Cấp phép lưu hành thuốc giả

Như tin đã đưa, dự kiến, từ ngày 12/5, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội sẽ đưa cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường cùng 13 đồng phạm ra xét xử sơ thẩm. Ông Cường bị truy tố về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" theo khoản 2, Điều 285 Bộ luật hình sự năm 1999, có mức án đến 12 năm tù.

cuu-thu-truong-1651455676-1651460393.jpg
Cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường khi chưa bị khởi tố (Ảnh: Đỗ Linh).

Theo cáo trạng, từ năm 2008 đến 2014, bị can Trương Quốc Cường là Cục trưởng Cục Quản lý Dược, Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng xét duyệt thuốc - Bộ Y tế, là người chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng Bộ Y tế và trước pháp luật về mọi hoạt động của Cục Quản lý Dược.

Trong việc thẩm định, xét duyệt cấp số đăng ký thuốc, cựu Thứ trưởng Trương Quốc Cường có trách nhiệm ban hành các quy chế, quy trình chuyên môn, văn bản hướng dẫn việc thẩm định, cấp số đăng ký thuốc theo đúng quy định của pháp luật; có trách nhiệm thành lập, điều hành, kiểm tra, giám sát hoạt động của nhóm chuyên gia thẩm định và bộ phận thường trực đăng ký thuốc;

Điều hành phiên họp Hội đồng khi được ủy quyền của Chủ tịch Hội đồng; đọc biên bản thẩm định và đưa ra ý kiến đồng ý hay không đồng ý cấp số đăng ký; tổng hợp, kiểm tra, kiểm soát danh mục thuốc đã được Hội đồng thống nhất xét duyệt, trình lãnh đạo Bộ trước khi ký quyết định ban hành danh mục thuốc được cấp số đăng ký; có trách nhiệm đình chỉ lưu hành, thu hồi, tiêu hủy thuốc có vi phạm hoặc nghi ngờ có vi phạm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người sử dụng và của cộng đồng.

Tuy nhiên, ông Cường đã thực hiện không đúng, không đầy đủ trách nhiệm được giao; thành lập nhóm chuyên gia thẩm định mà không phân công nhóm trưởng; thiếu giám sát, kiểm tra, kiểm soát hoạt động của nhóm chuyên gia thẩm định và bộ phận thường trực đăng ký thuốc, để xảy ra nhiều sai phạm nghiêm trọng.

Cáo trạng nêu, cựu Thứ trưởng Trương Quốc Cường đã đồng ý xét duyệt cấp số đăng ký thuốc trong khi hồ sơ không đủ điều kiện cấp, dẫn đến hậu quả 6/7 loại thuốc Health 2000 Canada được nhập khẩu và tiêu thụ hết tại Việt Nam, có trị giá hơn 148 tỷ đồng.

Mặc dù nhận được nhiều thông tin về thuốc Health 2000 Canada là thuốc không rõ nguồn gốc, xuất xứ nhưng ông Trương Quốc Cường không chỉ đạo đình chỉ lưu hành, thu hồi, tiêu hủy thuốc, dẫn đến hậu quả các cơ sở y tế trong nước tiếp tục sử dụng 4 loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada không rõ nguồn gốc xuất xứ để điều trị cho người bệnh, tổng trị giá hơn 3,7 tỷ đồng.

Gia đình cựu Thứ trưởng nộp 1,8 tỷ đồng khắc phục hậu quả

Theo cáo trạng, quá trình điều tra, bị can Trương Quốc Cường không thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội. Trong giai đoạn truy tố, ông Cường thừa nhận đã không thực hiện đúng chức trách nhiệm vụ của người đứng đầu Cục Quản lý Dược, để cấp dưới có nhiều hành vi sai phạm trong việc tổ chức thẩm định hồ sơ, kết luận biên bản để nghị cấp số đăng ký thuốc; cùng với các thành viên Hội đồng xét duyệt cấp số đăng ký cho 7 loại thuốc Health 2000 Canada trong khi hồ sơ không đủ điều kiện cấp.

Đối với việc không định chỉ lưu hành thuốc có thông tin nghi ngờ là không rõ nguồn gốc xuất xứ, tại thời điểm năm 2014, bị can nhận thức là chưa có đủ điều kiện để quyết định đình chỉ lưu hành. Tuy nhiên, đến nay, theo cáo trạng, bị can nhận thấy việc không đình chỉ lưu hành thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ là chưa thực hiện đúng chức trách nhiệm vụ được giao và ăn năn về hậu quả xảy ra.

Cựu Thứ trưởng Trương Quốc Cường đã nhờ gia đình nộp tiền khắc phục một phần hậu quả do hành vi không định chỉ lưu hành thuốc gây ra. Ngày 31/12/2021, vợ ông Cường đã nộp số tiền 1,8 tỷ đồng vào tài khoản của Cục Thi hành án thành phố Hà Nội.

Xem xét xử lý nguyên Thứ trưởng Cao Minh Quang

Trong vụ án này, cơ quan tố tụng cũng xem xét trách nhiệm của nhiều người liên quan, trong đó có nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang. Cáo trạng nêu, ông Cao Minh Quang với vai trò là Chủ tịch Hội đồng xét duyệt thuốc đã có một số sai phạm.

Cụ thể, ông Quang là người quyết định cuối cùng việc cấp số đăng ký đối với 7 thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada; Ký ban hành công văn 2970 có nội dung trái quy định của pháp luật về hợp pháp hóa lãnh sự.

Theo cáo trạng, ông Cao Minh Quang thừa nhận có trách nhiệm là người đứng đầu, chịu trách nhiệm cao nhất trong việc cấp số đăng ký thuốc nhưng để xảy ra sai phạm trong lĩnh vực mình quản lý; thừa nhận việc ký ban hành công văn 2970 có nội dung: "Các giấy tờ pháp lý (FSC, GMP, CPP) trong hồ sơ thuốc không bắt buộc phải hợp pháp hóa lãnh sự" là trái quy định của pháp luật.

Cơ quan tố tụng cho rằng, hành vi của ông Cao Minh Quang có dấu hiệu tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng". Do thời hạn điều tra đã hết nên trách nhiệm của ông Cao Minh Quang cần tiếp tục làm rõ để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật./.