Khu đô thị Đồng Dâu được biết đến từ tháng 10/2006 sau khi UBND tỉnh phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết “Khu chia lô đất ở tại Đồng Dâu – khối Xuân Trung, phường Hưng Dũng, TP. Vinh” tại Quyết định số 3627/QĐ-UBND-CN. Thế nhưng để tạo được “danh tiếng” phải kể đến thời điểm năm 2013, khi chủ đầu tư tổ chức lễ khởi công xây dựng khu nhà ở xã hội với sự tham dự của Thứ trưởng Bộ Xây dựng lúc bấy giờ.
Thời kỳ này, báo chí đưa tin rằng, ở Dự án Khu đô thị Đồng Dâu quy hoạch Khu nhà ở xã hội với diện tích hơn 7.000m2, gồm 2 tòa nhà (mỗi tòa cao 12 tầng) với 350 căn hộ phục vụ nhu cầu về nhà ở cho các đối tượng có thu nhập thấp. Đây là dự án nhà ở xã hội đón đầu gói 30.000 tỷ đồng ưu đãi vốn vay của Nhà nước theo Nghị quyết 02/2013 của Chính phủ. Chủ đầu tư Dự án Khu đô thị Đồng Dâu được ghi nhận: “Có sự nỗ lực trong tình hình khó khăn chung của nền kinh tế. Đã đi đầu, đón đúng định hướng của Chính phủ triển khai dự án nhà ở xã hội nhằm cung cấp thêm quỹ nhà ở cho người thu nhập thấp trên địa bàn, góp phần khơi thông thị trường bất động sản, giải quyết thêm nhiều công ăn việc làm cho người lao động…”.
Ấy nhưng, khi hỏi về Khu đô thị Đồng Dâu, một hộ dân đang sống ở đây nói: “Ở đây hiện có khoảng 40 hộ sinh sống, có một vài hộ đang xây dựng nhà. Để đánh giá về hạ tầng, các anh nên đến, đi vào các tuyến đường nội khu. Chúng tôi thấy kém đủ thứ. Đường giao thông, vỉa hè…, chưa có tuyến nào hoàn thiện. Bóng điện đường người dân cũng phải tự lắp. Có những khu vực còn chưa có đường, cây bụi um tùm. Như thể chủ đầu tư đã bỏ rơi khách hàng vậy…”.
Lối chính vào Khu đô thị Đồng Dâu, nối với đường Tôn Thất Tùng. Ở đây, có đặt một tấm biển phối cảnh tổng thể. Dù đã nhuốm màu thời gian, tơi tả nhưng vẫn thể hiện khá rõ các phân khu, hệ thống đường giao thông, các công trình phụ trợ… Nhìn chung, chuẩn chỉnh đô thị hiện đại. Nhưng vào bên trong dự án, cảm nhận đủ đầy câu nói của hộ dân sống trong khu đô thị: “như thể chủ đầu tư bỏ rơi khách hàng vậy”.
Về đường giao thông, tuyến đường đấu nối với đường Nguyễn Gia Thiều và đường 36m chạy giữa Khu đô thị chưa được thực hiện; bên cạnh đó, tuyến đường trước mặt khu đất xây dựng siêu thị đang làm dở. Riêng hệ thống điện, tại một tài liệu, chủ đầu tư thuyết minh rằng “đường dây hạ thế sẽ được dùng cáp ngậm luồn trong ống nhựa Tiền Phong chôn sâu 0,7m”. Thực tế thì trái ngược. Đường điện hạ thế gồm hai loại cột bê tông (tròn và bậc thang) dựng áp sát công trình nhà ở dân cư và đủ loại dây dợ treo mắc lùng nhùng như mạng nhện. Tất cả các tuyến đường chưa hề được chủ đầu tư xây dựng vỉa hè. Những hộ dân đã xây dựng nhà đều tự tạo vỉa hè để có lối ra vào. Nhà ở xây dựng tùy theo sở thích nên vỉa hè vì thế cũng lổn nhổn, không thống nhất. Nơi lát gạch, nơi lát đá, nơi láng xi măng, xen kẽ cùng nhiều những thửa đất đang bỏ hoang đầy cỏ lác, cây bụi, rác… tạo nên một khung cảnh hết sức nhếch nhác, tạm bợ, ảm đạm.
