Tháng 9/2013, tỉnh Hà Tĩnh cấp phép cho Tổng công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh (Mitraco Hà Tĩnh) làm dự án trồng rau củ quả sạch trên đất cát hoang hóa bạc màu ven biển với diện tích hơn 96 ha ở xã Thạch Văn, Thạch Trị (huyện Thạch Hà).
Tuy nhiên, do sản xuất kém hiệu quả và gặp khó khăn trong tiêu thụ nên dự án này chỉ hoạt động cầm chừng, liên tục thu hẹp diện tích. Cũng chính vì lý do đó mà cuối năm 2017, Mitraco Hà Tĩnh đã phải nhượng lại dự án do sản xuất thua lỗ.
Tháng 1/2018, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chấp thuận cho Mitraco Hà Tĩnh nhượng lại toàn bộ dự án cho Công ty TNHH sản xuất và kinh doanh xuất nhập khẩu nông sản FAM (thuộc Tập đoàn FLC). Dự án có tổng mức đầu tư khoảng 300 tỉ đồng với diện tích hơn 240 hecta, thời gian hoạt động 50 năm.
Mục tiêu của dự án là tổ chức trồng trọt, sản xuất rau, củ, quả đạt tiêu chuẩn sạch, chất lượng, an toàn, giàu dinh dưỡng thông qua việc đầu tư xây dựng vùng nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao, tự động hóa nhằm cung cấp các sản phẩm chất lượng phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
Tại thời điểm tiếp nhận, chủ đầu tư khẳng định đã có chiến lược dài hạn và tuyên bố cuối năm 2019 sẽ sản xuất kín diện tích. Tuy nhiên, thời điểm mà nhà đầu tư mới này triển khai sản xuất ở mức cao nhất cũng chỉ được khoảng hơn 20 ha, chủ yếu trồng thanh long ruột đỏ, lạc, dứa, bí... nhưng không mấy hiệu quả.
Theo ghi nhận của PV Nhadautu.vn vào đầu tháng 8/2022, tại khu vực dự án mới chỉ trồng được một số diện tích thanh long. Tuy nhiên, "số phận" những cây thanh long này không mấy khả quan khi hầu như toàn bộ các cây đều bị vàng úa, còi cọc hoặc héo khô bên các cọc bê tông.
Theo các lao động tại đây cho biết, sau khi dự án đi vào hoạt động đã cho trồng thử nghiệm 5 hecta thanh long ruột đỏ, vụ đầu tiên cho năng suất 2,5 tấn. Tuy nhiên, đây cũng là vụ thanh long duy nhất trong gần 4 năm trồng thử nghiệm. Vì từ đó đến nay số cây thanh long này không cho thêm lứa quả mới.
Theo ông Dương Văn Thái, Chủ tịch UBND xã Thạch Văn (huyện Thạch Hà), Dự án nông nghiệp công nghệ cao sau nhiều năm triển khai chỉ sản xuất được số diện tích nhỏ và hiệu quả thấp. Mục đích của dự án này là trồng thanh long ruột đỏ nhưng sau khi trồng thử nghiệm thì hiệu quả rất thấp nên chủ đầu tư không dám mở rộng.
Đến thời điểm hiện tại, chủ đầu tư chỉ để lại một ít công nhân để bảo vệ tài sản và sản xuất cầm chừng một số loại rau củ quả trên diện tích khoảng hơn hơn 2 ha. Tại nhiều cuộc họp, người dân địa phương cũng đã có ý kiến đề nghị thu hồi dự án để giao lại cho người dân canh tác.
"Ở xã chúng tôi đang có 2 hợp tác xã, 3 tổ hợp tác và 48 hộ gia đình với hơn 13 ha diện tích trồng rau trên cát nhưng lúc nào họ cũng sản xuất được các loại rau củ cho thu nhập. Với việc dự án kém hiệu quả, đề nghị nhà đầu tư trả lại dự án để người dân có đất sản xuất", ông Dương Văn Thái kiến nghị.
Dự án đứng trước nguy cơ thu hồi
Vào tháng 2/2021, UBND tỉnh Hà Tĩnh có văn bản chỉ đạo kiểm tra, xem xét, tham mưu thu hồi dự án nông nghiệp công nghệ cao FLC vì kém hiệu quả, bỏ hoang phần lớn đất nông nghiệp của nhà nước.
Ngày 4/8, trao đổi với Nhadautu.vn, ông Phan Văn Nhàn - Trưởng Phòng Doanh nghiệp, Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Tĩnh cho biết. chủ đầu tư đã nộp hồ sơ xin điều chỉnh dự án.
Cụ thể, nhà đầu tư xin điều chỉnh theo hướng chỉ thực hiện dự án trên diện tích hơn 96ha trong tổng diện tích 240ha tiếp nhận từ Mitraco.
"Sau nhiều năm hoạt động sản xuất không hiệu quả, lãng phí diện tích lớn đất nông nghiệp, UBND tỉnh Hà Tĩnh đề nghị xem xét thu hồi dự án. Tuy nhiên, nhà đầu tư nhiều lần có văn bản trình tỉnh xin điều chỉnh quy hoạch, thu hẹp diện tích sử dụng. Hiện nay, chúng tôi đang chờ xin ý kiến các sở ngành để báo cáo UBND tỉnh, nếu tỉnh đồng ý thì sẽ chấp thuận cho họ điều chỉnh dự án" - ông Nhàn cho hay.
Trong khi đó, một lãnh đạo Sở KH&ĐT Hà Tĩnh cho biết: "Việc Tập đoàn FLC xin điều chỉnh quy hoạch chỉ thực hiện dự án trên diện tích 96ha là khó khả thi, bởi thực tế việc sản xuất nông sản tại vùng đất cát này từ lâu nay đã không hiệu quả. Do đó sở ban ngành Hà Tĩnh sẽ tham mưu theo hướng thu hồi toàn bộ 240ha đất của dự án"./.
