Biến lòng đường thành bãi đỗ xe “bất đắc dĩ”
Đi cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, nhu cầu mua sắm tại các trung tâm thương mại, siêu thị của người dân thành phố Vinh là tất yếu. Tuy nhiên, tại những khu vực có trung tâm thương mại, siêu thị như Big C Vinh, Vinh Cetre, HC Vinh, Maximax và mới nhất là Lotte Mart gần như bãi đỗ xe, đặc biệt là bãi đỗ cho ôtô trở nên quá tải trầm trọng. Vào những dịp mua sắm nhiều, hình ảnh ôtô đậu xếp hàng dài dọc trên các tuyến đường trở nên rất phổ biến. Do đó, khu vực dành riêng để gửi xe tại các trung tâm thương mại, siêu thị trở nên quá tải vào những thời điểm mua sắm đông người, đông phương tiện. Và rồi, các tuyến đường xung quanh trung tâm thương mại, siêu thị trở thành những bãi đỗ xe “bất đắc dĩ”, thậm chí khiến cho tình hình giao thông tại các tuyến đường này trở nên lộn xộn, ách tắc gây cản trở cho các phương tiện khác khi lưu thông qua đây.
Theo thống kê của Phòng Cảnh sát giao thông (Công an tỉnh Nghệ An), năm 2021 số lượng ôtô các loại do người dân mua và đăng ký lần đầu tại Nghệ An là 14.628 xe, xếp vị trí thứ 4 cả nước. Với số lượng hơn 14.000 xe đăng ký trong năm 2021, trung bình mỗi tháng tại Nghệ An có hơn 1.000 chiế ôtô dưới 10 chỗ đăng ký mới. Trong 3 năm liên tục (2019-2021), Nghệ An đều nằm ở top 3 tỉnh thành tiêu thụ nhiều ôtô nhất cả nước.
Khảo sát tại quanh các trung tâm thương mại, siêu thị vào những ngày nghỉ, lễ, lượng người đến mua sắm đông, phương tiện nhiều và tình trạng các phương tiện ôtô đỗ dưới lòng, lề đường không thể không có.
Tại khu vực Big C Vinh vào những ngày này, lượng người đến mua sắm đông hơn bình thường và khi bãi đậu xe tầng hầm không còn chỗ nữa và đó là lúc các phương tiện ôtô nối đuôi nhau mặc nhiên đỗ trên các vỉa hè, lòng đường tại các tuyến đường Trần Phú, Quang Trung và Ngư Hải. Cứ nhìn thấy chỗ nào còn trống trên vỉa hè, lòng đường tại các tuyến phố này là các chủ phương tiện sẵn sàng tấp vào đậu ngay khi có thể.
Tại Trung tâm thương mại Vinh Centre, hình ảnh phương tiện ôtô đậu nối dài dọc vỉa hè, lòng đường trên 2 tuyến phố Vương Thúc Mậu và Hồ Tùng Mậu đặc biệt là vào buổi sáng khiến các phương tiện lưu thông qua đây rất khó khăn.
Đặc biệt, thời gian gần đây khi Trung tâm thương mại (TTTM) Vinh (tên thương mại là Lotte Mart) hoàn thành và đưa vào sử dụng, thực trạng ôtô tràn xuống lòng, lề đường đỗ xe lại trở thành một vấn đề băn khoăn cho dư luận và nhân dân địa phương.
Theo phản ánh của người dân Nghi Phú, những ngày từ 15 – 30/7/2022, từ khi TTTM Lotte Mart khai trương và đi vào hoạt động, lượng khách hàng tập trung đến mua sắm tại đây đông đúc, nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Vào thời gian này, khách hàng đến mua sắm chỉ là số ít, mà đa số người dân và khách hàng đến tham quan, check-in trải nghiệm nên số lượng người tập trung đông hơn. Lượng người đông kéo theo lượng sử dụng các phương tiện giao thông cá nhân (đặc biệt là ôtô con) nhiều hơn mức bình thường.
Trong khi đó, Lotte Mart không thiết kế xây dựng tầng hầm để xe mà chỉ sử dụng bãi đỗ xe theo quy hoạch có diện tích gần 5.176m2 để các khách hàng đến mua sắm đỗ xe. Tuy nhiên, do lượng “cầu vượt cung”, bãi đỗ xe trở nên quá tải trầm trọng. Lượng khách hàng đến TTTM Lotte Mart bằng ôtô cá nhân ngày càng nhiều và muốn được vào Lotte Mart khách hàng buộc phải sử dụng lòng, lề đường làm bãi đỗ xe “bất đắc dĩ ”. Xe này nối tiếp xe kia, từng hàng, từng lớp ôtô mặc nhiên đỗ dọc các lòng lề đường Lê Nin, Trương Văn Lĩnh và những đường bao quanh trung tâm thương mại này. Điều này khiến giao thông nơi đây trở nên ách tắc, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho người và các phương tiện khác khi lưu thông qua đây.
