Mọi diễn biến tại Afghanistan vẫn đang được quốc tế hết sức quan tâm, trong đó đáng chú ý là việc sơ tán công dân, người tị nạn Afghanistan của các nước phương Tây hay những bước đi cụ thể của Taliban sau khi kiểm soát phần lớn đất nước. Hiện “tiếng súng vẫn chưa ngừng” khi Taliban gặp phải sự phản kháng đầu tiên tại khu vực thung lũng Panjshir. Vẫn chưa rõ các bên Afghanistan sẽ chọn đối thoại hay đối đầu.
Thung lũng Panjshir – một trong số ít khu vực chưa nằm trong tầm kiểm soát của Taliban tại Afghanistan. Nơi đây có Phó Tổng thống, Bộ trưởng Quốc phòng cùng một bộ phận lính đặc nhiệm, dân quân chống lại Taliban. Từ đây, lực lượng phản kháng cuối tuần qua đã tiến hành tấn công chiếm lại 3 quận huyện của tỉnh Baghlan tiếp giáp và gây thương vong cho Taliban. Đại diện lực lượng phản kháng Ahmad Massoud đã lên tiếng kêu gọi các cuộc đàm phán với Taliban, để lực lượng này không tấn công Panjshir và ra điều kiện yêu cầu Taliban thành lập một chính phủ bao trùm gồm đại diện nhiều bên.
“Chúng tôi không chiến đấu vì một vùng địa lý, chúng tôi không chiến đấu vì một tỉnh, chúng tôi đang bảo vệ cả đất nước từ một tỉnh. Đó là những gì đang xảy ra và chúng tôi muốn Taliban nhận ra rằng cách duy nhất để tiến về phía trước chính là đàm phán và đối thoại. Chúng tôi muốn đối thoại và không muốn có chiến tranh nổ ra”, ông Ahmad Massoud nói.
Tuy nhiên, lực lượng phản kháng cũng cho biết, sẽ tiếp tục chiến đấu nếu đối thoại không diễn ra hoặc không thành công.
Trước diễn biến tình hình như vậy, Taliban hôm qua (22/8) đã ra tối hậu thư cho lực lượng tại Panjshir “đầu hàng”, bàn giao quyền kiểm soát lãnh thổ trong hòa bình, đồng thời cũng điều hàng trăm chiến binh tiến về Panjshir.
Hiện chưa rõ tình hình sẽ diễn biến ra sao trong những giờ tới. Song hôm qua, một nhân vật cấp cao hàng đầu của Taliban Khalil Ur-Rahman Haqqani tuyên bố: “Taliban đang nỗ lực khôi phục an toàn và ổn định cho một quốc gia trải qua hơn 4 thập kỷ chiến tranh” và “Mọi người dân nên cảm thấy được an toàn khi Taliban – lực lượng, có thể đánh bại các siêu cường, kiểm soát đất nước”. Nhân vật này tái khắng định, tất cả lực lượng thuộc chính phủ cũ trên khắp 34 tỉnh thành của Afghanistan sẽ đều được hưởng ân xá.
Hiện nhiều người dân Afghanistan đã trở lại cuộc sống thường ngày. Họ mong muốn chiến tranh sẽ kết thúc, được sống trong hòa bình:
“Cho đến nay dường như đã có hòa bình. Cầu mong Chúa duy trì điều đó”.
“Chúng tôi muốn hòa bình. Tất cả chúng ta đều muốn hòa bình. Chúng tôi không muốn chiến tranh. Chúng tôi muốn thoát ra khỏi các cuộc chiến tranh ”.
Những tuyến phố thương mại chính ở thủ đô Kabul hôm qua đã hoạt động trở lại. Trong khi đó, các hoạt động sơ tán công dân nước ngoài, hay người dân Afghanistan xin tị nạn vẫn đang được Taliban hỗ trợ và hợp tác. Hôm qua, Taliban đã thiết lập trật tự các khu vực xung quanh sân bay thủ đô Kabul để công dân nước ngoài và người Afghanistan vào sân bay Kabul trong khuôn khổ và trật tự. Những hình ảnh hàng dài người xếp hàng đã được nhìn thấy thay vì cảnh hỗn loạn như mấy ngày trước.
Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm qua cũng thừa nhận:“Taliban đã nói với các quốc gia khác, bao gồm cả chúng tôi, họ không muốn các nước di chuyển hoàn toàn sự hiện diện ngoại giao tại Afghanistan. Và cho đến nay, Taliban vẫn chưa có hành động chống lại lực lượng Mỹ trong việc sơ tán công dân. Nhìn chung, họ đang làm theo nhưng gì họ nói cho tới thời điểm này”.
Các nước phương Tây đang ưu tiên việc sơ tán công dân và người tị nạn có nguyện vọng ra khỏi Kabul, tới những địa điểm trung chuyển an toàn, trước khi xem xét việc tiếp nhận tị nạn chính thức hay cách thức phân bổ người tị nạn Afghanistan giữa các quốc gia./.
