Không mấy khó khăn chúng tôi đã tìm đến được căn nhà của cựu quân nhân Đậu Xuân Tú. Nói là căn nhà chứ đúng hơn phải gọi là túp lều được dựng tạm bằng tôn. Vào bên trong y đúc “cái lò thiêu”.
Quan sát xung quanh không có vật dụng gì đáng giá dăm trăm nghìn đồng, ngoại trừ chiếc xe máy cà tàng. Trong nhà bừa bộn đủ thứ đồ dùng hằng ngày, góc chính ngôi nhà là một chiếc giường đơn sơ đang được trải tấm chiếu mộc mộc. Bên cạnh khu vực cửa ra vào là một chiếc bếp ga đã rét rỉ, cũ nát…
Thấy khách lạ vào, cô con gái anh Tú chạy sang nhà hàng xóm để mượn chiếc quạt điện về. Dù vậy vẫn không giảm được sức nóng kinh khủng của buổi trưa nơi ngôi nhà tôn dưới tiết trời miền Trung như đang đổ lửa.
Cựu quân nhân Đậu Xuân Tú kể lại: Đang trong tình cảnh bị bạo bệnh và nằm điều trị ở nhà thì được bà con hàng xóm mách bảo, hiện nay đồng chí Võ Trọng Hải - Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh vừa mới cho công khai số điện thoại của mình lên đường dây nóng đã và đang giải quyết vô số vụ việc cho tận từng hộ dân địa phương.
Mọi người bày cho anh Tú thử gọi điện thoại cậy nhờ vị Chủ tịch vì dân này xem sao. Đúng là như kẻ “buồn ngủ vớ được chiếu manh”. Tuy nhiên, vì sự việc như một câu chuyện dài, nếu gọi điện thoại sẽ làm mất rất nhiều thời gian của đồng chí Chủ tịch tỉnh. Vì thế anh Tú đã chọn cách viết thư cầu cứu thì may ra mới trình bày hết nội dung sự việc.
Vì sao gia đình một cựu quân nhân phải cầu cứu lên tận vị Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh? Thì anh Tú kể lại: Cha mẹ sinh được 6 người con, gồm 3 trai, 3 gái. Trong đó 5 anh chị em đã có gia đình và nhà ở riêng, còn cựu quân nhân Tú hiện đang đăng ký hộ khẩu tạm tại nhà anh cả là Đậu Quang Dũng (số nhà 15 ngõ, 12 đường Nguyễn Du, phường Nguyễn Du-TP. Hà Tĩnh).
Trong số 3 người con trai thì 2 anh đầu sau khi lập gia đình do không được Nhà nước cấp đất nên phải làm nhà trong vườn cha mẹ. Còn cựu quân nhân Tú thì năm 1994, có lệnh gọi nhập ngũ, tham gia vào hàng ngũ Quân đội Nhân dân Việt Nam anh đã lên đường theo tiếng gọi của Tổ quốc.
Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự, trở về địa phương cựu quân nhân Tú có tham gia buôn bán, làm ăn và luôn chấp hành mọi chủ trương đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các quy định của địa phương.
Đến năm 2003, anh Tú lập gia đình và sinh được hai người con, do không có chỗ ở nên tôi phải mượn nhà anh trai cả ở tạm. Thời gian sau khi lập gia đình, tôi đã nhiều lần có đơn đề nghị xin cấp đất để làm nhà ở nhưng đến nay vẫn chưa được cấp.
Do hai vợ chồng đều không có công ăn việc làm, không có nhà ở nên sau khi sinh đứa con thứ 2, vợ anh Tú bỏ đi làm ăn xa và đã hơn 10 năm nay không trở về. Anh Tú một mình nuôi 2 người con, nhưng vì không có công việc ổn định nên hoàn cảnh gia đình bố vô cùng khó khăn. Cả mấy bố con ốm đau triền miên.
Trong khi đó hiện tại người con đầu lòng (sinh năm 2023) hiện nay đang theo học đại học năm thứ 2 tại Hà Nội nhưng đang bị bệnh lao phổi phải xin nhà trường nghỉ về điều trị tại Bệnh viện Lao phổi của tỉnh Hà Tĩnh. Cháu thứ hai hiện đang học lớp 11, nhưng một buổi đi học, buổi còn lại phải đi làm thuê cho các quán phở để kiếm tiền chữa bệnh cho bố và anh trai.
Trong khi hoàn cảnh thực tại của cuộc sống lâu nay thì như vậy, thế mà hiện nay 3 bố con dựng được mỗi túp lều trên mảnh đất của cha mẹ mình để lại thì chính quyền sở tại đang bắt dở lên dở xuống.
Vừa than thở, anh Tú vừa trình bày: Sau khi bố mẹ anh mất có để lại cho gia đình một thửa đất khoảng 50m2 . Từ thời gian đó, tức trước năm 1975 đến năm 2001 thì gia đình anh có sử dụng trồng rau muống và trồng rau mùng. Đến năm 2002, anh trai cựu quân nhân Tú là anh Đậu Xuân Chinh về làm nhà trong vườn của cha mẹ. Quá trình làm nhà, anh Chinh có đào phá một số cây tro và một số xỉ gạch đá, đổ xuống phần đất 50m2 nói trên để trồng cây và làm tạm 1 cái lán nhỏ để trông coi.
