1. Tháng 7/2020, UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt đề án nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ trong các cơ sở giáo dục trên địa bàn giai đoạn 2020-2025, định hướng đến năm 2030, theo Quyết định số 2445/QĐ-UBND tỉnh Nghệ An. Mục đích của đề án là đổi mới việc dạy và học ngoại ngữ trong các cơ sở giáo dục, tiếp tục triển khai chương trình dạy và học ngoại ngữ mới ở các cấp học, nâng cao năng lực sử dụng ngoại ngữ đáp ứng nhu cầu học tập và làm việc…
- Qua một thời gian triển khai đề án, một số lớp đã có “đầu ra”. Không thể phủ nhận hiệu quả của đề án đã góp phần nâng cao kiến thức cho học sinh trong việc tiếp cận tiếng Anh. Hiện nay việc dạy và học tiếng Anh tăng cường hiện đang được nhiều trường học ở Nghệ An triển khai với mục tiêu nâng cao năng lực học và sử dụng tiếng Anh của học sinh. Trong quá trình triển khai, bên cạnh những thuận lợi còn những băn khoăn.
2. “Ma trận trung tâm tiếng Anh tăng cường”: Theo số liệu từ Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An, hiện nay có 48 trung tâm tiếng Anh đủ điều kiện để dạy tiếng Anh tăng cường trong nhà trường. Một con số đáng giật mình. Việc quá nhiều trung tâm Anh ngữ dạy tăng cường được cấp phép khiếp cho các nhà trường cũng “bối rối” để lựa chọn trung tâm làm đối tác của mình.
- Vì vậy hiện tượng trong một trường học lại có nhiều trung tâm khác nhau cùng dạy đang trở nên “bình thường” ở các nhà trường. Bên cạnh đó là khái niệm mới về nhiều đơn vị "vua thầu" tiếng Anh tăng cường. Đồng thời với đó là việc tổ chức lớp học, bố trí giáo viên chưa hợp lý; chưa bố trí trung tâm khảo thí độc lập để đánh giá chuẩn đầu ra cho các lớp tiếng Anh tăng cường... là nỗi lo lắng của nhiều phụ huynh Nghệ An khi năm học mới bắt đầu.
3. Tìm hiểu tại Trung tâm ngoại ngữ STD Links có địa chỉ tại số 18, đường Lê Văn Miến, phường Hà Huy Tập, thành phố Vinh, Nghệ An. Trung tâm được thành lập ngày 1.8.2023. Đây là một trung tâm có tuổi đời còn rất “non trẻ” nhưng hiện nay, tức là chỉ sau 2 tháng thành lập, Trung tâm này đã liên kết với 10 trường Tiểu học và 5 trường Mầm non trên địa bàn thành phố Vinh để giảng dạy chương trình tiếng Anh tăng cường trong nhà trường.
- Theo thông tin từ Sở Giáo dục và đào tạo Nghệ An, ngày 4.8.2023, Trung tâm được phê duyệt 4 giáo viên (3 giáo viên Việt Nam và 1 giáo viên nước ngoài) đủ điều kiện để dạy tiếng Anh tăng cường. Ngày 31.8.2023, trung tâm được duyệt tiếp 5 giáo viên Việt Nam đủ điều kiện giảng dạy tiếng Anh tăng cường. Và đến ngày 20.9.2023 trung tâm được phê duyệt tiếp 2 giáo viên (gồm 1 giáo viên Việt Nam và 1 giáo viên nước ngoài). Như vậy, số liệu từ Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An, trung tâm có 11 giáo viên (gồm 9 giáo viên người Việt Nam và 2 giáo viên người nước ngoài) đủ điều kiện giảng dạy.
