Vừa qua, ông Đinh La Thăng (nguyên Bộ trưởng Bộ GTVT) trong khi đang chấp hành án phạt tù tiếp tục bị khởi tố bị can trong vụ án mới. Nhiều người đặt câu hỏi, với tình trạng án chồng án, theo quy định hiện hành, ông Đinh La Thăng sẽ phải ngồi tù bao nhiều năm? 
 
Không quá 30 năm tù đối với trường hợp phạm nhiều tội?
 
Mới đây, cơ quan công an đã ra quyết định khởi tố, khám xét và bắt tạm giam đối với 4 bị can, trong đó có ông Đinh La Thăng về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” theo điều 219 BLHS 2015.
 
Điều đáng nói là, trước đó bị can Đinh La Thăng đã nhiều lần hầu tòa và lĩnh các mức án 13 năm tù, 18 năm tù. Tổng hợp hình phạt, ông Đinh La Thăng phải thi hành mức án 30 năm tù giam. Ngoài ra, ông Thăng đang bị truy tố tội Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng liên quan vụ án xảy ra tại Ethanol Phú Thọ.
 
Phân tích trường hợp trên dưới góc độ pháp lý, Luật sư Lê Hồng Vân - Đoàn Luật sư Hà Nội cho rằng, theo Điều 219 BLHS 2015 về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, mức hình phạt là từ 1 năm-20 năm tù.
 
Nếu kết quả điều tra cho thấy, hành vi của ông Đinh La Thăng đủ yếu tố cấu thành tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, ông Thăng sẽ phải chịu mức án tương ứng với hành vi vi phạm.
 
Nếu bị kết tội nêu trên, ông Thăng sẽ phải chịu mức hình phạt tù không quá 20 năm. Tòa án sẽ tiếp tục tổng hợp hình phạt theo quy định nhưng không quá 30 năm đối với trường hợp phạm nhiều tội.
 
Cũng theo Luật sư Hồng Vân, Điều 56 BLHS 2015 quy định, tổng hợp hình phạt của nhiều bản án có 3 trường hợp:
 
- Trường hợp một người đang phải chấp hành một bản án mà lại bị xét xử về tội đã phạm trước khi có bản án này thì tòa án quyết định hình phạt đối với tội đang xét xử. Sau đó, tổng hợp với hình phạt của bản án trước đã có hiệu lực pháp luật. Thời gian chấp hành hình phạt của bản án trước sẽ được trừ vào hình phạt chung sau khi đã tổng hợp hình phạt.
 
- Trường hợp một người đang phải chấp hành một bản án mà lại thực hiện hành vi phạm tội mới, tòa án quyết định hình phạt đối với tội mới, sau đó tổng hợp với hình phạt chưa chấp hành của bản án trước theo khoản 2 Điều 56 BLHS năm 2015.
 
- Trường hợp một người phải chấp hành nhiều bản án đã có hiệu lực pháp luật mà các hình phạt của các bản án chưa được tổng hợp thì Chánh án Tòa án có thẩm quyền ra quyết định tổng hợp hình phạt.
 
Quyết định hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội
 
Còn theo Điều 55 BLHS 2015 về Quyết định hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội, khi xét xử cùng 1 lần một người phạm nhiều tội, Tòa án quyết định hình phạt đối với từng tội và tổng hợp hình phạt theo quy định sau:
 
- Đối với hình phạt chính:
 
Nếu các hình phạt đã tuyên cùng là cải tạo không giam giữ hoặc cùng là tù có thời hạn, thì các hình phạt đó được cộng lại thành hình phạt chung; hình phạt chung không được vượt quá 3 năm đối với hình phạt cải tạo không giam giữ, 30 năm đối với hình phạt tù có thời hạn;
 
Nếu các hình phạt đã tuyên là cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn, thì hình phạt cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành hình phạt tù theo tỷ lệ cứ 3 ngày cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành 1 ngày tù để tổng hợp thành hình phạt chung theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều này;
 
Nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyên là tù chung thân thì hình phạt chung là tù chung thân; Nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyên là tử hình thì hình phạt chung là tử hình; Phạt tiền không tổng hợp với các loại hình phạt khác; các khoản tiền phạt được cộng lại thành hình phạt chung;
 
- Đối với hình phạt bổ sung:
 
Nếu các hình phạt đã tuyên là cùng loại thì hình phạt chung được quyết định trong giới hạn do Bộ luật này quy định đối với loại hình phạt đó; riêng đối với hình phạt tiền thì các khoản tiền phạt được cộng lại thành hình phạt chung. Nếu các hình phạt đã tuyên là khác loại thì người bị kết án phải chấp hành tất cả các hình phạt đã tuyên.
 
Như vậy, nếu ông Thăng bị kết tội trong vụ án mới được khởi tố, thời hạn tù mà ông Đinh La Thăng phải chấp hành theo bản án mới được trừ đi thời gian đã chấp hành án đối với các bản án cũ mà tổng hợp hình phạt cả 4 bản án không quá 30 năm tù (do tội danh theo quy định tại Điều 219 có mức hình phạt cao nhất là 20 năm tù) - Luật sư Hồng Vân nhấn mạnh.
 
Còn trong trường hợp bị cáo đã bị kết án phạt tù có thời hạn, sau đó phải chịu mức hình phạt ở tội đanh có mức cao nhất là chung thân hoặc tử hình thì hình phạt sẽ chuyển sang tù chung thân hoặc tử hình.