâm không kiểm soát được dẫn đến việc tổ chức mua sắm thiết bị không đúng chủng loại so với đăng ký của Sở Giáo dục và Đào tạo tại gói thầu số TB 08.2017.
Đối với Sở Tài chính Hà Tĩnh, theo Kết luận thanh tra, đơn vị này chịu trách nhiệm trong việc không phát hiện sai sót của đơn vị thẩm định giá… khi thẩm định kế hoạch mua sắm, trong đó có nội dung tổng mức đầu tư tài sản cần mua sắm.
Trao đổi với PV, ông Hà Văn Trọng - Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Hà Tĩnh, nguyên Giám đốc Sở Tài chính (giai đoạn 2017-2020) cho biết: Trong Kết luận Thanh tra chưa nói rõ về trách nhiệm của Giám đốc Sở Tài chính.
“Về quản lý nhà nước thì Trung tâm Tư vấn và Dịch vụ tài chính công là đơn vị độc lập, có con dấu, có tư cách pháp nhân riêng. Nói là trực thuộc Sở nhưng không phải như một phòng, ban”, ông Trọng nói.
Nói về việc “trách nhiệm của sở khi không phát hiện sai sót của đơn vị thẩm định giá”, ông Hà Văn Trọng cho hay: Việc này giao cho một đồng chí Phó Giám đốc Sở phụ trách.
Trách nhiệm quản lý nhà nước đối với Sở Kế hoạch và Đầu tư cũng được UBND tỉnh Hà Tĩnh xác định trong Kết luận Thanh tra 320. “Chịu trách nhiệm trong việc không phát hiện sai sót của đơn vị thẩm định giá… khi thẩm định kế hoạch lựa chọn nhà thầu trong đó có nội dung thẩm định giá gói thầu mua sắm” - Kết luận Thanh tra của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Võ Trọng Hải ký, nêu rõ.
Ông Trần Tú Anh, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Hà Tĩnh, nguyên Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Tĩnh chia sẻ ngắn gọn: Trách nhiệm của anh nào thì anh đó chịu. Sở Kế hoạch và Đầu tư bây giờ có đồng chí Giám đốc. Còn thời điểm đó (2017-2020, PV) có sự phân công phân nhiệm.