Được đưa đến vị trí xây dựng Khu nhà ở xã hội cùng công trình hội quán, siêu thị, chỉ vào những bãi đất hoang, anh Phạm Quang Đạt – cán bộ đô thị phường Hưng Dũng cười buồn: “Thông tin trên hồ sơ vậy chứ chủ đầu tư nào đã làm gì…”. Rồi cho biết, vào năm 2020, Dự án Khu đô thị Đồng Dâu được UBND tỉnh gia hạn tiến độ, với yêu cầu chủ đầu tư sau 20 tháng phải hoàn thiện hạ tầng. Năm 2021, UBND TP. Vinh chỉ đạo Đội Quản lý đô thị phối hợp cùng UBND phường Hưng Dũng kiểm tra việc chủ đầu tư thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh. Thế nhưng dự án không có gì thay đổi. Năm 2020 như thế nào thì nay vẫn thế…
Năm 2018, Khu đô thị Đồng Dâu là một trong những dự án trên địa bàn thành phố được Đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh tổ chức kiểm tra và có kết luận khá cụ thể. Báo cáo số 506/ĐKT.DD3 của Đoàn kiểm tra thông tin: Dự án Khu đô thị Đồng Dâu kết hợp nhà ở cho người có thu nhập thấp là do Công ty CP đầu tư xây dựng thương mại Đại Huệ làm chủ đầu tư. Dự án có tổng diện tích 89.165,35m2 (gồm 48.619,69m2 đất chia lô và biệt thự; 7.063,39m2 đất xây dựng chung cư; 3.299,52m2 đất tái định cư; 527,86m2 đất xây dựng hội quán; 897,81m2 đất xây dựng siêu thị; 28.757,08m2 đất giao thông và đất khác). Tổng vốn đầu tư: 339,392 tỷ đồng. Tiến độ thực hiện dự án: Đến ngày 10/12/2017 phải hoàn thành (theo Quyết định số 5813/QĐ-UBND ngày 10/12/2015 của UBND tỉnh).
Đoàn kiểm tra đánh giá, thời điểm kiểm tra, chủ đầu tư đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo quy định; đã triển khai công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (không gồm đường quy hoạch 36m, 24m, 18m); xây dựng các hạng mục hạ tầng giao thông (chưa thảm nhựa đường), hệ thống điện (dây nối), cấp thoát nước, hệ thống cây xanh sơ sài; chưa thi công các hạng mục chung cư, siêu thị, hội quán… Theo báo cáo và hồ sơ, tài liệu liên quan, chủ đầu tư chưa cung cấp được văn bản của UBND tỉnh cho phép chủ đầu tư chuyển nhượng đất ở đô thị (đất biệt thự cho hộ gia đình, cá nhân tự xây dựng nhà ở).
Về phía chủ đầu tư có kiến nghị chính quyền địa phương tạo điều kiện, hỗ trợ hoàn thành công tác đền bù, giải phóng mặt bằng đường quy hoạch 36m; 24m và 18m. Đồng thời cam kết “sẽ đẩy nhanh tiến độ hoàn thành tổng thể dự án theo đúng tiến độ được gia hạn”. Theo Đoàn kiểm tra, không có khó khăn trong quá trình thực hiện dự án. Nguyên nhân dự án chậm tiến độ, một phần do sự biến động của thị trường bất động sản khiến hoạt động kinh doanh của công ty gặp khó khăn. Nhưng bên cạnh đó, chủ đầu tư chưa có đủ nguồn lực tài chính, chưa chủ động triển khai thực hiện dự án. Đồng thời có kết luận: “Dự án tiếp tục chậm tiến độ khoảng 10 tháng so với quy định”; “Việc thực hiện dự án chậm tiến độ trách nhiệm hoàn toàn thuộc về chủ đầu tư dự án”.
