Sáng 12/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp phiên thứ 26, cho ý kiến về báo cáo công tác năm 2023 và kế hoạch kiểm toán năm 2024 của Kiểm toán Nhà nước.
Theo Phó tổng Kiểm toán Nhà nước Doãn Anh Thơ, cơ quan này ưu tiên kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách bộ, ngành, địa phương trong năm sau. Việc này nhằm đánh giá toàn diện, xuyên suốt công tác quản lý, sử dụng tài chính-tài sản công.
Các dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia cũng trong kế hoạch kiểm toán năm sau, như dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 và các dự án đầu tư xây dựng các đường vành đai.
Bên cạnh kiểm toán chuyên đề, Kiểm toán Nhà nước dự kiến kiểm toán việc quản lý, sử dụng kinh phí sự nghiệp hoạt động kinh tế đường bộ giai đoạn 2021-2023; quản lý giá điện 2022-2023; quản lý và cho thuê đất công ích hai năm (2022-2023).
Bà Nguyễn Thị Thanh, Trưởng ban Công tác đại biểu cũng cho rằng, ngoài các nội dung được cơ quan kiểm toán đưa vào kế hoạch, Kiểm toán Nhà nước cần cân nhắc kiểm toán chuyên đề về những tồn tại của ngành điện, năng lượng; tái cơ cấu, xử lý nợ xấu và giải ngân đầu tư công.
"Chất lượng các cuộc kiểm toán cần nâng cao hơn, có trọng tâm, tránh những kiến nghị chung chung, chưa đảm bảo tính khả thi", bà góp ý.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý kế hoạch kiểm toán cần hướng vào các vấn đề được Quốc hội nêu tại Nghị quyết kỳ họp vào tháng 6, như đánh giá thị trường đất đai, tài chính, tiền tệ, bất động sản; hay các vấn đề nóng đang được dư luận quan tâm như năng lượng, thiếu điện.
"Thiếu điện vừa qua như vậy, qua kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước phải trả lời về năng lực ngành, giá điện thế nào. Kiểm toán riêng hay chung thì đều cần đi vào những câu hỏi đang rất thời sự như thế", ông Huệ nói.
Nhắc lại yêu cầu của Quốc hội về thanh tra toàn diện thị trường bảo hiểm, Chủ tịch Quốc hội cho rằng Kiểm toán Nhà nước cần có chuyên đề riêng vấn đề này hoặc thông qua kiểm toán các tổ chức tín dụng, bảo hiểm để xác định "có hay không bắt tay giữa ngân hàng, bảo hiểm".
Thẩm tra, bà Nguyễn Thị Phú Hà, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, ngân sách đề nghị các cuộc kiểm toán dự án đầu tư nên lồng ghép trong kiểm toán ngân sách tại các bộ, ngân sách địa phương để nội dung trọng tâm hơn.
Từ cuối tháng 5 đến giữa tháng 6, miền Bắc thường xuyên bị mất điện. Nguyên nhân là lượng điện tiêu thụ tăng mạnh trong khi thủy điện, một trong hai nguồn cung chính bị sụt giảm huy động do hạn hán. Nhiều doanh nghiệp có nhà máy tại các khu công nghiệp phía Bắc vì thế bị cắt điện trong nhiều giờ, liên tục trong tuần. Trong báo cáo đưa ra vào tháng 8, World Bank ước tính, phí tổn kinh tế của các đợt mất điện tháng 5, 6 vừa qua khoảng 1,4 tỷ USD, tương đương 0,3% GDP.
Mặt khác, dựa vào ước tính việc thiếu hụt nguồn cung đến tháng 6, World Bank đánh giá, nhu cầu năng lượng không được đáp ứng cũng sẽ dẫn đến tổn thất về doanh thu cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam khoảng 75 triệu USD.
Giải trình tại phiên họp hôm nay, Phó tổng Kiểm toán Nhà nước Doãn Anh Thơ nói cơ quan này tiếp thu, rà soát nội dung đưa vào kế hoạch để có phương án tổ chức kiểm toán tốt nhất. Cùng đó, Kiểm toán Nhà nước sẽ cùng thanh tra ngành, địa phương xác định danh mục để lồng ghép tối đa các cuộc kiểm toán, nhằm tránh chồng chéo.
Ở khía cạnh này, Phó thủ tướng Trần Lưu Quang cho biết Chính phủ sẽ chỉ đạo các cơ quan tăng phối hợp với kiểm toán để tránh chồng chéo vì "cơ sở cũng than phiền phải tiếp nhiều đoàn".
Chia sẻ với khó khăn của kiểm toán, ông cho rằng đâu đó vẫn còn quy định chưa phù hợp nên có kiến nghị đúng luật nhưng khó khả thi khi thực hiện. "Kiểm toán cũng là ngành nghề rất nhạy cảm nên cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát nội bộ, triển khai kế hoạch phòng chống tham nhũng, tiêu cực thực chất", Phó thủ tướng lưu ý.
