Sáng 6-9, tại phiên họp toàn thể thứ 10, Ủy ban Tư pháp thẩm tra các báo cáo tư pháp và báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng.
Nêu ý kiến, đại biểu (ĐB) Vũ Trọng Kim (ĐBQH tỉnh Nam Định) cho hay qua nghiên cứu báo cáo của năm nhóm nghiên cứu thuộc Ủy ban Tư pháp, ông thấy năm 2023 có nhiều vấn đề rất quan trọng, thậm chí có những vấn đề nghiêm trọng hơn so với những năm trước.
Theo vị Ủy viên Ủy ban Tư pháp, thực tế Chính phủ làm rất nhiều, rất quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm. Các cơ quan bảo vệ pháp luật cũng có nhiều cố gắng, có những việc “nỗ lực vượt bậc” nhưng việc vi phạm pháp luật và tội phạm không ngừng tăng, đã gây ra những khó khăn cho cơ quan điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án…
Dẫn chứng, ông Vũ Trọng Kim dẫn lại số liệu từ báo cáo Chính phủ, tội phạm tham nhũng, chức vụ phát hiện tăng tới gần 71,5% về số vụ, tăng hơn 116% về số đối tượng. Đặc biệt, số vụ nhận hối lộ phát hiện tăng tới 312,5%.
“Nhức nhối quá” - ông Kim nói và đặt vấn đề liệu có phải đây là vùng cấm trước đây không đụng vào, những đối tượng ngoại lệ không dám đụng, bây giờ dám đụng nên lôi ra ánh sáng nhiều vụ như vậy? Hay hiện ngoài Ban chỉ đạo Trung ương về PCTN tiêu cực thì còn Ban chỉ đạo PCTN, tiêu cực cấp tỉnh nên số vụ tham nhũng bị phát hiện nhiều hơn? Hay trước ẩn nấp kỹ quá, bây giờ vào tận hang ổ nên chúng ta thấy nhiều quá.
“Nhóm nghiên cứu nói một câu tôi thấy rất đau, đó là người có thẩm quyền trong cơ quan quản lý nhà nước đã lợi dụng triệt để lỗ hổng pháp luật để thực hiện hành vi vi phạm, trục lợi” - ông Kim nói.
Cũng theo ĐBQH tỉnh Nam Định, câu nói “phú quý sinh lễ nghĩa” vốn mang ý nghĩa tốt đẹp “có giúp thì có cảm ơn, có nhân, có nghĩa với nhau, sống tử tế với nhau”, nay đã hoàn toàn thay đổi.
“Giờ người càng giàu lại muốn giàu thêm. Càng nhiều tiền, càng không sợ cái gì hết. Qua xử lý vụ án Việt Á và chuyến bay giải cứu, chúng ta thấy kinh khủng quá. Quà cảm ơn gì mà nhiều thế, gợi ý đến 2-3 lần để lấy về hàng triệu USD. Trời ơi, không thể chịu đựng nổi. Như thế có phải những người này vào Trung ương, làm Bộ trưởng, vào cơ quan nhà nước để ăn hối lộ hay không? Có phải mục đích của những người này là như thế không?” - ông Kim nói và cho rằng bài học cho các nhà lãnh đạo, nhà quản lý là khi niềm tin đã sụp đổ thì vạn lời nói đều vô nghĩa.
“Chúng ta phải thấm thía điều đó để quản trị đất nước, nếu không thì gay” - vẫn lời ông Kim.
Trước thực trạng tội phạm tham nhũng tiếp tục tăng, ĐB Dương Khắc Mai (ĐBQH tỉnh Đăk Nông) nói “đây là vấn đề rất nhức nhối”.
Ông Mai nêu câu hỏi: Vì sao những năm qua, Đảng, Nhà nước đưa ra nhiều quyết sách và xử lý rất mạnh mẽ tội phạm tham nhũng trên nguyên tắc “không có vùng cấm, không có ngoại lệ” nhưng tội phạm tham nhũng vẫn tăng?
“Vấn đề đặt ra là chúng ta làm mạnh hay tội phạm tham nhũng không sợ, nhờn pháp luật? Hay các chế tài, hình phạt của chúng ta chưa đủ mạnh?” - nếu nguyên nhân ở vế sau, ông Mai đề nghị phải nghiên cứu sửa luật liên quan, tăng mức hình phạt với tội phạm này.
“Chúng ta quyết liệt rồi nhưng tội phạm vẫn tăng thì chúng ta phải xem lại thể chế của chúng ta” - ĐBQH Đăk Nông nói.
