Nhật (trú Thanh Hóa) và Hiếu (29 tuổi, quê Thái Bình) cùng mở nhiều công ty, chuyên kinh doanh, buôn bán mỹ phẩm. Quen nhau qua mạng xã hội vào năm 2018 trong quá trình đăng tin tuyển dụng tại các hội nhóm việc làm, thấy nhiều phụ nữ đang nuôi con nhỏ kinh tế thiếu thốn, có nhu cầu kiếm việc từ xa, cả hai lên kế hoạch lừa tiền từ họ bằng chiêu tuyển cộng tác viên.
Tháng 10 cùng năm, Nhật và Hiếu lập nhiều Fanpage đứng tên các công ty nơi mình đang làm giám đốc, chuyên bán các loại mỹ phẩm như son môi, mặt nạ dưỡng da, nước hoa, sữa tắm... chạy quảng cáo để tăng mức độ tiếp cận.
Dưới vỏ bọc là những doanh nhân thành đạt, bộ đôi tuyển 100 nhân viên, phân ra nhiều cấp quản lý, làm việc ở nhiều chi nhánh trong nước như Hà Nội, Thái Bình, Bắc Giang, Thanh Hóa, Hà Tĩnh, TP HCM. Nhóm quản lý nhận lương 10-15 triệu đồng mỗi tháng, ngoài ra còn có thêm tiền "hoa hồng" 13-30%, tùy vào số hàng bán ra.
Nhóm này lên Fanpage đăng tin tuyển cộng tác viên làm việc online, ưu tiên các "mẹ bỉm sữa", hứa hẹn lương cứng hơn 10 triệu đồng mỗi tháng. Theo mô tả công việc, các bà mẹ hàng ngày chỉ cần đăng bài viết và hình ảnh về các mặt hàng mỹ phẩm, khách có nhu cầu mua sản phẩm thì nhập hàng của công ty về bán. Dù không có khách, họ vẫn được hưởng 50.000 đồng một ngày. Nếu có khách, họ nhận 100.000 đồng, ngoài ra một sản phẩm bán ra còn được hưởng tiền chênh lệch 10-20%. Mỹ phẩm rao bán từ 500.000 đến 8 triệu đồng một sản phẩm, đây là hàng giả, kém chất lượng, giá cao gấp 40-50 lần chi phí thực.
Khi có "con mồi" tham gia đường dây, nhân viên trong nhóm của Nhật và Hiếu sẽ sử dụng sim rác hoặc lập tài khoản mạng xã hội ảo gọi điện, nhắn tin đặt mua hàng với số lượng lớn, nói dối để sử dụng, tặng đối tác hoặc nhập về bán lại kiếm lời. Cộng tác viên nhận đơn xong sẽ liên lạc lại với công ty, phải chi từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng để nhập hàng về giao cho khách. Để nạn nhân tin tưởng, chúng in ra một "phiếu bảo đảm", cam đoan sẽ được hoàn trả hàng nếu giữ lại phiếu.
Lúc đơn vị chuyển phát nhanh phản hồi mỹ phẩm đã được giao đến tay các cộng tác viên, phía công ty và "khách đặt mua hàng" ban đầu lập tức cắt đứt liên lạc, hủy các tài khoản mạng xã hội. Nạn nhân không thể trả lại số hàng kém chất lượng đã lỡ đặt về, vì địa chỉ giao dịch ghi trên chứng từ đều là giả.
Manh mối về đường dây được hé lộ vào đầu năm 2021, khi Công an Hà Tĩnh phát hiện một nhóm nam nữ thanh niên trên địa bàn thường tụ tập nhau ăn chơi, có biểu hiện bất minh về kinh tế. Cảnh sát sau đó xác định nhóm này đang tham gia vào một tổ chức lừa đảo trực tuyến quy mô lớn.