- Tuy nhiên, tại buổi làm việc với trung tâm vào ngày 25.9.2023, theo hợp đồng lao động tại Trung tâm thì hiện chỉ có 1 giáo viên nước ngoài và 3 giáo viên Việt Nam có hợp đồng lao động chính thức của trung tâm. Một câu hỏi đặt ra, với nhân lực như vậy thì trung tâm liệu có đảm bảo được về cả số lượng giáo viên và chất lượng để thực hiện các hợp đồng với những nhà trường mà trung tâm đã ký? Mặt khác, theo quy định của Sở Giáo dục và đào tạo Nghệ An, khi có sự thay đổi về nhân sự đã được phê duyệt thì phải báo cáo với sở nhưng hiện tại trung tâm vẫn chưa có báo cáo. Bên cạnh đó, về phía cán bộ Sở Giáo dục và đào tạo Nghệ An việc cung cấp và phối hợp với truyền thông để làm rõ năng lực của trung tâm này chưa quyết liệt.
4. Còn đó những lo lắng, băn khoăn của phụ huynh: Anh Nguyễn Văn Minh, 40 tuổi, có cháu học tại Trường Tiểu học Cửa Nam 2 cho biết: Tôi vẫn thường xuyên đi họp phụ huynh và gia đình tôi buôn bán nên rất bận rộn. Tôi đăng ký cho cháu học chương trình tiếng Anh tăng cường. Nhưng bản thân tôi không biết tiếng Anh nên cũng không biết cháu học thế nào. Việc đảm bảo đầu ra liệu có đúng như cam kết? Nếu sau mấy năm học mà không đúng với cam kết đầu ra thì ai trả lại thời gian cho cháu tôi cũng như các cháu khác? Mặt khác, nếu không đăng ký thì giờ đó cháu lại phải ra ngoài nên tôi đành phải đăng ký.
- Bà Nhung, có cháu học tại Trường Hưng Dũng 2 nói: Tôi thấy giờ có nhiều trung tâm tiếng Anh quá. Mong sao nhà trường chọn được Trung tâm chất lượng, đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, dự giờ để nâng cao hiệu quả của các giờ học để đạt hiệu quả theo đúng cam kết đầu ra như đã thỏa thuận 3 bên.
5. Thực tế, việc thỏa thuận đầu ra đã ký ba bên cũng có nhiều chi tiết chưa rõ ràng. Ví dụ tại bản ký kết ba bên của Trung tâm STD Links với Trường Tiểu học Hưng Dũng 2 và phụ huynh đã không nêu rõ kinh phí để thi đầu ra như thế nào, trung tâm nào thực hiện việc thi đầu ra theo tín chỉ quốc tế và kinh phí thì do ai chịu? Bởi lẽ, kinh phí để thi tín chỉ đầu ra không phải là con số nhỏ đối với nhiều gia đình.
- Việc học tiếng Anh tăng cường có quy định về số lượng học sinh/ lớp học. Tại Trường Tiểu học Nguyễn Trãi, theo trao đổi của cô Lam – hiệu trưởng nhà trường thì đối với giờ của Giáo viên Việt Nam thì lớp vẫn giữ nguyên nhưng đến giờ của giáo viên nước ngoài thì lớp được chia đôi để học ở 2 lớp khác nhau. Một nửa học sinh được học ở phòng khác nhỏ bằng nửa diện tích phòng học, còn 1 nửa học sinh vẫn ở lại học phòng học bình thường nhưng trung tâm sẽ phải bố trí 2 giáo viên nước ngoài đến để cùng dạy. Vậy với những trung tâm chỉ có 1 giáo viên nước ngoài như STD Links thì sẽ bố trí thế nào? Được biết Trường Tiểu học Nguyễn Trãi cũng có liên kết với trung tâm STD Links?
- Từ thực tế trên, trong thời gian tới, sở sẽ tiếp tục chỉ đạo, thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của Sở GD&ĐT về việc tổ chức dạy tăng cường tiếng Anh trong các cơ sở giáo dục; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các trung tâm, cơ sở giáo dục thực hiện Chương trình tiếng Anh tăng cường; lắng nghe ý kiến từ phụ huynh, học sinh, giáo viên để có những chỉ đạo, điều chỉnh phù hợp.
