Cổng Trời còn có tên gọi khác là Đèo Ô Quy Hồ hay Đèo Hoàng Liên Sơn cắt ngang dãy Hoàng Liên Sơn, nối liền hai tỉnh Lào Cai và Lai Châu, là một trong những cung đường đèo dài, hiểm trở nhưng vô cùng hùng vĩ và là thắng cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp ở Việt Nam.
Ngày 29/6 vừa qua, cùng với thác Cầu Mây, Cổng Trời thuộc khu vực đèo Hoàng Liên xã Sơn Bình, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu đã chính thức trở thành Danh lam thắng cảnh cấp Quốc gia theo Quyết định số 2248/QĐ-BVHTTDL.
Để lên tới Cổng trời có thể đi từ hai phía: một từ Tam Đường tỉnh Lai Châu, hai là từ Sa Pa tỉnh Lào Cai. Dù đi bằng đường nào, ngọn đèo này cũng làm "thót tim" du khách. Con đường uốn lượn, không ít lần du khách phải nép sát vào vách núi để tránh những chiếc xe hơi đổ đèo với tốc độ cao. Những dãy núi cao ngất với đám rễ cây chằng chịt, bên kia là những dãy taluy chênh vênh trên thung lũng sâu thăm thẳm. Mây bao phủ quanh các ngọn núi hay dưới thung lũng làm khách cảm giác như đang bồng bềnh giữa biển mây.
Đèo Ô Quy Hồ có độ cao khoảng 2.000 mét so với mực nước biển, 2/3 quãng đường đèo thuộc tỉnh Lai Châu và 1/3 còn lại thuộc tỉnh Lào Cai. Những năm gần đấy, danh thắng này ngày càng nổi tiếng, đã và đang trở thành một điểm đến không thể bỏ qua khi đi du lịch các tỉnh phía bắc.
Để vượt qua quãng đường dài khoảng hơn 50 km lên tới đỉnh đèo - vị trí Cổng Trời không hề đơn giản. Tuy quãng đường không dài nhưng vô cùng treo leo, hiểm trở. Càng lên cao càng ngoằn ngoèo như thách thức các tay lái vốn quen với đường đồng bằng trải nhựa phẳng phiu. Cùng với đó, sương mù ở đây quanh năm dày đặc. Vào những ngày mưa hoặc lạnh, trước tầm nhìn chỉ còn một vài mét. Xe chỉ dám "bò" từ từ, bám gần sát vách núi để đảm bảo an toàn. May mắn là con đường đèo này nay đã được trải nhựa và mở rộng để việc đi lại được thuận lợi và bớt nguy hiểm hơn. Cuối năm 2012, mạng thông tin điện tử quốc tế có uy tín Globalgrashopper đã bình chọn đèo Đèo Ô Quy Hồ - một trong mười danh thắng đẹp nhất Việt Nam.
Nhưng dù đường đi có vất vả đến đâu, khi đặt chân tới Cổng Trời du khách cũng cảm thấy thật xứng đáng với những công sức đã bỏ ra. Từ vị trí này, du khách có thể phóng tầm mắt bao quát cả thung lũng rộng lớn phía dưới với những ruộng nương xanh rì, con đường ôtô xuôi ngược Phong Thổ (Lai Châu) - Sapa (Lào Cai), xa xa là Thác Bạc - một trong 10 thác nước đẹp nhất Lào Cai, luôn được giới trẻ tìm đến khám phá. Cao khoảng 200m, Thác Bạc ngày đêm ào ào nước đổ như góp nên âm thanh của núi rừng heo hút. Hay đơn giản đứng chỉ để nhìn khoảng không vô tận và khoáng đạt phía trước. Màu xanh ngút ngàn của cây, màu vàng của lúa chín chen lẫn những mảng lúa xanh non đến sắc nâu trầm ấm của đất. Và rồi lại được làm dịu bởi gió từ núi Hoàng Liên Sơn đưa tới. Có đứng tại Cổng Trời này mới cảm nhận được vẻ kiêu hùng của đỉnh Phan Xi Păng (Fanxipan) vời vợi lưng trời. Bên dưới là những vực sâu thăm thẳm, với thảm rừng nguyên sinh chứa đựng nhiều bí ẩn chưa được khám phá.
Cũng lên tới Cổng Trời, mới thực sự cảm nhận được hết vẻ đẹp thiên nhiên vùng Tây Bắc, mới biết được tại sao những thửa ruộng bậc thang của SaPa được tạp chí Travel and Leisure của Mỹ bình chọn là một trong bảy thửa ruộng bậc thang đẹp nhất châu Á và thế giới. Càng hiểu hơn vì sao hình ảnh những bản làng ở Lai Châu thường xuyên xuất hiện trên các tạp chí du lịch quốc tế và thêm tự hào về quê hương Việt Nam./.