Trung tá Nguyễn Phi Hải, Trưởng phòng cảnh sát hình sự, Công an Hà Tĩnh, cho biết đã Ban chuyên án huy động hàng trăm cán bộ tìm hiểu nhân thân, manh mối. Quá trình rà soát từ trên mạng cho đến ở ngoài đời thực, trinh sát xác định nhóm thanh niên ở Hà Tĩnh chỉ là những quản lý cấp một và nhân viên dưới trướng của Nhật và Hiếu.
Thủ đoạn mua mỹ phẩm giá rẻ về, sau đó tuyển cộng tác viên lừa nhập hàng với giá cao hơn thực tế nhiều lần rồi "bom hàng" rất khó chứng minh bản chất, vì đơn thuần chỉ là giao dịch mua bán. Một số cơ quan từng tiếp nhận đơn tố cáo của bị hại đã vào cuộc tìm hiểu, song đều không đủ chứng cứ vững chắc để kết tội, ông Hải cho hay.
Ngoài ra, Nhật và Hiếu ít liên lạc với nhân viên dưới trướng mà ủy quyền cho những trợ lý thân tín. Khi thấy bị động, chúng sẽ xóa sạch dấu vết. Một khía cạnh gây khó cho cơ quan điều tra là nhiều bị hại có tâm lý xấu hổ, sợ gia đình biết chuyện nên từ chối hợp tác.
Sau bốn tháng, hồ sơ vụ án và chân dung về hai "siêu lừa" đội lốt giám đốc đã được trinh sát dựng lên. Lúc này, đường dây đã lan ra hơn 45 tỉnh, thành. Nhận thấy Nhật và Hiếu muốn "phủ sóng" toàn quốc, tại một số thành phố lớn như Hà Nội và TP HCM mở thêm hàng chục chi nhánh, ban chuyên án quyết định chặt đứt "vòi bạch tuộc" trước khi chúng vươn xa.
Giữa tháng 4/2021, Công an Hà Tĩnh huy động hàng trăm cán bộ, chiến sỹ, chia làm nhiều tổ công tác, đồng loạt tấn công hàng chục địa điểm ở nhiều tỉnh thành, bắt gần 40 người, thu 3,6 tỷ đồng tiền mặt cùng nhiều tang vật liên quan. Tại một con đường lớn ở Hà Nội, khi Nhật và Hiếu đang lái xe chạy trên đường thì bị cảnh sát siết vòng vây, yêu cầu tới cơ quan điều tra khai báo.
"Nhật và Hiếu ban đầu luôn khẳng định việc nhập hàng về bán cho cộng tác viên chỉ là giao dịch dân sự", Trưởng phòng cảnh sát hình sự, Công an Hà Tĩnh, nói và cho hay sau vài ngày "thi gan", hai "siêu lừa" đã nhận tội.
Cảnh sát xác định, từ khi hoạt động vào năm 2018 đến thời điểm bị xóa sổ, Nhật và Hiếu cùng đồng phạm đã lừa hàng chục nghìn người tại 45 tỉnh thành trên cả nước, thu lợi bất chính hàng trăm tỷ đồng. Chỉ tính riêng 6 tháng cuối năm 2020, số nạn nhân bị lừa là hơn 3.000.
Theo cơ quan điều tra, trung bình một nạn nhân bị lừa khoảng 7-8 triệu đồng, có trường hợp vì muốn "gỡ gạc" nên mất vài chục triệu đồng. Về nguyên nhân, ngoài nhẹ dạ cả tin thì một số người cũng vì ham lợi nhuận, tin vào lời hứa hão huyền "làm ít, hưởng nhiều" hay "việc nhẹ lương cao" nên "sập bẫy".
Nhật và Hiếu cùng các đồng phạm đã bị khởi tố, bắt giam và cấm đi khỏi nơi cư trú về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, theo điều 174 Bộ luật Hình sự.
Vụ án đang điều tra mở rộng, từ tháng 7/2021 đến nay, thêm hàng chục "chân rết" của đường dây đã sa lưới./.
