10 năm trước, Tim Cook được xướng tên CEO Apple. Nhiệm vụ của ông phải nói là nặng nề khi cái bóng của người tiền nhiệm, Steve Jobs, quá lớn. Ông Jobs đã đưa Apple từ bờ vực cái chết lên đỉnh cao với hàng loạt sản phẩm mang tính cách mạng: iMac, iPod, iPhone và iPad.
Dù vậy, ông Cook tiết lộ Steve Jobs nói với mình rằng không bao giờ hỏi “Steve sẽ làm gì (nếu trong tình huống này). Ông đã tiếp nhận lời khuyên đó và biến Apple trở thành đế chế hùng mạnh hơn, là công ty đại chúng giá trị nhất thế giới.
Dưới bàn tay của Tim Cook, mảng kinh doanh iPhone thành công rực rỡ, xoay quanh bằng những sản phẩm mới thu hút khách hàng mới và giữ chân họ trong thế giới của Apple. Từ năm 2011, công ty ra mắt một số thiết bị, bao gồm Apple Watch và AirPods.
Apple của Tim Cook có quy mô lớn hơn đáng kể so với khi ông được bổ nhiệm và cũng đối mặt những thách thức mới, từ chính trị đến sản phẩm tiếp theo. Sau cùng, Ban quản trị vẫn hài lòng với những gì ông Cook thể hiện. Vào tháng 9/2020, ông được thưởng hơn 1 triệu cổ phiếu Apple đến năm 2026.
Doanh thu
Khác biệt trong kết quả kinh doanh của quý trước khi Tim Cook nắm quyền và hiện nay cho thấy Apple đã lớn mạnh như thế nào. Trong quý II/2011, Apple ghi nhận doanh thu 28,57 tỷ USD. Doanh thu quý II/20201 của “táo khuyết” là 81,4 tỷ USD, tăng gần 3 lần. iPhone đóng góp 39,6 tỷ USD, nhiều hơn doanh thu cả quý 10 năm trước.
Giá trị thị trường
Có lẽ những nhà đầu tư mua cổ phiếu Apple vào ngày Tim Cook lên chức CEO là những người hạnh phúc nhất. Nếu mua 1.000 USD cổ phiếu Apple ngày 24/8/2011, họ sẽ có 16.866 USD hôm nay.
Apple là công ty đại chúng giá trị nhất thế giới với giá trị thị trường hơn 2,4 nghìn tỷ USD, vượt Microsoft và Amazon. Điều thúc đẩy giá trị thị trường của Apple là công ty tập trung vào mảng dịch vụ. Danh mục này bao gồm các dịch vụ thuê bao như iCloud, Apple Music, hoa hồng khi người dùng tải và giao dịch trong ứng dụng App Store, bảo hành Apple Care, tiền thu từ Google khi để công cụ tìm kiếm của họ làm mặc định trên iPhone, hoa hồng từ dịch vụ thanh toán Apple Pay.
Apple bắt đầu để ý tới dịch vụ từ năm 2015 khi tăng trưởng iPhone chững lại. Từ đó, công ty tung ra nhiều sản phẩm mới để củng cố mảng dịch vụ như Apple News+, Apple TV+, tích hợp các dịch vụ trong gói Apple One. Gần đây nhất, hãng bổ sung tính năng quyền riêng tư vào những tài khoản iCloud trả tiền.
Sau 10 năm, doanh thu từ dịch vụ của Apple tăng từ 2,95 tỷ USD lên 53,77 tỷ USD, mang đến niềm tin cho các nhà đầu tư rằng công ty vẫn tìm được nguồn thu mới kể cả khi iPhone không còn mạnh như trước.
Sản phẩm mới
Steve Jobs nổi tiếng là một CEO quan tâm tới sản phẩm, ông tham gia vào quá trình phát triển thiết bị mới từ khi còn là ý tưởng đến khi lên kệ hàng. Tim Cook không giống với người tiền nhiệm song Apple vẫn có được một số sản phẩm mới thành công.
Năm 2015, Apple giới thiệu đồng hồ thông minh Apple Watch. Dù chưa bao giờ công bố doanh số cụ thể hay doanh thu trực tiếp từ đồng hồ, hãng nghiên cứu Counterpoint ước tính Apple bán được 33,9 triệu Apple Watch năm 2020, vượt xa Huawei, hãng đứng thứ hai với doanh số 11 triệu máy.
Apple cũng trình làng tai nghe không dây AirPods năm 2016. Tương tự, Apple không tiết lộ số liệu kinh doanh của phụ kiện này, nhưng theo hãng nghiên cứu Strategy Analytics, AirPods chiếm gần một nửa doanh số tai nghe không dây năm 2020.
Năm 2011, danh mục “Khác” của Apple trong báo cáo kinh doanh ghi nhận doanh thu 2,3 tỷ USD. Năm 2020, nhờ Apple Watch và AirPods, nó mang về 30,6 tỷ USD.
Át chủ bài của Apple vẫn là iPhone, chiếm 47% doanh thu toàn công ty trong quý gần nhất. Dưới sự dẫn dắt của Tim Cook, iPhone tiến bộ theo từng năm. Khi ông mới ngồi ghế CEO, iPhone 4 chỉ có camera 5MP, màn hình 3.5 inch. iPhone 12 hiện nay có 3 camera sau, màn hình 6.7 inch, chip Apple tự sản xuất, không thua kém bất kỳ chip máy tính nào.
Giá iPhone cũng tăng: iPhone 4 giá thấp nhất 599 USD, ngày nay, iPhone 12 giá từ 999 USD.
Thách thức
Một tháng sau khi Tim Cook trở thành CEO, Apple tuyển dụng 60.400 nhân viên toàn thời gian. Ngày nay, công ty đang có 147.000 nhân viên toàn thời gian tại nhiều nước.
Hoạt động trên toàn cầu mang đến nhiều thách thức mới cho hãng. Bản thân CEO duy trì quan hệ tốt đẹp với cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và giúp Apple thoát khỏi việc bị đánh thuế lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Apple đối mặt với áp lực từ Trung Quốc và chính phủ các nước khác vì ứng dụng trên App Store và cách vận hành đám mây.
Tại Mỹ, Apple cùng với các “ông lớn” công nghệ bị tố cáo nắm quá nhiều quyền lực. Trong trường hợp của Apple, các nhà chức trách và giới phê bình tập trung vào App Store, con đường duy nhất để người dùng cài đặt phần mềm trên iPhone. Những người khác phản đối mức phí 30% mà Apple đang áp dụng là “tận thu”.
Cuối năm nay, một thẩm phán tại Oakland, California (Mỹ) sẽ quyết định liệu Apple có vi phạm luật chống độc quyền không trong vụ kiện với Epic Games. Quốc hội Mỹ cũng đang tranh luận có buộc “táo khuyết” thay đổi cách vận hành App Store hay không.
Apple còn đối mặt với câu hỏi về sản phẩm lớn tiếp theo. Công ty đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu xe điện tự lái song ngày ra mắt còn xa. Họ cũng đang quan tâm tới lĩnh vực y tế nhưng tới nay mới chỉ cho ra đời Apple Watch. Một lĩnh vực khác là thiết bị đeo thực tế ảo và thực tế tăng cường lại chưa phổ biến với số đông người dùng.
Dù điều đang chờ đợi Apple phía trước là gì, Tim Cook vẫn là một nhà lãnh đạo vững vàng./.