Từ đây, Đoàn kiểm tra kiến nghị UBND tỉnh: “Xem xét, quyết định cho phép tiếp tục gia hạn tiến độ hoàn thành dự án trong thời hạn 20 tháng kể từ ngày có Quyết định gia hạn của UBND tỉnh. Yêu cầu chủ đầu tư trong 15 ngày kể từ ngày có Quyết định gia hạn của UBND tỉnh, làm việc với cơ quan thuế để nộp bổ sung khoản tiền trong thời gian được gia hạn đối với phần diện tích 42.700,1m2 đất ở và diện tích 897,8m2 đất kinh doanh (siêu thị) do chậm đưa đất vào sử dụng theo quy định; không thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho cho hộ gia đình, cá nhân tự xây dựng nhà ở khi chưa đủ điều kiện chuyển nhượng, chưa được cấp có thẩm quyền cho phép theo quy định; Tập trung hoàn thành hệ thống giao thông, hạ tầng kỹ thuật trước 31/12/2020, kết nối đồng bộ với hạ tầng chung của khu vực, đảm bảo chất lượng công trình; phối hợp với UBND thành phố Vinh để nghiệm thu, bàn giao quản lý theo quy định hiện hành; Khẩn trương thi công xây dựng các hạng mục công trình còn lại, tuân thủ quy hoạch chi tiết xây dựng được phê duyệt, thiết kế cơ sở được thẩm định. chịu trách nhiệm trước cơ quan quản lý Nhà nước về những sai phạm (nếu có) xảy ra trong quá trình thực hiện dự án; đảm bảo hoàn thành dự án trong thời gian được gia hạn…”.
Ngày 8/4/2020, tại Quyết định số 1085/QĐ-UBND, UBND tỉnh phê duyệt kết quả kiểm tra việc chấp hành pháp luật về đầu tư, xây dựng và đất đai của một số dự án đầu tư xây dựng nhà ở trên địa bàn tỉnh. Trong đó, dự án Khu đô thị Đồng Dâu do Công ty CP đầu tư xây dựng thương mại Đại Huệ làm chủ đầu tư được phép gia hạn tiến độ hoàn thành dự án trong thời gian 20 tháng (kể từ ngày Quyết định 1085/QĐ-UBND có hiệu lực). Đồng thời tại đây UBND tỉnh yêu cầu Công ty CP đầu tư xây dựng thương mại Đại Huệ thực hiện nghiêm những nội dung Đoàn kiểm tra liên ngành đã đề xuất, kiến nghị.
Thế nhưng, sau tròn 2 năm, chủ đầu tư Khu đô thị Đồng Dâu đã không thực hiện những nội dung UBND tỉnh yêu cầu. “Năm 2020 như thế nào thì nay vẫn thế”.
Đến ngày 9/3/2022, UBND thành phố Vinh có Văn bản số 1099/UBND-QLĐT về việc báo cáo đề nghị kiểm tra dự án chậm tiến độ năm 2022 trên địa bàn thành phố Vinh gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư. Phụ lục Văn bản số 1099/UBND-QLĐT, có tên Dự án Khu Đô thị Đồng Dâu!
Trao đổi với PV Báo Nghệ An ngày 5/4/2022, đại diện Phòng Quản lý đô thị TP. Vinh – ông Nguyễn Sơn Tùng, thì dự án Khu Đô thị Đồng Dâu là một trong những dự án có rất nhiều những tồn tại. Năm 2020, chủ đầu tư dự án được UBND tỉnh gia hạn tiến độ, thế nhưng không chấp hành. Vì vậy, Phòng QLĐT đã tham mưu UBND thành phố đưa vào danh sách các dự án chậm tiến độ trên địa bàn, đề nghị Sở Kế hoạch và Đầu tư báo cáo UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo kiểm tra toàn diện để xử lý theo quy định của pháp luật!
