Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia Mai Văn Khiêm đã trao đổi với Báo Điện tử Chính phủ mức độ rủi ro thiên tai của cơn bão, những điều người dân cần lưu ý và các biện pháp ứng phó với cơn bão được đánh giá là một trong những cơn bão mạnh nhất trong vòng 20 năm qua.
Xin ông cho biết về diễn biến và đánh giá về mức độ rủi ro thiên tai của cơn bão Noru?
Ông Mai Văn Khiêm: Bão Noru là một cơn bão rất mạnh, dự báo là một trong những cơn mạnh nhất trong vòng 20 năm trở lại đây ảnh hưởng đến Trung Trung Bộ (tương đương cơn bão số 6-Xangsane 9/2006, bão số 9-Ketsana 10/2009 và bão số 9-Molave 10/2020).
Cấp độ rủi ro thiên tai dự báo tại Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định là cấp 4; tại Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Phú Yên, Kon Tum, Gia Lai là cấp 3.
Cấp độ rủi ro thiên tai cấp 4 đối với bão đồng nghĩa là bão có khả năng gây thiệt hại lớn về người, vật nuôi; thiệt hại nặng nề về tài sản, công trình hạ tầng, gây đình trệ các hoạt động kinh tế-xã hội khác; mất mát lớn về tài chính; môi trường bị phá hủy, để lại hậu quả lâu dài, khó có khả năng hồi phục.
Bão Noru đang di chuyển chủ yếu hướng tây, dọc quanh vĩ độ 15-16 độ Vĩ Bắc; tốc độ từ 20-25 km/h; khoảng từ chiều và đêm 27/9 bão ảnh hưởng trực tiếp nước ta.
Từ trưa 27/9, vùng biển ngoài khơi khu vực từ Quảng Bình đến Ninh Thuận (bao gồm huyện đảo Cồn Cỏ, Cù lao Chàm, Lý Sơn) có gió mạnh cấp 8-9, sau tăng lên cấp 10-11, vùng gần tâm bão mạnh cấp 12-14, giật cấp 17
Từ tối và đêm 27/9 vùng biển ven bờ khu vực từ Thừa Thiên Huế đến Bình Định sóng biển cao 3-5 m, vùng gần tâm bão 6-8 m.
Từ gần sáng ngày 28/9, khu vực ven biển từ Quảng Trị trở vào đến Ninh Thuận có gió mạnh cấp 6, sau tăng lên cấp 7-8, giật cấp 9-10.
Ven biển khu vực Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, từ sáng sớm ngày 28/9 có gió mạnh cấp 9-10, vùng gần tâm bão mạnh cấp 11-12, giật cấp 14-15
Khu vực Kon Tum, Gia Lai ngày 28/9 có gió mạnh dần lên 6, sau tăng lên cấp 7-8, có nơi cấp 9, giật cấp 11.
Người dân cần lưu ý gì trước cơn bão rất mạnh và nguy cơ rủi ro thiên tai cao này, thưa ông?
Ông Mai Văn Khiêm: Dự báo bão Noru có thể gây gió mạnh đến cấp 13-14, giật 17 khi ở trên biển, kèm theo sóng biển cao từ 9-11 m ở trong khu vực nguy hiểm, nên các tàu thuyền hoạt động trong vùng này đều có nguy cơ cao chịu tác động của gió giật mạnh.
Từ tối và đêm 27/9, khu vực từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi cần đề phòng nước dâng do bão cao 1,0-1,5 m gây ngập úng tại khu vực trũng, thấp ở ven biển, cửa sông. Toàn bộ tàu thuyền, khu nuôi trồng thủy sản và các hoạt động tại các vùng biển trên đều có nguy cơ cao chịu tác động của gió mạnh, sóng lớn, lốc xoáy và nước biển dâng do bão.
Bão Noru sẽ gây đợt mưa to diện rộng ở khu vực miền Trung, có nơi lượng mưa lên đến vài trăm mm. Thời gian mưa tập trung từ chiều 27-28/9 ở khu vực từ Quảng Trị đến Bình Định và Bắc Tây Nguyên; từ đêm 27-29/9 ở khu vực từ Hà Tĩnh đến Quảng Bình. Từ ngày 28-30/9, tại khu vực vùng núi Thanh Hóa và Nghệ An người dân cần đặc biệt lưu ý nguy cơ lũ quét, sạt lở đất.
Chúng tôi cũng dự báo về nước dâng trong bão Noru sẽ gây nguy cơ ngập tại vùng trũng, thấp tại ven biển, cửa sông các tỉnh từ Thừa Thiên Huế đến Quảng Ngãi. Kịch bản cảnh báo lũ cho các sông vùng Trung Bộ và Tây Nguyên nếu mưa lớn phổ biến trên 400 mm sẽ có khoảng trên 60 huyện và khu đô thị có nguy cơ ngập lụt.
Mặc dù các dự báo về quỹ đạo của bão Noru tương đối thống nhất giữa các cơ quan dự báo quốc tế cũng như Việt Nam, nhưng diễn biến cường độ còn khá phức tạp, có sự khác biệt nhất định. Dự báo cường độ bão còn có thể thay đổi khi đi vào giữa Biển Đông và áp sát bờ. Vì vậy, bà con cần theo dõi, cập nhật thường xuyên bản tin dự báo để có giải pháp ứng phó tốt nhất.
Những biện pháp cụ thể để ứng phó với bão Noru được triển khai như thế nào, thưa ông?
Ông Mai Văn Khiêm: Để ứng phó với bão Noru, chính quyền các địa phương và người dân cần nâng cao tình thần cảnh giác, không chủ quan, lơ là bởi bão sẽ có diễn biến phức tạp. Chính quyền có các hình thức tuyên truyền nhanh, kịp thời về thông tin bão; người dân tuân thủ nghiêm các chỉ đạo của chính quyền địa phương về ứng phó với bão để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản.
Đồng thời, khẩn trương rà soát, kêu gọi tàu thuyền, ngư dân nằm trong vùng nguy hiểm tìm nơi tránh trú; kiên quyết sơ tán người dân tại những nơi nguy hiểm; bảo đảm an toàn hồ đập, lồng bè nuôi trồng thủy sản; ứng phó nguy cơ sạt lở đất, lũ lụt sau bão…/.