Đến năm 2006, ông Trần Hậu Quý(hàng xóm) đòi rào toàn bộ phần đất trên của gia đình cựu quân nhân Tú, nhưng gia đình anh không đồng ý. Nên hai bên đã xẩy ra tranh chấp và đã gửi đơn lên UBND phường Bắc Hà giải quyết. Sau đó Chủ tịch UBND phường Bắc Hà thời điểm đó là ông Trương Bá Sơn đã cho hai gia đình về thỏa thuận. Sau khi thỏa thuận, gia đình ông Trần Hậu Quý và vợ là bà Tịnh Thị Hường đã thống nhất 50m2 trên là của gia đình anh Tú, đồng thời bán thêm cho gia đình anh 30m2 (có giấy mua bán và giấy nhận tiền).
Đến năm 2007, anh trai cựu quân nhân Tú là anh Đậu Quang Dũng đã thuê xe chở đổ đất nâng cao tuyến đường mà nay là ngõ 22 đường Nguyễn Huy Tự, thuộc phường Nguyễn Du(TP Hà Tĩnh). Cũng trong thời gian này, anh Tú cũng thuê xe chở xỉ gạch, đá về lấp bằng thửa đất 50m2 trên để làm bãi đậu xe và trồng một số cây cảnh tổng diện tích hiện nay là 80m2.
Phía Đông giáp đường xóm, phía Tây giáp nhà ông Trần Hữu Dụ, phía Nam giáp đất ông Trần Hậu Quý và phía Bắc giáp đường xóm. Đến năm 2018, gia đình tôi làm thêm 1 nhà tôn(nói đúng hơn là giống cái túp lều) trên mảnh đất này và sử dụng từ đó đến nay.
Điều đáng nói, theo hồ sơ bản đồ 299, tại UBND phường Thạch Quý thì thửa đất trên thể hiện đất trồng mạ. Còn trong tờ bản đồ 371 tại UBND phường Bắc Hà thì thửa đất trên thể hiện là ao hồ. Tuy nhiên, có một thực tế là thửa đất này như anh Tú trình bày, là đã được cha mẹ anh sử dụng ổn định từ năm 1975 đến nay, không có tranh chấp (có giấy xác nhận của các hộ liền kề kèm theo), không thuộc đối tượng nằm trong diện thu hồi của Nhà nước, phù hợp với quy hoạch đất ở dân cư đô thị.
Ngày 11/5/2022, UBND phường Nguyễn Du tổ chức cuộc họp (trong đó có mời cựu quân nhân Tú) về việc tháo dỡ căn nhà tạm trên để trả lại mặt bằng cho phường quản lý. Tại cuộc họp, đại diện UBND phường đề nghị phía gia đình anh Tú cung cấp giấy tờ hợp pháp liên quan đến thửa đất. Anh Tú trình bày là đất này do cha mẹ anh sử dụng từ năm 1975. Tuy cha mẹ không có giấy tờ gì để lại nhưng có chứng nhận của các hộ liền kề, có tài liệu xác nhận của UBND xã Thạch Quý trước đây.
Kết luận tại cuộc họp này, UBND phường Nguyễn Du đã yêu cầu gia đình cựu quân nhân Tú phải tháo dỡ căn nhà nói trên. Bản thân gia đình anh Tú vì không có giấy tờ gì để chứng minh việc sử dụng hợp pháp nên không thể đề nghị chính quyền cấp đất ở được.
Sau đó anh Tú có làm đơn gửi UBND thành phố Hà Tĩnh đề nghị xem xét về nguồn gốc, quá trình sử dụng và hoàn cảnh hiện tại của anh nhưng UBND thành phố Hà Tĩnh không trực tiếp xem xét giải quyết mà lại chuyển về lại cho UBND phường Nguyễn Du xử lý. Tuy nhiên, UBND phường Nguyễn Du vẫn giữ nguyên quan điểm đó là yêu cầu gia đình anh Tú phải tháo dỡ.
Anh Tú mếu máo tâm sự: Nếu UBND phường Nguyễn Du vẫn một mực bắt buộc gia đình anh phải tháo dỡ thì bố con anh không biết ở đâu. Bản thân anh và con trai đầu đang bị bạo bệnh, tiền ăn hàng ngày, tiền chữa bệnh chỉ trông chờ vào con gái đang học lớp 11, trong khi con gái một buổi đi học, buổi còn lại đi làm thuê cho các quán cơm, quán phở trong vùng.
“Hoàn cảnh của tôi và các con hiện đang rất bi đát và về lâu dài cũng không biết trông cậy vào đâu. Vì thế tôi chỉ còn cách cuối cùng đó là viết thư cậy nhờ vào ông Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh- Võ Trọng Hải để xin cứu lấy gia đình chúng tôi”. Cựu quân nhân Tú bùi ngùi chia sẻ./.