Thống kê sơ bộ công bố của các chủ đầu tư cho thấy, nhiều nhân sự chủ chốt đang trong thời gian thực hiện các gói thầu trước đó vẫn được Công ty TNHH Tư Hoàng tiếp tục kê khai trong hồ sơ năng lực khi tham dự và trúng các gói thầu mới. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì, các đơn vị tư vấn đánh giá HSDT cũng như chủ đầu tư đều không phát hiện ra?
Tiếp tục “một mình một ngựa” trúng thầu sát giá?
Cụ thể, ngày 13/12/2021, ông Trần Tình – Chủ tịch UBND xã Đức Đồng, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh ký quyết định số 116/QĐ-UBND về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu (LCNT) công bố cho Công ty TNHH Tư Hoàng trúng gói thầu “Thi công nền, mặt đường, công trình trên tuyến thuộc dự án Đường giao thông thôn Phúc Hòa, thôn Đồng Tâm”. Công ty CP Công nghệ xây dựng Thiên Sơn là đơn vị được chủ đầu tư thuê lập Báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu (HSDT).
Gói thầu này được đấu thầu rộng rãi qua mạng với giá 4.205.495.000 đồng, nhận HSDT điện tử từ 29/11 - 9/12/2021. Kết quả, Công ty Tư Hoàng là đơn vị duy nhất nộp HSDT và trúng thầu với giá 4.197.223.000 đồng, giảm 8.272.000 đồng so với giá mời thầu, tỉ lệ tiết kiệm vỏn vẹn 0,2% (Thời gian thực hiện hợp đồng là 8 tháng).
Chỉ ít tháng sau, ngày 9/2/2022, ông Lê Hồng Thành – Chủ tịch UBND phường Đức Thuận, TX Hồng Lĩnh ký quyết định số 07/QĐ-UBND, công bố cho Công ty Tư Hoàng trúng gói thầu “Thi công Xây dựng công trình Xây dựng 04 tuyến đường giao thông và mương thoát nước tại khu dân cư TDP Thuận An và Thuận Tiến, phường Đức Thuận, TX Hồng Lĩnh”. Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng 228 (trụ sở TP Hà Tĩnh) là đơn vị được chủ đầu tư thuê lập Báo cáo đánh giá HSDT.
Gói thầu này cũng được mời thầu rộng rãi qua mạng với giá 3.231.375.000 đồng, theo kết quả mở thầu vào ngày 7/2/2022, Công ty Tư Hoàng cũng là đơn vị duy nhất nộp HSDT rồi sau đó trúng thầu với giá 3.218.879.000 đồng, giảm 12.496.000 đồng so với giá mời thầu, tỉ lệ tiết kiệm cũng chỉ vỏn vẹn 0,3% (Thời gian thực hiện hợp đồng là 4 tháng).
Trước đó, như đã thông tin, tháng 8/2021, Công ty Tư Hoàng cũng là đơn vị trúng gói thầu "Thi công Nền, mặt đường, công trình trên tuyến thuộc dự án Đường giao thông nội đồng” do UBND xã Đức Lạng, huyện Đức Thọ làm chủ đầu tư. Gói thầu có trị giá hơn 4,2 tỷ đồng, sử dụng nguồn vốn ngân sách có tỉ lệ giảm giá chỉ 0,1% (thời gian thực hiện hợp đồng 8 tháng). Công ty CP Công nghệ xây dựng Thiên Sơn cũng là đơn vị lập Báo cáo đánh giá HSDT.
“Phân thân” nhân sự vẫn tiếp tục diễn ra để trúng các gói thầu mới?
Để trúng gói thầu “Thi công nền, mặt đường, công trình trên tuyến xã Đức Đồng”, trong hồ sơ năng lực dự thầu, Công ty Tư Hoàng đề xuất 5 nhân sự chủ chốt, gồm: ông Bùi Mạnh Hùng - Chỉ huy trưởng công trường; Đặng Hòa Chung - Kỹ thuật thi công; Trần Tất Tố - Phụ trách môi trường; Lê Hải Thành - Phụ trách trắc địa; Nguyễn Văn Mão – Phụ trách an toàn lao động.
Các nhân sự chủ chốt này đều có trình độ chuyên môn là Kỹ sư, có tổng số năm kinh nghiệm từ 3-5 năm và có kinh nghiệm trong công việc tương tự từ 1-3 năm. Sau đó tổ tư vấn của Công ty CP Công nghệ xây dựng Thiên Sơn, đơn vị được chủ đầu tư thuê kiểm tra, đánh giá đạt yêu cầu.
Tiếp đến, để đáp ứng yêu cầu về nhân sự tại gói thầu “Thi công Xây dựng công trình Xây dựng 04 tuyến đường giao thông và mương thoát nước tại khu dân cư tổ dân phố Thuận An và Thuận Tiến” do UBND phường Đức Thuận, TX Hồng Lĩnh làm chủ đầu tư trị giá hơn 3,2 tỷ đồng bằng nguồn vốn ngân sách.
