Có dấu hiệu thông đồng, nâng khống giá trị các gói thầu để trục lợi?
Theo tìm hiểu của phóng viên Báo điện tử Xây dựng, giai đoạn từ năm 2011 đến 2022, Công ty Cổ phần Tiến bộ Quốc tế (Công ty AIC) đã trúng thầu và thực hiện 9 gói thầu trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh với tổng giá trị 92,488 tỷ đồng. Điều đáng nói là cả 9 gói thầu này đều vướng sai phạm gây thất thoát ngân sách Nhà nước nhiều tỷ đồng.
Trong đó, 3 gói thầu cung cấp thiết bị dạy học ngoại ngữ tổng trị giá 7,705 tỷ đồng, do Sở Giáo dục và Đào tạo làm chủ đầu tư đã xảy ra nhiều sai phạm về trình tự, thủ tục mua sắm, chưa thực hiện phê duyệt dự toán gói thầu mua sắm; triển khai các bước lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu và đấu thầu khi không có quyết định mua sắm được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Ngoài ra còn tự ý chia nhỏ gói thầu, bổ sung thêm thiết bị vào danh mục mua sắm không đúng quy định, giá dự toán các thiết bị cao bất thường so với giá nhập khẩu. Một số thiết bị nằm ngoài kế hoạch mua sắm do Sở Giáo dục và Đào tạo trình và đã được Sở Tài chính đồng ý chủ trương, ngoài hướng dẫn mua sắm của Bộ Giáo dục và Đào tạo gây lãng phí ngân sách.
Đơn vị chủ đầu tư là Sở Giáo dục và Đào tạo không trực tiếp bàn giao tài sản mua sắm cho nhà trường mà để Công ty AIC trực tiếp bàn giao cho các trường sử dụng dẫn đến việc bàn giao thiếu 231 thiết bị, số thiết bị không bàn giao này có giá trị tương đương số tiền 226,127 triệu đồng.
Có 5 gói thầu do Sở Y tế làm chủ đầu tư, trong đó 3 gói thầu cung cấp thiết bị xử lý nước và chất thải y tế và 2 gói thầu mua sắm, cung cấp thiết bị phục vụ khám và chữa bệnh có giá trị 62,419 tỷ đồng. Chủ đầu tư chưa phê duyệt dự toán trước khi trình kế hoạch lựa chọn nhà thầu dẫn đến xác định giá gói thầu trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu không theo dự toán được duyệt, thiếu tinh thần trách nhiệm, để xảy ra nhiều sai phạm trong quá trình lập dự án đầu tư xây dựng.
Đối với gói thầu do Sở Tài nguyên và Môi trường làm chủ đầu tư về xử lý, cải tạo, phục hồi môi trường do tồn lưu hóa chất bảo vệ thực vật có giá trị 22,594 tỷ đồng, chủ đầu tư đã để xảy ra nhiều sai sót trong việc lập chủ trương đầu tư, nghiệm thu hồ sơ dự án và trình tổng mức đầu tư chưa có căn cứ. Thời điểm lựa chọn nhà thầu, gói thầu chưa đáp ứng điều kiện chỉ định thầu do chưa có dự toán được duyệt, chưa đáp ứng về nguồn vốn theo quy định...
Hàng loạt tổ chức, cá nhân liên quan sai phạm
Theo nguồn tin riêng của phóng viên Báo điện tử Xây dựng, liên quan đến sai phạm tại 9 gói thầu trong lĩnh vực: Y tế, giáo dục, tài nguyên và môi trường tại Hà Tĩnh do Công ty AIC thực hiện, ngày 12/5/2024, Đoàn công tác của Thanh tra tỉnh Hà Tĩnh đã có Báo cáo số 130/BC-ĐTT về một số sai phạm việc chấp hành các quy định về đấu thầu, mua sắm tài sản, trang thiết bị đối với các gói thầu nêu trên. Tuy nhiên, khi liên hệ để tiếp cận văn bản, phóng viên đã gặp khó khăn vì đang trong quá trình điều tra nên không được cung cấp hồ sơ.
Được biết, sai phạm tại 9 gói thầu nêu trên liên quan đến nhiều cơ quan, đơn vị, điều đáng nói một số sai phạm được lặp đi, lặp lại, có tính chất “phớt lờ” các quy định của hồ sơ mời thầu khi lựa chọn nhà thầu.
Việc Công ty AIC liên tục trúng nhiều gói thầu lớn, có gói thầu được chỉ định thầu trong khi hồ sơ năng lực chưa đáp ứng được yêu cầu quy định của hồ sơ mời thầu, phải chăng là sự “ưu ái” đặc biệt? Điều này khiến dư luận đặt ra nhiều nghi vấn về tính “minh bạch” trong việc đấu thầu của các gói thầu này.