Cơ quan điều tra Viện KSND tối cao vừa hoàn thành kết luận điều tra, chuyển toàn bộ hồ sơ đến Vụ 6 của Viện này đề nghị truy tố bị can Phùng Anh Lê (cựu đại tá Trưởng phòng Cảnh sát kinh tế, cựu Trưởng Công an quận Tây Hồ - Hà Nội) về tội "Tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù" theo quy định tại điều 378 Bộ luật hình sự.
Bị đề nghị truy tố cùng ông Lê có các bị can Nguyễn Đức Châu, Vũ Công Ngọc và Lê Đình Trung, họ đều là các lãnh đạo, cựu cán bộ thuộc Công an quận Tây Hồ, Hà Nội.
Theo kết luận, ngày 19/9/2016, anh Nguyễn Công Thành (32 tuổi, trú tại Lý Thái Tổ, Hoàn Kiếm) đến trụ sở công an phường Yên Phụ (quận Tây Hồ), tố giác về việc bị một nhóm người lạ mặt bắt giữ trái pháp luật, đánh gây thương tích.
Sự việc được cán bộ trực ban và báo cáo ông Dương Hồng Kết (trưởng công an phường). Ông Kết sau đó gọi điện báo cáo Phùng Anh Lê và Phó trưởng công an quận Tây Hồ Phạm Quý Hải về vụ việc có dấu hiệu phạm tội bắt giữ người trái pháp luật và cố ý gây thương tích.
Ngay sau đó, Đội cảnh sát hình sự Công an quận này được giao nhiệm vụ xác minh nên cử cán bộ đến công an phường Yên Phụ giải quyết theo đơn tố giác.
Quá trình xác minh, đội Cảnh sát hình sự Công an quận Tây Hồ xác định Nguyễn Hữu Tài (29 tuổi, trú tại Phúc Xá, Ba Đình) cùng đồng phạm đã thực hiện hành vi phạm tội.
Đến ngày 22/9/2016, Tài đến Công an quận Tây Hồ đầu thú. Điều tra viên đội hình sự thấy Tài có dấu hiệu của nhiều hành vi phạm tội nên đề xuất tạm giữ để điều tra và bắt các nghi phạm liên quan.
Gây sức ép cho thuộc cấp
Kết luận điều tra thể hiện, bị can Vũ Công Ngọc (cựu Đội phó Đội hình sự) đồng ý với đề xuất của thuộc cấp và gọi điện báo cáo Đội trưởng tại thời điểm đó là ông Nguyễn Đức Châu, rồi mang hồ sơ đến nhà riêng của ông Phạm Quý Hải để báo cáo.
Ông Hải sau đó ký duyệt đề xuất và ký quyết định tạm giữ nghi phạm Tài về hành vi bắt giữ người trái pháp luật. Tài bị đưa vào nhà tạm giữ Công an quận Tây Hồ tối cùng ngày 22/9/2016.
Cũng theo bản kết luận điều tra, từ lúc Tài đi đầu thú, vợ và bố vợ anh Tài đã nhờ người quen tìm mối quan hệ tại Công an quận Tây Hồ nhờ giúp đỡ. Qua quan hệ trung gian, Phùng Văn Bảy, thời điểm đó đang sửa phòng làm việc cho ông Phùng Anh Lê, nên đã ngỏ lời nhờ vị Trưởng Công an quận này giúp đỡ và được đồng ý.
Ông Bảy sau đó được ông Lê thông báo gia đình Tài cần chuẩn bị 110 triệu đồng để hòa giải với bị hại. Khoảng 22h ngày 22/9, Bảy cầm 110 triệu đồng của người nhà Tài đến phòng đưa cho ông Lê, đặt lên bàn làm việc và nhờ giúp hòa giải.
Sau khi nhận tiền, ông Lê gọi điện thoại cho thuộc cấp yêu cầu mang tài liệu xuống xem xét. Đọc xong hồ sơ do Phùng Công Ngọc mang đến, ông Lê cho rằng chứng cứ tạm giữ Tài còn yếu.
Trong khi, bị can Ngọc đề xuất việc tạm giữ Tài là có căn cứ để mở rộng điều tra vụ án nhưng ông Lê không đồng ý và chỉ đạo phải đưa nghi phạm ra khỏi nhà tạm giữ, cho viết cam kết để tránh tự sát.
Sau chỉ đạo của ông Lê, Ngọc lúc đó cho rằng, Tài đang thi hành quyết định tạm giữ nên muốn cho về phải có quyết định hủy bỏ tạm giữ hoặc quyết định trả tự do nhưng ông Lê không quan tâm, vẫn chỉ đạo Ngọc tiếp tục thực hiện.
Khoảng 0h30 ngày 23/9, Ngọc cùng một số cán bộ Đội Hình sự Công an Tây Hồ đến đưa Tài ra khỏi nhà tạm giữ. Vì không có quyết định hủy bỏ tạm giữ, Ngọc bị Lê Đình Trung, người phụ trách ca trực hôm đó, phản đối nên đã gọi điện cho ông Lê để Trung trao đổi.
Kết thúc cuộc nói chuyện với ông Lê, Trung đề xuất với Ngọc cần trao đổi thêm với phó trưởng công an quận phụ trách lĩnh vực hỗ trợ tư pháp và cấp trên của Trung. Sau khi báo cáo lòng vòng nhiều cấp qua điện thoại, Trung nhận được chỉ đạo của cấp trên "Sếp Lê đã chỉ đạo thì phải nghe thôi, quận này của sếp cả, muốn làm gì chả được". Ngay trong đêm, Tài được thả.
Theo kết luận điều tra, cán bộ đội hình sự những ngày sau nhiều lần đề xuất lãnh đạo đội để xin ý kiến ông Lê tiếp tục xác minh. Tuy nhiên, ông Châu cho biết ông Lê không đồng ý cho làm. Châu khai, ông Lê còn chỉ đạo "cho chúng nó hòa giải, rút đơn".
Sau hai lần hòa giải tại Công an quận Tây Hồ, nghi phạm Tài và bị hại là anh Thành mới thống nhất được quan điểm. Theo đó, Tài phải bồi thường 15 triệu đồng và sửa màn hình điện thoại cho Thành. Điều tra viên lúc đó không lập biên bản về việc hòa giải này vì cho rằng hành vi bắt giữ người trái pháp luật không thuộc nhóm tội khởi tố theo yêu cầu của bị hại. Cũng từ đó, sự việc im lặng.
Ngày 22/1/2021, Công an thành phố Hà Nội lật lại hồ sơ và khởi tố vụ án, khởi tố bị can với Tài cùng đồng bọn về tội Cướp tài sản. Sai phạm của ông Lê cùng thuộc cấp bị phanh phui.
Theo đánh giá của cơ quan tố tụng, quá trình điều tra, ông Phùng Anh Lê luôn tìm mọi lý do để chối tội và đổ lỗi cho các bị can khác. Trong khi Nguyễn Đức Châu, Phùng Công Ngọc, Lê Đình Trung, ban đầu chưa khai nhận đầy đủ hành vi phạm tội của mình và các đồng phạm. Sau khi bị Cơ quan điều tra Viện KSND tối cao khởi tố, nhóm này mới khai nhận gây cản trở, khó khăn cho hoạt động điều tra và thành khẩn khai báo.
Cơ quan điều tra Viện KSND tối cao kết luận, căn cứ vào lời khai của các bị can và những người liên quan khác đủ cơ sở khẳng định ông Lê đã phạm vào tội
"Tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù"./.