Công ty Tư Hoàng tiếp tục huy động 5 nhân sự chủ chốt được kê khai trong hồ sơ năng lực, cụ thể: ông Bùi Mạnh Hùng – Cán bộ phụ trách trắc địa; ông Đặng Hòa Chung và ông Phạm Thăng Long – Kỹ thuật thi công; ông Lê Hải Thành – Chỉ huy trưởng công trình.
Thế nhưng, cùng thời điểm này, có 3/5 kỹ sư đang là nhân sự chủ chốt tại gói thầu do UBND xã Đức Đồng, huyện Đức Thọ làm chủ đầu tư, thời gian thực hiện 8 tháng, cụ thể: ông Bùi Mạnh Hùng đang là Chỉ huy trưởng công trình; Đặng Hòa Chung trùng vị trí Kỹ thuật thi công; Lê Hải Thành phụ trách trắc địa.
Và cũng trùng lặp 2/5 nhân sự chủ chốt đang được đăng ký thực hiện tại gói thầu trị giá hơn 4,2 tỷ đồng do UBND xã Đức Lạng, huyện Đức Thọ làm chủ đầu tư, thời gian thực hiện 8 tháng, gồm: kỹ sư Phạm Thăng Long phụ trách trắc địa; Kỹ sư Nguyễn Đức Thắng đang là cán bộ phụ trách an toàn lao động.
"Nhân bản" thiết bị máy móc cũng dễ dàng “qua mặt” các chủ đầu tư?
Không chỉ có dấu hiệu "phân thân" nhân sự chủ chốt ở các gói thầu nêu trên, Công ty TNHH Tư Hoàng còn có dấu hiệu "nhân bản" thiết bị, máy móc trong hồ sơ năng lực khi kê khai 5 thiết bị máy móc trùng khớp từng thông số.
Để trúng gói thầu hơn 3,2 tỷ đồng tại phường Đức Thuận (TX Hồng Lĩnh), Công ty Tư Hoàng đăng ký 5 thiết bị, máy móc thuộc sở hữu của nhà thầu, gồm: 1. Máy đào Huyndai Robex R180W-9S (công suất 1,6m3, sản xuất 2017, xuất xứ Hàn Quốc); 2. Máy lu bánh thép tự hành Komatsu DK10 (công suất 12 tấn, sản xuất 2015, xuất xứ Nhật Bản);
Máy trộn bê tông dung tích 250 lít hiệu Lạc Hồng LH500-115TO (công suất 500L, sản xuất 2017, xuất xứ Việt Nam); 4. Thiết bị Ô tô tự đổ hiệu Thaco, đời máy CSNB7 (công suất 7 tấn, sản xuất 2018, xuất xứ liên danh Việt Nam – Hàn Quốc); 5. Ô tô tưới nước hiệu Thaco, đời máy Forton (công suất 7 tấn, sản xuất 2015, xuất xứ liên doanh).
Cũng 5 loại thiết bị, máy móc có cùng đặc điểm như nhau, cùng tên nhà sản xuất, cùng đời máy, model, cùng công suất, cùng năm sản xuất, cùng xuất xứ nêu trên lại được Công ty TNHH Tư Hoàng đăng ký trong mục Thiết bị thi công tại 2 gói thầu khác.
Cụ thể, 5 thiết bị cùng "tên tuổi" cũng được đăng ký tại Gói thầu trị giá hơn 4,2 tỷ đồng do UBND xã Đức Đồng, huyện Đức Thọ làm chủ đầu tư (gói thầu trúng vào ngày 13/12/2021); Và đang là thiết bị được đăng ký trong gói thầu trị giá hơn 4,2 tỷ đồng do UBND xã Đức Lạng, huyện Đức Thọ làm chủ đầu tư. Cả 2 gói thầu này cũng đang trong thời gian thực hiện.
Qua khảo sát, ngoài việc liên tiếp một mình tham dự và có dấu hiệu gian lận nhân sự và thiết bị để trúng các gói thầu mới đây, Công ty Tư Hoàng trước đó cũng có dấu hiệu gian lận khi kê khai những nhân sự chủ chốt đã huy động cho gói thầu khác có thời gian làm việc trùng với gói thầu tại UBND xã Đức Lạng, huyện Đức Thọ; gói thầu Cống Bà Hạnh tại TX Hồng Lĩnh và gói thầu Nhà Văn hóa tại phường Đức Thuận, TX Hồng Lĩnh.
"Nhân bản" nhân sự và thiết bị có bị coi là gian lận?