Đi tìm giải pháp cho bài toán thiếu bãi đỗ xe
Liên quan đến vấn đề trên, ông Nguyễn Hồng Sơn - Trưởng phòng Quy hoạch - Kiến trúc và Phát triển đô thị (Sở Xây dựng Nghệ An) cho biết: Về việc bố trí tầng hầm, chiếu quy định hiện hành về quy hoạch xây dựng không yêu cầu các dự án Trung tâm thương mại (TTTM) phải xây dựng tầng hầm. Việc bố trí tầng hầm hay không do chủ đầu tư dự án nghiên cứu, tính toán nhằm đảm bảo quá trình sử dụng công trình phù hợp với sản xuất kinh doanh.
Còn đối với dự án TTTM Vinh (Lotte Mart), chủ đầu tư không bố trí tầng hầm do quá trình nghiên cứu khảo sát địa chất khu vực nền đất yếu (thực tế trong quá trình ép cọc thử tại dự án đã gây nứt nẻ một số công trình nhà dân xung quanh dự án), trước tình hình đó, chủ đầu tư đã có văn bản xin điều chỉnh không bố trí tầng hầm.
Về mật độ xây dựng: Theo quy định tại QCVN-01/2021 của Bộ Xây dựng thì mật độ xây dựng tối đa của khu đất (1,2ha) là 68-70%. Dự án TTTM Vinh có quy hoạch được duyệt với mật độ xây dựng 60,2% là đảm bảo quy định quy chuẩn nêu trên.
Về diện tích chỗ để xe: Theo Quy chuẩn xây dựng QCVN 01:2019/BXD, đối với công trình Trung tâm thương mại thì nhu cầu tối thiểu về chỗ đỗ xe ôtô là 100m2 sàn sử dụng/1 chỗ; diện tích cho 1 chỗ đỗ xe ôtô là 25m2.
Công trình Trung tâm thương mại Vinh (Lotte Mart) có diện tích sàn sử dụng khoảng 17.000m2 thì tối thiểu cần có 170 chỗ đỗ xe với diện tích sân bãi là 4.250m2. Theo thiết kế thì diện tích sân bãi đỗ xe khoảng 5.176m2 là đã đáp ứng nhu cầu về chỗ đỗ xe theo định (bao gồm chỗ đỗ xe 2 bánh mà quy chuẩn không đề cập). So sánh với diện tích sân bãi đỗ xe theo thiết kế cơ sở thì đảm bảo lượng xe theo yêu cầu.
Thời gian qua tại Lotte Mart, thực trạng bãi đỗ xe quá tải và các phương tiện không có chỗ đỗ xe phải xuống đậu lòng đường là do lượng người dân tập trung đến quá đông, phương tiện nhiều vượt quá sức chứa của bãi đỗ xe của trung tâm thương mại này. Để giải quyết bài toán thiếu bãi đỗ xe tại trung tâm thương mại, siêu thị nên chăng các cấp, ngành địa phương cần có phương án đề xuất, kiến nghị các bộ ngành nghiên cứu điều chỉnh quy chuẩn theo hướng tăng các yêu cầu về diện tích chỗ đỗ xe tối thiểu. Bởi trên thực tế với nhu cầu mua sắm của người dân trên địa bàn Nghệ An thì Quy chuẩn xây dựng QCVN không theo kịp thực tiễn.
Ông Nguyễn Việt Đức - Trưởng phòng Quản lý đô thị thành phố Vinh cho biết: “Thực trạng các phương tiện ôtô đỗ dọc trên lòng, lề đường tại các tuyến đường xung quanh khu trung tâm thương mại, siêu thị làm mất mỹ quan đô thị, gây cản trở giao thông và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho các phương tiện lưu thông qua những khu vực này là có. Chủ yếu là những thời điểm nghỉ lễ lượng người tập trung đến mua sắm đông hoặc thời điểm trung tâm thương mại mới khai trương như Lotte Mart vừa rồi. Những lúc như thế lượng phương tiện tập trung nhiều khiến bãi đỗ xe của các trung tâm này quá tải, không còn chỗ đỗ và ôtô của người dân lại tràn xuống lòng, lề đường đỗ để vào mua sắm. Trước tình hình đó, nhằm đảm bảo trật tự an toàn giao thông và đảm bảo mỹ quan đô thị, giải pháp trước mắt, UBND thành phố đã cử các lực lượng phối hợp với công an thành phố tiến hành tuần tra nhắc nhở, xử phạt đối với những phương tiện vi phạm.
Bên cạnh đó, thông thường cứ mỗi dịp có trung tâm thương mại nào mới khai trương, người dân hay tập trung đông vào cùng một thời điểm nhất định nào đó để thoả mãn sự hiếu kỳ, tham quan là chính và chỉ một thời gian sau thì lượng người đến sẽ giảm nhiều, tình hình bãi đỗ xe sẽ ổn định hơn. Cùng với đó, một nguyên nhân không nhỏ góp phần vào việc các phương tiện ôtô tập trung nhiều và khiến bãi đỗ xe quá tải đó là hậu như mọi người đến trung tâm thương mại mua sắm bằng các phương tiện cá nhân, thậm chí cứ mỗi người đi một ôtô đến. Vậy nên, để giảm sự quá tải của các bãi đỗ xe và các phương tiện ôtô không phải tràn xuống lòng đường đỗ, người dân nên tính toán có thể đi taxi, các phương tiện công cộng khi đến mua sắm tại các trung tâm thương mại./.
