Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, PGS.TS Bùi Thị An - nguyên Đại biểu Quốc hội, Viện trưởng Viện Tài nguyên môi trường và Phát triển cộng đồng cho rằng, Hà Nội chưa cách ly F1 ở 4 quận nội đô, gồm: Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa và Hai Bà Trưng có một trong những lý do là mật độ dân cư tại các quận này rất đông.
“Khu vực dân cư ở các quận nội đô không có điều kiện về diện tích như các quận, huyện khác. Theo yêu cầu, muốn cách ly F1 tại nhà phải có đầy đủ các điều kiện như có phòng riêng, có nhà vệ sinh riêng. Nhưng nhiều nhà ở 4 quận này không đủ điều kiện đó. Ví như nhà ở Hàng Đào, diện tích nhà có 10 m2 mà nhiều người cùng sinh sống. Lúc này cách ly tại nhà là hiểm hoạ lây lan, bùng dịch nếu F1 biến thành F0” - bà Bùi Thị An nói.
Theo Viện trưởng Viện Tài nguyên môi trường và Phát triển cộng đồng, mọi quyết định của Hà Nội cần dựa trên điều kiện thực tế sinh hoạt và môi trường sống. Nếu diện tích nhà tại các quận “lõi” rộng rãi như chung cư, nhà ở riêng biệt như các quận, huyện khác thì cách ly tại nhà phù hợp. Phố Hàng Ngang, Hàng Đào, Hàng Mắm, Lương Văn Can, diện tích nhà dân rất nhỏ, có nhà còn 3 thế hệ cùng sinh sống. Trường hợp như vậy không thể đủ an toàn để F1 cách ly tại nhà. Chưa kể, hàng xóm sẽ rất bất an, lo lắng.
“Nhiều người cùng sinh sống trong một căn nhà chật chội, nhà vệ sinh đông lại là nơi buôn bán giao thương tấp nập như phố cổ, nếu cách ly F1 tại nhà mà chuyển F0 thì nguy cơ lây lan cho những người xung quanh là rất lớn. Trong khi đó quy định cũng nêu rõ, F1 chỉ được cách ly tại nhà khi có đủ điều kiện nhưng ở đây điều kiện không có. Nhà ở phố cổ không cho cơi nới, xây dựng thì người dân bắt buộc phải sinh sống trong diện tích chật chội như thế”- bà An cho biết.
PGS.TS Bùi Thị An nói rằng, tâm lý người dân, ai cũng muốn được cách ly tại nhà nhưng điều kiện không đủ. Do đó, dù chưa phù hợp với Nghị quyết 128 nhưng Hà Nội có đặc thù riêng, không thể như Đà Nẵng, TP HCM áp dụng cách ly F1 tại nhà tại tất cả các quận, huyện. Lãnh đạo Hà Nội nên xác định rõ được mất từ F1 cách ly tại nhà, nên lấy cộng đồng làm điều kiện tiên quyết để xem xét, phải đáp ứng đủ điều kiện mới nên triển khai.
“Người dân 4 quận lõi phải thông cảm cho quyết định của Hà Nội. Khi vùng lõi bị lây nhiễm thì sẽ rất khủng khiếp: số ca nhiễm sẽ liên hoàn theo cấp số nhân, mọi hoạt động kinh doanh, lưu thông bị ách tắc, đứt gẫy” - bà An nhấn mạnh.
Ở góc độ dịch tễ, thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Hồng Hà, nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho rằng, việc thực hiện cách ly F1 phụ thuộc vào tình hình chống dịch của từng địa phương, mức độ, nguy cơ lây lan cộng đồng nhiều hay ít.
“F1 liên quan đến nguy cơ cao, tức là khi phơi nhiễm nguy cơ cao hay thấp để tiến hành. Nếu muốn kiểm soát tốt, cứ cách ly F1 tập trung cho đảm bảo chắc chắn. Khi mà dịch nhiều, mức độ cách ly tập trung không đảm bảo được nữa thì mới cách ly tại nhà. Khi vẫn có khả năng đảm bảo cách ly tập trung thì vẫn có thể thực hiện cách ly tập trung” - bác sĩ Nguyễn Hồng Hà cho biết.
Theo bác sĩ Nguyễn Hồng Hà, cách ly F1 tại nhà có nhiều thuận lợi cho người được cách ly nhưng lại khó khăn cho việc kiểm soát dịch.
“Mức độ kiểm soát người không thực hiện nghiêm các quy định cách ly khi cách ly tại nhà là rất khó. Do đó sẽ phụ thuộc vào tình hình chống dịch của từng địa phương để quyết định hình thức cách ly cho phù hợp, chứ không phải áp dụng chung cho toàn quốc được. Những nơi nào mà quá mức cách ly tập trung thì cách ly F1 tại nhà. Việc tự giác của người dân chưa hoàn toàn tốt nên Hà Nội thực hiện như thế cũng dễ hiểu” - bác sĩ Hà nêu ý kiến.
Trước đó, Hà Nội đã ban hành hướng dẫn thực hiện cách ly tại nhà áp dụng đối với đối tượng tiếp xúc gần (F1). Tuy nhiên không áp dụng cho 4 quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa và Hai Bà Trưng. Việc này dẫn đến có nhiều ý kiến quan tâm chủ trương này của Thành phố.
Lý giải việc chưa thực hiện cách ly tại nhà F1 tại 4 quận lõi trên, Hà Nội cho biết, trên cơ sở tham khảo ý kiến của nhiều chuyên gia và căn cứ tình hình dịch thực tế trên địa bàn, với đặc điểm của 4 quận nội thành, việc Hà Nội chưa áp dụng cách ly đối với F1 tại 4 quận lõi là do: các quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa và Hai Bà Trưng là nơi tập trung trụ sở của các cơ quan của Đảng, Nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan ngoại giao, tổ chức quốc tế, các tập đoàn kinh tế lớn…; là nơi có mật độ dân cư cao, tập trung nhiều hoạt động giao lưu, giao thương kinh tế với tần suất cao để phát triển kinh tế xã hội.
Do đó, đây là khu vực có tầm quan trọng đặc biệt và cần phải áp dụng các biện pháp đặc biệt để bảo vệ an toàn tuyệt đối về an ninh, trật tự cũng như dịch bệnh.
Trước mắt thành phố Hà Nội chủ trương không điều trị F0 tại các bệnh viện Trung ương và Thành phố đặt tại khu vực 4 quận lõi nhằm đảm bảo an toàn cho khu vực này. Để đảm bảo từng bước thích ứng với dịch bệnh và thận trọng khi tiến hành thực hiện nên đối với 4 quận lõi của Hà Nội tạm thời chưa thực hiện cách ly các trường hợp tiếp xúc gần (F1) tại nhà./.
