Chợ Đón (thôn Hồng Thủy, xã Xuân Hải) được hình thành cách đây khoảng 40 - 50 năm. Đến năm 2004, chợ được chính quyền địa phương xây dựng lại để đáp ứng hoạt động giao thương của người dân.
Năm 2016, HTX Thương mại dịch vụ Hải Sơn đấu thầu, đầu tư xây thêm các ki-ốt, nâng cấp hạ tầng có quy mô hơn 3.500 m2, bao gồm: nhà điều hành, đình chợ, nhà để xe, hệ thống khu vực bán hàng (được chia theo từng nhóm ngành hàng) và các ki-ốt mặt tiền cổng chợ…
Tuy nhiên, từ sau khi xây dựng lại, đưa vào sử dụng đầu năm 2017, hoạt động kinh doanh trong chợ chỉ có số ít tiểu thương và thời gian gần đây thì nghỉ hẳn.
Theo ghi nhận, hiện nay, phía trong đình chợ và các khu quầy hàng bị bỏ trống, các sạp hàng trở thành nơi chứa rơm rạ, vật liệu xây dựng. Do bị bỏ hoang nên khung cảnh trông nhếch nhác, hạ tầng xuống cấp, cỏ dại mọc khắp nơi.
Ông Đậu Văn Sơn - Giám đốc HTX Thương mại dịch vụ Hải Sơn cho biết: “Sau khi nâng cấp, mở rộng chợ, có vài chục hộ kinh doanh thực phẩm, hàng mã, hoa quả. Tuy nhiên, vài năm lại đây, tình hình vào bán ở chợ của tiểu thương ít dần và từ đầu năm 2022 tới nay thì không còn hộ kinh doanh nào bán hàng phía bên trong. Hiện nay, vào buổi chiều, một số tiểu thương kinh doanh hàng hải sản, hoa quả bày bán ở phía ngoài cổng chợ hoặc vỉa hè, lề đường khu vực lân cận”.
Nói về lý do tiểu thương không vào chợ, ông Sơn cho rằng, do đặc thù địa bàn gần biển, tiểu thương chủ yếu kinh doanh hải sản, lúc nào có hàng mới mang lên bán nên sẵn đâu bán đó. Thường thì, bà con bày bán trong vòng bán kính 100m từ cổng chợ. Ngoài ra, một số tiểu thương trước đây bán hàng trong chợ thì nay cũng mang hàng hóa về dựng sạp ở nhà để bán.
“Chúng tôi đấu thầu và bỏ kinh phí hơn 3 tỷ đồng đầu tư nâng cấp chợ nhưng tiểu thương không vào bên trong kinh doanh. Hiện chỉ có 7 ki-ốt thuê bán ở phía mặt đường. Hợp tác xã đã phản ánh việc này nhiều lần tại các cuộc tiếp xúc cử tri nhưng tình trạng này vẫn chưa được cải thiện” - ông Sơn chia sẻ.
Bà Nguyễn Thị Hoa - tiểu thương 15 năm kinh doanh hàng hoa quả ở khu vực cổng chợ Đón cho biết: "Tiểu thương không muốn vào chợ vì nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu là do người bán 2 bên đường nhiều nên người dân cũng quen mua phía bên ngoài, nếu vào chợ sẽ rất khó bán. Trước nay, chính quyền xã đã nhiều lần dẹp trật tự vỉa hè nhưng không lâu sau thì đâu vào đó”.
Theo ông Trần Văn Vỹ - Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Hải, trước đây, do đặc thù gần vùng biển nên vào buổi chiều hoạt động buôn bán của tiểu thương diễn ra khá sôi động. Tuy nhiên, vài ba năm trở lại đây, một số tiểu thương không vào chợ mà kinh doanh phía bên ngoài cổng chợ, gây ảnh hưởng đến giao thông khi khách hàng dừng xe lại để mua bán. Đây cũng là vấn đề trăn trở của địa phương. Chính quyền địa phương sẽ sớm làm việc với HTX Thương mại dịch vụ Hải Sơn để tìm giải pháp đưa chợ Đón đi vào hoạt động hiệu quả./.
