Bác sĩ Trần Thị Diễm Hằng, Mạng lưới Thầy thuốc Đồng hành, hướng dẫn các bước test nhanh, từ khi lấy mẫu đến quy trình lấy mẫu và cách xử trí với các trường hợp âm tính, dương tính.
Bước 1: Chuẩn bị
Trước khi lấy mẫu, bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, vệ sinh sát khuẩn tay, xì mũi trước khi lấy dịch tỵ hầu.
Quy trình lấy mẫu cần chuẩn bị đủ khay thử, đệm chiết mẫu, que lấy mẫu vô trùng, ống lấy mẫu có nắp nhỏ giọt, giá đỡ ống chiết mẫu, hướng dẫn sử dụng, đồng hồ đếm thời gian. Để tất cả các thành phần của bộ kit test cân bằng với nhiệt độ phòng từ 15 đến 30 độ C, trước khi xét nghiệm 30 phút.
Gấp và đặt ống chiết mẫu lên mặt phẳng sạch nằm ngang, sạch. Đặt ống chiết mẫu có sẵn dung dịch lên giá đỡ.
Lấy khay ra khỏi túi đựng và sử dụng càng nhanh càng tốt trong vòng một giờ. Đặt khay thử lên bề mặt sạch nằm ngang. Lấy que lấy mẫu vô trùng ra khỏi túi và tiến hành thu thập các mẫu xét nghiệm.
Bước 2: Thu thập mẫu ngoáy dịch tỵ hầu
Tư thế ngồi lấy mẫu, đầu nghiêng về phía sau 70 độ, đưa que lấy mẫu đẩy sâu vào tỵ hầu đến khi có vật vản thì dừng lại. Xoay que ba lần rồi giữ yên 5 đến 10 giây.
Bước 3: Tách chiết mẫu
Nhúng đầu que vào ống chiết, xoay và miết đầu que vào thành và đáy ống 10 lần. Để đầu que ngâm trong dung dịch một phút. Bóp hai thành ống ép vào đầu que. Từ từ xoay que và ép đầu que khi rút để thu được càng nhiều dịch càng tốt. Đậy chặt ống nắp bằng nắp nhỏ giọt. Lắc mạnh ống theo chiều ngang 10 lần để trộn đều mẫu, tránh để dung dịch chạm tới dầu lọc trong nắp nhỏ giọt.
Bước 4: Đọc kết quả
Nhỏ ba giọt (khoảng 100 µl) mẫu chiết vào ô nhận mẫu của khay thử và bắt đầu đếm thời gian. Đọc kết quả tại thời điểm 15 phút, không sử dụng kết quả sau 20 phút.
Cách đọc kết quả: Mẫu có kết quả dương tính khi xuất hiện hai vạch ở cả vị trí C và T trên khay thừ. Mẫu có kết quả âm tính khi chỉ xuất hiện một vạch ở vị trí C trên khay thử. Trong trường hợp không xuất hiện vạch nào hoặc chỉ xuất hiện một vạch tại vị trí T trên khay thử là kết quả không hợp lệ, cần thực hiện lại xét nghiệm.
Với kết quả dương tính, bạn cần giữ bình tĩnh, ở yên tại nhà, giữ khoảng cách và báo cho y tế để được cách ly và xử trí kịp thời
Bước 5: Hủy bỏ vật liệu đã qua sử dụng
Sau khi làm xong thì vật dụng cần bỏ vào túi rác y tế màu vàng hoặc lưu trữ vào túi và có thêm túi nilon bên ngoài rồi đưa cho nhân viên y tế xử lý. Lưu ý: Test nhanh là xét nghiệm sàng lọc, nên sử dụng ở giai đoạn khởi phát để có được hiệu quả tốt nhất.
Không chủ quan khi test nhanh âm tính, tiếp tục tuân thủ 5K và quy định chống dịch.
Ngoài ra, người dân cần chú ý mỗi bộ kit test nhanh khác nhau có thể sẽ có những điều chỉnh nhất định, do đó cần đọc kỹ hướng dẫn của từng bộ kit.
Cần chú ý đến thao tác lấy mẫu vì bước này vô cùng quan trọng, quyết định đến tính chính xác của việc thực hiện xét nghiệm.
(Theo Bộ Y tế, Mạng lưới Thầy thuốc Đồng hành)
