Tự cứu em bằng kỹ năng học ở lớp
Ngày 2/8, Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) tiếp nhận một bé trai 10 tuổi (trú tại Phú Xuyên, Hà Nội) được chuyển từ Bệnh viện Đa khoa Nông Nghiệp đến trong tình trạng đặt nội khí quản, phải thở máy, suy hô hấp, đuối nước, phù phổi cấp.
Theo lời người chị, bé trai bị trượt chân ngã xuống ao. Chị gái cùng một người nữa kéo được em lên sau đó 2 phút. Lúc này, bệnh nhi đã trong tình trạng bất tỉnh, tím tái, mềm nhũn.
Chị gái nhanh trí áp tai vào ngực nghe tim của em. Khi thấy tim em vẫn đập, sờ lên mũi kiểm tra hơi thở rất yếu, người chị đã hô hấp nhân tạo và ấn tim.
Nhớ lại lúc sơ cứu cho em trai, người chị chia sẻ: "Cháu ấn tim được 2 lần, em trai đã nói 'cứu' nhưng rất bé. Cháu tiếp tục ấn tim, em mở to mắt ra nhìn. Cháu nhờ các chị em đi tìm người giúp đỡ. Có một chú hàng xóm đến giúp, chú bế dốc ngược em lên chạy một vòng quanh sân. Chú ấn tim cho em thì em khóc".
Sau đó, người nhà đã đưa bệnh nhi đi trạm xá. Lúc đó, hơi thở của trẻ vẫn còn yếu.
Khi vào Bệnh viện Đa khoa Nông Nghiệp, bệnh nhi tỉnh táo, hơi tím, đã được thở oxy, dùng lợi tiểu. Sau khoảng 3-4 tiếng, bệnh nhi xuất hiện tình trạng khó thở, sốt cao liên tục, oxy máu giảm còn khoảng 80 - 85%. Bác sĩ đã đặt ống nội khí quản cho trẻ và chuyển đến Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Bạch Mai vào giờ thứ 6 từ lúc bị đuối nước.
Tại đây, bệnh nhi trong tình trạng bóp bóng qua nội khí quản, SPO2 vẫn duy trì được 94%, trào bọt hồng qua nội khí quản, phổi thông khí kém.
Theo Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Hữu Hiếu - Trung tâm Nhi khoa, bệnh nhi đã được hút dịch qua nội khí quản, chụp X-quang tại giường. Kết quả, bác sĩ thấy rõ tình trạng viêm phổi, phù phổi nên cho thuốc an thần, thở máy. Một ngày sau, bệnh nhi đã tiến triển tốt hơn, cai máy thở, chuyển sang thở oxy. Đến 7/8, bệnh nhi tỉnh táo hoàn toàn, tự thở.
Theo bác sĩ Hiếu, đây là trường hợp may mắn vì quá trình xử lý cấp cứu ban đầu của người chị rất hợp lý. Cháu bé mới chỉ 11 tuổi nhưng nắm được kỹ năng sơ cứu đuối nước như nghe tim, ép tim, hà hơi thổi ngạt, gọi người hỗ trợ. Khi bệnh nhân có phản ứng tự thở được, người nhà mới đưa đi cấp cứu.
Cháu bé học những kiến thức kỹ năng ở trường và trên truyền hình khi cứu người bị đuối nước. Nếu không được cấp cứu đúng cách thì sau khoảng 5 phút, bệnh nhi có thể ngừng thở, ngừng tim dẫn đến các di chứng nặng nề hoặc tử vong.
Cách sơ cứu đuối nước
Bác sĩ Hiếu khuyến cáo, khi sơ cứu đuối nước không được dốc ngược bệnh nhân lên và chạy. Hành động đó dễ khiến người bệnh trào ngược vào đường thở, nếu suy hô hấp, tình trạng có thể nặng hơn.
- Bước 1: Chúng ta phải đánh giá hiện trường an toàn mới xử lý cho nạn nhân. Khi hiện trường không an toàn, chính chúng ta lại là người bị nạn. Nếu không biết bơi, chúng ta phải tìm dụng cụ cứu vớt bệnh nhân và gọi người hỗ trợ.
- Bước 2: Khi đưa được người đuối nước lên bờ, phải xem xét đường thở, tim, phổi của bệnh nhân. Áp vào mũi, miệng, ngực của bệnh nhân xem còn thở không, nghe xem nhịp tim có hay không. Nếu thấy bệnh nhân ngừng thở, ngừng tim, tím tái, tiến hành ép tim và thổi ngạt ngay. Có thể ép tim, thổi ngạt theo tỉ lệ 30/2 (ép tim 30 lần, thổi ngạt 2 lần).
Sau khoảng 4 đến 5 lần, đánh giá lại xem bệnh nhân có thở được, có nhịp tim lại hay không. Nếu không có, tiếp tục ép tim, thổi ngạt đến khi có người hỗ trợ đến. Khi cấp cứu, cần đặt nạn nhân trên nền cứng, nằm nghiêng an toàn để tránh trào ngược vào đường thở, phải ngửa cổ làm sao để thông thoáng đường thở.
Luôn đảm bảo cấp cứu người đuối nước tại chỗ trước, sau khi ổn định mới chuyển bệnh nhân đi. Nếu họ đang ngừng thở, ngừng tim mà đưa đi luôn thì chắc chắn bệnh nhân sẽ có di chứng hoặc tử vong.