Việc nhà thầu kê khai nhân sự và thiết bị trùng lặp ở các gói thầu có dấu hiệu vi phạm Thông tư số 04/2017/TT-BKHĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư: “Nhà thầu không được kê khai những nhân sự, thiết bị đã huy động cho gói thầu khác có thời gian làm việc trùng với thời gian thực hiện gói thầu hiện tại. Trường hợp kê khai không trung thực thì nhà thầu sẽ bị đánh giá là gian lận”.
Còn tại điểm c, khoản 4, Điều 89, luật Đấu thầu 2013, quy định nghiêm cấm hành vi gian lận trong đấu thầu, cụ thể là: “Nhà thầu, nhà đầu tư cố ý cung cấp các thông tin không trung thực trong hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư”.
Theo đó, trường hợp nhà thầu cung cấp thông tin không trung thực, vi phạm hành vi bị cấm theo quy định tại khoản 4 Điều 89, Luật Đấu thầu thì nhà thầu sẽ bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 3 năm đến 5 năm theo quy định tại khoản 1 Điều 122, Nghị định số 63/2014/NĐ-CP.
Theo Điều 222 Bộ luật Hình sự, người nào thực hiện một trong những hành vi quy định tại Khoản 1 Điều 222, trong đó có hành vi gian lận trong đấu thầu, gây thiệt hại về tài sản từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm. Thậm chí, có thể bị phạt tù cao nhất đến 20 năm nếu phạm tội gây thiệt hại về tài sản có giá trị từ 1 tỷ đồng trở lên.
Điều đáng nói, mặc dù Luật quy định rất rõ, tuy nhiên kịch bản “phân thân” nhân sự và "nhân bản" thiết bị tưởng chừng như rất đơn giản nhưng lại có thể liên tiếp "qua mặt" cả các chuyên gia của đơn vị đánh giá HSDT và chủ đầu tư. Phải chăng, các đơn vị đánh giá HSDT đang chấm thầu theo kiểu "sống chết mặc bay" cứ thấy "dâng thì ký", hay vì lý do nào đấy mà quên đi trách nhiệm của mình?
Điều này (nếu có) vô hình chung có thể tạo ra tiền lệ xấu trong công tác đấu thầu qua mạng vốn được cho là công khai, minh bạch, cạnh tranh lành mạnh. Bên cạnh đó, có thể làm giảm sút sự quan tâm của các nhà thầu khác khi nhìn thấy kiểu chấm thầu "lạ lùng" tại Hà Tĩnh, khiến họ không mặn mà tham dự, ảnh hưởng đến việc tiết kiệm ở các gói thầu sử dụng nguồn vốn ngân sách.
Liên quan sự việc nhà thầu có dấu hiệu gian lận thông tin trong hồ sơ năng lực gần tương tự nêu trên cũng đã xảy ra ở Hà Tĩnh, để xử lý thông tin này, chủ đầu tư... cũng như Phòng cảnh sát Kinh tế (PC03), Công an tỉnh Hà Tĩnh đã từng vào cuộc làm rõ thông tin.
Cụ thể, tại gói thầu đường An Viên Mỹ Thành, huyện Nghi Xuân thuộc dự án BIIG2 – Hà Tĩnh. Sau khi Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Hà Tĩnh (Siêu Ban) công bố cho Liên danh 484 - Xây dựng số 3 Hà Tĩnh - Công ty TNHH Hồng Phong trúng thầu với giá 112,623 tỷ đồng (giảm chưa đến 70 triệu đồng, tỷ lệ giảm giá 0,06%).
Trong khi đó, Liên danh Công ty CP Tập đoàn Phú Tài Miền Trung - Công ty CP Xây lắp 368, có giá dự thầu 104,445 tỷ đồng (giảm hơn 8 tỷ đồng) nhưng bị loại ở bước hồ sơ kỹ thuật. Không đồng tình với kết quả, nhóm nhà thầu này đã làm Đơn kiến nghị gửi Chủ đầu tư và Cơ quan chức năng, phản ánh một thành viên trong liên danh là Công ty TNHH Hồng Phong không đạt yêu cầu năng lực, kinh nghiệm.
Được biết, sau khi tiếp nhận đơn của nhóm doanh nghiệp nêu trên, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03) - Bộ Công an đã có phiếu chuyển đơn đến Phòng Cảnh sát Kinh tế (PC03), Công an tỉnh Hà Tĩnh để xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật.
Một thời gian sau, gói thầu này phải hủy vì sau xét lại HSDT thì trong liên danh từng được công bố trúng thầu không có nhà thầu nào đạt theo như yêu cầu của HSMT và được tổ chức đấu lại. Liên danh Công ty CP Xây lắp 368 - Tân Hoàng Long sau đó trúng thầu với giá giảm lên đến 11,364 tỷ đồng. Thời điểm đó, ông Lê Anh Dũng hiện là Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân đang là Giám đốc Siêu ban./.
