Thông tin về vụ án trên, ngày 27/7, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Yên Bái cho biết, căn cứ vào các tài liệu thu thập được, trước đó, vào ngày 12/7, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Yên Bái đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự; quyết định khởi tố bị can đối với 6 đối tượng về hành vi “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Các đối tượng gồm: Vũ Thị Đạt (SN 1978), Vũ Duy Đức (SN 1984), Nguyễn Xuân Hưng (SN 1979), Nguyễn Thị Hoài Thương (SN 1990), Dương Ngọc Lâm (SN 1972) và Vũ Thị Hoa Tiến (SN 1976, cùng trú tại TP Yên Bái, tỉnh Yên Bái).
Tháng 3/2023, dưới sự chỉ đạo của Ban giám đốc Công an tỉnh Yên Bái, các tổ công tác của Phòng Cảnh sát hình sự đã triển khai các biện pháp nghiệp vụ, nhằm đấu tranh triệt phá nhóm đối tượng này. Được biết, các đối tượng đều sinh ra và lớn lên tại phường Hồng Hà, địa bàn từng mệnh danh là “xóm bụi” của thành phố, có đối tượng trong đường dây nghiện hút; có trường hợp lại mang trên mình bản án hàng chục năm tù về tội mua bán trái phép chất ma túy nên sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để đối phó với sự phát hiện của cơ quan Công an... Đây là khó khăn đầu tiên mà các trinh sát phải đối mặt. Trong khi đó, việc vay, nợ tiền giữa các đối tượng và con nợ chủ yếu được thực hiện bằng thỏa thuận miệng, không có giấy tờ chứng minh. Một số trường hợp do vay nợ đã lâu nên không nhớ được các lần vay tiền…
Song, bằng các biện pháp nghiệp vụ, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Yên Bái đã bước đầu xác định được phương thức và thủ đoạn hoạt động của các đối tượng trong ổ nhóm. Cụ thể, các đối tượng cho vay bằng hình thức “bốc bát họ”, với mức lãi suất dao động từ 3.000 đến 10.000 đồng/triệu đồng/ngày. Quá trình cho vay, các đối tượng đều thỏa thuận bằng miệng về mức lãi suất và đưa tiền mặt cho người vay nhằm che đậy thủ đoạn hoạt động phạm tội.
Khi các con nợ không có đủ tiền trả gốc và lãi thì các đối tượng tiếp tục dẫn dắt họ gặp các trường hợp khác là người thân trong gia đình để vay tiền trả cho mình. Đến thời hạn trả nợ, các đối tượng gọi điện thoại đe dọa; một số trường hợp bị “khủng bố” bằng việc gây ra các vụ gây rối trật tự công cộng hoặc đánh gây thương tích cho các nạn nhân để đòi nợ, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống nhân dân.
Với các thông tin, tài liệu ban đầu thu thập được, xác định đây là nhóm đối tượng manh động và liều lĩnh, để tập trung trấn áp, đấu tranh với nhóm đối tượng này, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Yên Bái đã báo cáo Ban giám đốc Công an tỉnh Yên Bái xác lập chuyên án đấu tranh. Sau nhiều ngày bí mật thu thập tài liệu, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Yên Bái đã dựng lên ổ nhóm gồm có 6 đối tượng như đã nêu ở trên.
Các đối tượng trong vụ án có mối quan hệ gia đình, anh em, họ hàng với nhau. Cụ thể, Đức và Thương là vợ chồng; Hưng là anh rể của Đức, Đạt và Tiến là chị gái ruột của Đức. Đáng chú ý, trong ổ nhóm này còn tập hợp các đối tượng đều là những kẻ từng có tiền án, tiền sự. Đặc biệt, Vũ Thị Đạt là đối tượng có tiền án về ma túy. Ngoài ra, trong ổ nhóm này còn có Dương Ngọc Lâm (SN 1978, trú tại thôn Lương Thịnh, xã Tân Thịnh, TP. Yên Bái) là đối tượng có mối quan hệ gần gũi (Lâm có mối quan hệ tình cảm với Tiến) và cùng tham gia hoạt động cho vay tiền lãi suất cao với nhóm đối tượng trên.
Sau khi thu thập đầy đủ tài liệu, chứng cứ, ngày 11/7, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Yên Bái đã tiến hành đồng loạt khám xét khẩn cấp người, chỗ ở, phương tiện đối với Nguyễn Thị Hoài Thương, Vũ Duy Đức, Nguyễn Xuân Hưng, Vũ Thị Đạt, Vũ Thị Hoa Tiến và Dương Ngọc Lâm. Quá trình khám xét đã phát hiện và thu giữ nhiều tài liệu liên quan đến hoạt động phạm tội của các đối tượng. Ngày 12/7, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Yên Bái đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự: “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”, xảy ra tại tỉnh Yên Bái trong thời gian năm 2022 và 2023.
Quá trình điều tra xác định: Các đối tượng cho vay tiền bằng hình thức “bốc bát họ” (nghĩa là ngày nào con nợ cũng phải trả cùng lúc cả tiền gồm cả gốc và lãi). Với "bát họ" 10 triệu đồng thì người vay phải trả 13 triệu đồng trong vòng 20 ngày (mỗi ngày, phải trả 650 nghìn đồng); bát “họ” 20 triệu đồng sẽ trở thành 26 triệu đồng trong thời hạn 30 (mỗi ngày, người vay phải trả 870 nghìn đồng); với bát họ 30 triệu đồng sẽ phải thánh toán số tiền 40 triệu đồng, trong thời hạn là 40 ngày (mỗi ngày, người vay tiền phải trả 1 triệu đồng); "bát họ” 60 triệu đồng phải trả thành 80 triệu đồng, trong vòng 40 ngày (mỗi ngày người vay phải trả 2 triệu đồng)…
Khi có nhu cầu vay tiền, các con nợ có thể liên hệ, vay tiền của cả 6 đối tượng trong đường dây và một con nợ cùng lúc có thể được “bốc” nhiều “bát họ”. Khi các “bát họ” gần hết thời gian trả nợ, các đối tượng sẽ chủ động giới thiệu họ gặp gỡ, vay tiền của các đối tượng khác là thành viên trong gia đình.
Với thủ đoạn tinh vi này, ngoài tiền lãi được thụ hưởng, các đối tượng trong ổ nhóm vẫn bảo toàn được nguồn vốn bỏ ra vì đồng tiền thực chất được luân chuyển trong nhóm 6 đối tượng. Và cũng bằng chiêu thức này, các đối tượng trong ổ nhóm có thể thu được số tiền gốc và số tiền lãi quay vòng trong những người thân trong gia đình.
Hiện, vụ án đang tiếp tục được Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Yên Bái điều tra, mở rộng. Việc bóc gỡ, triệt phá thành công đường dây phạm tội trên đã góp phần làm trong sạch địa bàn; được cấp ủy và chính quyền địa phương ghi nhận, đánh giá cao.
