Sáng 18-5, TAND TP Hà Nội mở phiên xét xử sơ thẩm 17 bị cáo trong vụ án sai phạm xảy ra tại Tổng công ty Máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM).
Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 7 ngày, do thẩm phán Trần Nam Hà (phó chánh Tòa hình sự) làm chủ tọa.
Bị cáo Trần Ngọc Hà (cựu chủ tịch HĐTV, tổng giám đốc VEAM) có 4 luật sư bào chữa.
Trong vụ án này, bị cáo Trần Ngọc Hà (58 tuổi), Lâm Chí Quang (68 tuổi, cựu tổng giám đốc VEAM), Vũ Từ Công (54 tuổi, cựu kế toán trưởng VEAM) và 13 người khác cùng bị truy tố về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Riêng bị cáo Nguyễn Văn Khôi (66 tuổi, cựu trưởng ban kiểm soát, thành viên hội đồng thành viên VEAM) bị truy tố về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo cáo trạng, VEAM có đại diện chủ sở hữu là Bộ Công thương (trong đó vốn nhà nước hơn 88%). Công ty cổ phần vận tải và thương mại VEAM - Vetranco là công ty con của VEAM.
Từ năm 2011-2013, Vũ Từ Công tham mưu, đề xuất, soạn thảo văn bản trình Lâm Chí Quang (tổng giám đốc VEAM), ký 5 chứng thư bảo lãnh thanh toán ngân hàng cho Vetranco vay tổng số 193 tỉ đồng.
Từ việc bảo lãnh của VEAM, Vetranco đã vay tiền tại các ngân hàng để kinh doanh với các Công ty cổ phần đầu tư Minh Quang, Công ty cổ phần thép Minh Quang, Công ty cổ phần đầu tư Tương Lai, Công ty TNHH đầu tư thương mại và xuất nhập khẩu Hải Đăng. Tuy nhiên, hiện các công ty này đã dừng hoạt động không còn tài sản gì, không có khả năng trả nợ cho Vetranco.
Do Vetranco không có nguồn tiền trả nợ ngân hàng nên VEAM đã bị các ngân hàng cưỡng thu hoặc phải trả nợ thay Vetranco tổng số tiền gần 76 tỉ đồng.
Ngoài ra khi sử dụng nguồn tiền vay ngân hàng do VEAM bảo lãnh, giám đốc Vetranco Đào Quốc Việt đã cho Trần Quang Tiến - chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần đầu tư Tập đoàn Đại Nam - vay để hưởng lãi.
Để che giấu việc cho vay tiền trái quy định, bị can Việt và Tiến thỏa thuận hợp thức bằng cách lập các hợp đồng mua bán hàng hóa khống. Trần Quang Tiến không hoàn trả được 15 khoản vay phát sinh từ tháng 5-2013 đến tháng 8-2013, gây thiệt hại cho Vetranco gần 183 tỉ đồng.
Cơ quan tố tụng xác định khi thực hiện dự án đầu tư sản xuất máy kéo bốn bánh hạng trung và ký kết, thực hiện 2 thỏa thuận VEAM-ZIBO đầu tư phát triển ôtô tay lái bên phải của lãnh đạo VEAM đã gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 66 tỉ đồng.
Đối với bị cáo Nguyễn Văn Khôi, với vai trò là thành viên hội đồng thành viên phụ trách lĩnh vực quản lý vốn và hoạt động tài chính kế toán, công tác kiểm soát VEAM, bị cáo Khôi bị xác định là đã thực hiện không hết trách nhiệm của mình, gây thiệt hại cho VEAM hơn 75 tỉ đồng.
VKSND tối cao xác định vụ án còn liên quan một số cán bộ, cá nhân thuộc hội đồng thành viên VEAM, phòng kỹ thuật đầu tư, phòng kinh doanh, phòng tài chính, nguyên chủ tịch hội đồng quản trị Vetranco, nguyên ủy viên hội đồng quản trị Vetranco...
Sai phạm của những người này chưa đến mức phải xử lý hình sự, tuy nhiên viện kiểm sát sẽ kiến nghị với cơ quan quản lý VEAM, Bộ Công thương xem xét xử lý kỷ luật./.
